اوروجلوغون سككیزینجی گونون دوعاسی*orucluğun səkkizinci günün duası
یازار : میرزه عبدالصمد ملکی | بؤلوم : دین
+0 به یه ن
 |
||
|
ائی آللاه بو آیدا منه یئتیملره مهریبانچیلیغی، آجلارا طعام وئرمگی، سلامی آشكار ائتمگی و كرامت اهلی ایله اوتوروب-دورماغی نصیب ائله، عطا‌لارینا خاطیر ائی آرزو ائدنلرین پناهی! اللهمّ ارْزُقنی فیهِ رحْمَةَ الأیتامِ وإطْعامِ الطّعامِ وإفْشاءِ السّلامِ وصُحْبَةِ الكِرامِ بِطَوْلِكَ یا ملجأ الآمِلین.
Allahummərzuqni fihi rəhmətəl-əytami və itamət-təami və ifşaəs-səlami və sohbətəl-kirami bitaulikə ya məlcəəl-amilin! | ||
شیخ الرئیس ابن سینا*Şeyx əlreyis ibni sina
یازار : میرزه عبدالصمد ملکی | بؤلوم : تاریخ
+0 به یه ن
|
|
||
|
ابن سینایا معروف اولان شیخ الرئیس، حجة الحق، شرف الملك، امام الحكماء، ابو علی حسین بن عبدالله بن سینا (1037- 980 میلادی) ایسلام دونیاسی‌نین اَن بؤیوك مشایی فیلسوفی و طبیبی‌ایدی. شیخ الرئیس كی اؤزو دگرلی اینسانیدی, 18 یاشیندا بلخ شهریندن همدانا گلدی. اونون كیتابلاری بونلاردان عیبارتدیر: شفا كیتابی كی تاریخ بویو ارزیشلی فلسفه كیتابلاریندان ساییلیر. هابئله اشارات و قانون كیتابی كی طبابت زمینه‌سینده‌دیر. 1100 ایل بوندان قاباق او همدان شهری‌نین بیر گوشه‌سینده اوتوروب قانون كیتابین یازدی و ناخوشلوقلاری موعالیجه‌لری‌ایله بیرلیكده توضیح وئردی. او معده مسأله‌سینه چاتاندا یازیر: اینسانین معده‌سی‌نین 10 جