دیشلرین چورومه‌سی داها اولمایاجاق
یازار : میرزه عبدالصمد ملکی | بؤلوم : ساغلاملیق
+0 به یه ن
 |
||
|
عالیملر تازا بیر ایقدامدا ائله ایش گؤردولر كی ائلیه بیلر دیش دؤكتورلرین بئكار ائله‌سین. اونلار بیر جور واكسن دوزَلدیبلر كی بیزی همیشه‌لیك دیش چورومه‌سی موقابیلینده موقاویم ائدیر. آمریكانین فوریست مؤسیسه‌سی‌نین موحقیقلری بیر واكسن دوزلدیبلر كی دیشلرین چورومگینه باعیث اولان mutans streptococci باكترینی آرادان آپاریر. بو باكتری غذانی تجزیه ائدنده لاكتیك اسیدی تولید ائدیر كی دیش میناسینی یونور و چورومگه سبب اولور. بو واكسن دیفاع سیستمینه اؤرگه‌دیر كی باكتریلرین دیشلره یاپیشماسینا سبب اولان آنزیملری اؤلدورمك اوچون, آنتی‌بادی دوزلتسین. بو باكتریلر دیشه یاپیشماسالار آغزین سویو اونلاری یویار و دیشلر ساغلام قالارلار. سیچانلار اوستونده اولان آزماییشلر گؤرسدیب كی بو واكسن دیشلرین چورومه‌سی‌نین قاباغینی آلیر. آداملار اوستونده اولان آزماییشلر ده اوخشار نتیجه‌یه چاتیب. بو واكسن دیشلری بؤیومكده اولان بیر یاشدان كیچیك اوشاقلارا وئریلیر. دیش پلاكی باكتریلری‌نین دوزلمه‌سیندن قاباق. دؤكتور دانیل اسمیت بو مؤسیسه‌نین موحقیقلریندن بیری دئییر: «اوشاقلارا كیچیك یاشدان بو واكسن وورولسا نظریمه بئله گلیر كی دیش پلاكلارین ییغیشماسی‌نین قاباغین آلماق اولار.» موحقیقلر دئییرلر بو واكسن بورون قطره‌سی صورتینده اولا بیلر كی اوشاقلارا و بؤیوكلره چتینلیگی اولماسین. بورون و آغیزین بیر-بیرلرینه ایرتیباطلاری وار و واكسن بوروندان داخیل اولسا, آنتی‌بادیلر آغیز سویونا یول تاپا بیلرلر. گلن نئچه ایلده بو واكسن بازارا گلسه دیش و آغیز ساغلاملیغینی تپ-چئویر ائده‌جك. | ||
رسّام و جعل * الرسام والتزویر
یازار : میرزه عبدالصمد ملکی | بؤلوم : عمومی
+0 به یه ن
|
|
||
|
وارلی گؤروشن بیر كیشی لازیم اولان وساییلینی آلماغا گئدیر. توكان صاحیبی اونا لازیم اولان وساییلی وئریر و او اونا بیر ایرمی دولارلیق وئریر. توكانچی اونو دخیله قویاندان سونرا گؤرور كی الینده جوهر وار. اوّلده اونو شك بورودو كی وارلی كیشی نیه گرك جعلی پول وئره !! آما اونونلا بئله و پولا احتیاجی اولدوغو اوچون پولیسه گئدیر. پولیس پولون كیفیّتین گؤرندن سونرا دئیر: «بو پول حقیقی اولماسا حتماً او كیشی بؤیوك هونرمند و موبتكیردیر.» پولیس او كیشی‌نین ائوینه گئدیر و آختاریر و بالاجا بیر اوتاق تاپیر كی اوردا پول جعل اولورموش و هابئله اوردان اوچ دانا چوخ گؤزل تابلو رسم تاپیر كی كیشی‌نین ایمضاسی اوندا وار. پولیس اونون وار-یوخونو موصادیره ائدیر و تابلولاری موزاییده‌ده ساتیشا قویور. تابلولار 16 مین دولارا ساتیلیر. كیشی چوخ تعجوب ائدیر و ناراحات اولور. چونكی او بیر تابلویا صرف ائله‌دیغی واخت همان میقدار اولوردو كی بیر بالاجا ایرمی دولارلیغی چكماغا صرف ائدیردی.
الرسام والتزویر ذهب رجل یبدو علیه الثراء لیشتری بعض الحاجیات ، ناولته صاحبة المحل أغراضه و قدم الیها ورقة من فئة العشرین دولارا ، وضعتها فی درجها ، و ما كادت تسحب یدها حتى وجدت علیها اثار حبر. فی البدایة ساورتها الشكوك كیف یقدم رجل ثری ورقة مزورة !! لكنها رغم ذلك و لحاجتها للمال ذهبت الى قسم الشرطة ، و هناك تعجب الشرطی من جودة الورقة و قال لها انه لو لم تكن هذه الورقة حقیقیة لكان هذا الرجل على درجة عالیة من الفن و الأبداع. ذهبت الشرطة لمنزل الرجل و فتشته ، و بالفعل وجدت غرفة صغیرة معدة لتزویر النقود ، و وجدت هناك 3 لوحات رسمها الرجل موقعة باسمه و كانت بمنتهى الجمال. صادرت الشرطة ممتلكات الرجل و قررت بیع اللوحات فی مزاد ، و قد بیعت اللوحات بمبلغ 16 ألف دولار ، اصیب الرجل بالدهشة و الحزن الشدید لأن الوقت الذی استغرقه فی رسم أی لوحة كان هو نفس الوقت الذی یستغرقه لتزویر ورقة صغیرة من فئة العشرین دولار. | ||
صاباح دونیا داغیلیرمی؟
یازار : میرزه عبدالصمد ملکی | بؤلوم : خبرلر
+0 به یه ن
|
|
||
|
ناسا گلهجكدن قورخولو خبر وئریب. صاباح دونیانین سونو اولا بیلر. ناسا 2009-جو ایلدن 2012-جی ایلین دونیانین سون اولا بیلجگی حاقیندا خبردارلیق‌لاری ائتمگه باشلاییب. او واخت هله گونشین فعاللیغینی اؤیرنن گروهون موتخصیصلری اؤزلری‌نین قورخودوجو حساباتلارینی درج ائتمیشدیلر: اونلار دونیا سطحینده خطری, گونشدن گؤزله‌دیك‌لرینی دئییب‌لر. اونلارین سؤزلرینه گؤره، گؤرونمه‌میش سطحده اولان پارتلاییش, هسته‌ای ساواش ایله موقاییسه ائدیله بیلر. بو 2012-جی ایلین سپتامبرین 22-ده - یعنی صاباح باش وئرمه‌لیدیر. گونشده‌كی پارتلاییشلارلا باغلی یئر كوره‌سی‌نین الكترو مغناطیس ساحه‌سینده‌كی دگیشیك‌لیك گوجلو الكتریك آخینی یارادا‌جاق. موتخصیص‌لرین حسابلاما‌لارینا گؤره، بوندان 90 ثانییه سونرا آمریكادا 300 اساس ترانسفورماتور یانا‌جاق. نتیجه‌ده 130 میلیون اینسان الكتریكسیز قالا‌جاق. قاتارلار، آسانسور‌لار و صنایع دایانا‌جاق، طیّاره‌لر یئره دوشه‌جك، سو و ایستیلیك تهجیزاتی دایانا‌جاق. رادیو سوسا‌جاق، تیلویزیونلار گؤسترمه‌یه‌جك، رابطه ایته‌جك... بو خطرلی گلهجكدن قورخان آمریكا‌لی‌لار حتی 2010-جو ایلده فضایا مخصوص ماهواره - «سدو» گؤندریبلر. او، بئش ایل عرضینده گونشی ایزله‌یه‌جك، اونون تصویرلرینی گؤتوره‌جك و دقیقه‌ده 60 تصویر گؤندره‌جك. تصویرلرین كیفیتی 16 میلیون پیكسئلدیر. دوزدور، هله‌لیك «سدو» قورخولو هئچ نه گؤندرمه‌ییب، بونا گؤره ده یئرده‌كی ساكینلری خطر باره‌ده خبردار ائتمه‌ییبلر. قاباقدا دا بیر گون وار. روسیانین دولت دانیشگاهی‌نین رصدخاناسی‌نین مودورو، فیزیك-ریاضیات علملری دوكتورو سرگئی یازئو ناسانین پیش‌بینلیغینی غیری حرفه‌ای آدلاندیریب. "دونیادا هئچ كیم گونشده‌كی پارتلاییشلاری هئچ بیر آی اوّلدن دئیه بیلمز، هله قالدی 3 ایل اؤنجه‌دن". اونون سؤزلرینه گؤره، ایندی گونشده فعاللیق چوخ یوكسك سطحده دئییل. "اعتراف ائدیم كی، بیر موتخصیص كیمی ایندی منه اورایا باخماق بئله ماراقلی دئییل. گونشده ایندی‌ده لكه‌لر وار، آنجاق اونلار ائله‌ده بؤیوك دئییل.» روس موتخصیص بیلدیریب كی، هئچ بیر جیدی ژئوفیزیك موتخصیصی بو پیش‌بینلیقلا راضی‌لاشا بیلمز. بیزیم ایشیقسیز قالماغیمیز اوچون هله هئچ واخت گؤرمه‌دیگیمیز پارتلاییش لازیمدیر.» | ||
سیگار چكنلرین یوخولاریندا ایختیلال چوخ اولور
یازار : میرزه عبدالصمد ملکی | بؤلوم : ساغلاملیق
+0 به یه ن
|
|
||
|
آلماندا ایكی مین نفردن چوخ اینسانین اوستونده آپاریلمیش تحقیق گؤرسدیر كی دوخانیات مصرف ائدنلرین گئجه‌لر یوخلاماقدا موشكوللری وار و آیریلارلا موقاییسه‌ده یوخولاری آرام اولمور. موحقیقلر بیلیبلر كی بو تحقیقده شیركت ائدنلرین 1100 نفری‌نین یوزده 17-سی گئجه‌لر 6 ساعتدن آز یاتیرلار و یوزده 28-نین یوخو كیفیتی پریشاندیر. استفان كوهرس بو تحقیق باره‌ده یازدیغی علمی مقاله‌ده دئییر: بو تحقیق بیرینجی دفعه‌دیر كی سیگار چكنلر و چكمه‌ینلرین یوخولارینی تحقیق ائدیر. تحقیق اولان گروه ائله آداملار ایدیلر كی هئچ جوره روحی ایختیلال سابیقه‌لری یوخیدی و ایطمینان اوچون بالقوه ریسكلی عامیللر ده كونترول اولوب. بو تحقیقین نتیجه‌لری تكلیكده گؤرسده بیلمز كی سیگار چكمك موستقیم صورتده یوخونو موختل ائدر, نیه كی ایمكانی وار بو آداملارین بعضیسی‌نین آیری عادتلری ده اولسون كی اونلارین یوخولارینا تأثیر ائده. بو عادتلردن گئجه یاریسینادك تیلویزیون قاباغیندا قالماق و یا بیر آز فیزیكی فعالیت اولماقدیر كی راحت بیر یوخویا سبب اولار. آما آیری طرفدن دئمك اولار بو تحقیق گؤرسدیر كی نیكوتینین تحریك ائدن اثری بو ایختیلالا سببی اولور. یوخو كیفیتی چوخ آشاغی اولانلارین چاقلیق, دیابت و اورك ناخوشلوقلاری كیمی موشكوللری‌ده اولار بیلر. بو تحقیقده 1071 نفر سیگار چكن و 1243 نفر سیگار چكمه‌ین كی بئیینلرینده هئچ موشكول یوخیدی, شیركت ائله‌میشدیلر. بئیین موشكولونه بو قدر تأكید ائله‌مك بونا خاطیر ایدی كی اولا بیلر بئیین موشكولو یوخودا ایختیلال یاراتسین و یا سیگار چكمگه ریغبت یاراتسین. | ||
آغاج و اوغلان
یازار : میرزه عبدالصمد ملکی | بؤلوم : عمومی
+0 به یه ن
|
|
||
|
قدیم زمانلار بیر بؤیوك آلما آغاجی واریدی. و بالاجا اوشاق واریدی كی گلیب او آغاجین اطرافیندا اویناماغی سئوردی. اونون اوستونه دیرماشیب میوه‌سیندن یئیردی و كؤلگه‌سینده یاتاردی. اوغلان او آغاجی او قدر سئوردی كی ائله بیل آغاج‌دا اونونلا اوینور. زمان سووشدو و اوغلان بؤیودو و داها قاباقكیلار كیمی اونون اطرافیندا اویناماغا گلمه‌دی. بیر گون جوان آغاجین یانینا گلدی و غملی گؤروشوردو. آغاج اونا دئدی: «گل منله اوینا!» اوشاق جواب وئردی: «من داها اوشاق دئییلم, من داها آغاج اطرافیندا اویناماغا گلمه‌میشم. آیری اویناتمالی ایستیرم و اونو آلماغا پولا احتیاجیم وار.» آغاج جواب وئردی: «موتأسیفم, منیم پولوم یوخدور. آما ائلیه بیلرسن منده اولان بوتون آلمالاری دره‌سن و اونلاری ساتماغینان پول قازاناسان.» جوان چوخ سئویندی و آلمالارین هامیسینی دریب سعادته چاتدی. جوان آلمالاری دریب گئدندن سونرا قاییتمادی و آغاج غوصّه یئییردی. گونلرین بیر گونو همان جوان قاییتدی و ایندی كیشی اولموشدو. آغاج چوخ سئویندی و دئدی: «گل منله اوینا !» یئنه گؤزلنیلن جواب, ایمتیناع اولدو: «منیم اویناماق گوجوم قالماییب, عاییله‌مه گؤره ایشله‌مگیم لازیمدیر. بیزیم بیر ائوه احتیاجیمیز وار كی اوندا اوتوراق. منه كؤمك اولا بیلرسن؟» آغاج جواب وئردی: «موتأسیفم منده ائو یوخدور. آما ائلیه بیلرسن منیم بوداقلاریمی كسه‌سن و اؤزونه ائو دوزلده‌سن !» كیشی آغاجین بوتون بوداقلارینی كسدی و سئویندی. آغاج اونو سئوینجاق گؤرنده شاد اولدو. آما كیشی یئنه اونا قاییتمادی و آغاج تازادان تك قالدی و غوصه‌یه جومدو. گونشلی و ایستی بیر گون كیشی قاییتدی و آغاج اونو گؤرمكدن سئوینیب همیشه‌یه تای, دئدی: «گل منله اوینا !» كیشی جواب وئردی: « من یاشلی بیر آدامام و ایستیرم ایستیراحت اوچون دریایا گئدم. منه قاییق وئره بیلرسن؟» آغاج جواب وئردی: «منیم گؤوده‌می قاییق دوزلتمگه ایستیفاده ائله. شاید اوزاق دریا سفرینه چیخدین و سعادتلی اولدون !» كیشی قاییق دوزلتمك اوچون آغاجین گؤوده‌سینی كسدی. كیشی دریا سفرینه چیخدی و اوزون مودته‌دك قاییتمادی. سون واختلار كیشی ایللر سونرا قاییتدی. آغاج اونا دئدی: « اوغلوم من موتأسیفم كی هئچ نه‌ییم یوخدور كی سنه وئرم. حتّا سنه بیر آلما دا وئره بیلمیرم.» كیشی جواب وئردی: «ناراحتچیلیغا یئر یوخدور منده اونو یئمگه دیش یوخدور.» آغاج دئدی: «گؤوده‌م ده یوخدور كی اونا دیرماشاسان.» كیشی جواب وئردی: «ایندی او ایشه بؤیوموشم.» سونرا آغاج گؤز یاشلاری آخا-آخا ایضافه‌لتدی: «دوغرودان دا من سنه بیر شئی وئرمكدن عاجیزم. منده قالان تكجه ریشه‌لریمدیر كی اونلار دا اؤلمكده‌دیرلر !» سونرا كیشی دئدی: «منیم آرتیق بیر شئیه احتیاجیم یوخدور. منیم ایستدیگیم بیر یئردیر كی اوردا راحت اولام. بو قدر ایلی چتینلیق چكمیشم. قوجا آغاجین ریشه‌لری لاپ یاخشی یئردیر كی اونا دایانیب دینجلم.» آغاج دئدی: « گل اوتور یانیمدا و دینجل !» كیشی اوتوردو و آغاج سئوینج گؤز یاشلاری ایچینده گولومسه‌دی.
حیكمت: آغاج آتا-آنا كیمیدیر. اوشاق اولاندا اونلارلا اویناماغی سئویریك و بؤیوگندن سونرا اونلاری ترك ائدیریك و بیر شئیه احتیاجیمیز اولمادان قاییتمیریق. و البته شك یئری یوخدور كی آتا-آنا صمیم قلبدن ارزیشلی زادلارینی اوشاقلارینا –كی اونلارین گؤزونده هله‌ده اوشاقدیلار- وئررلر. | ||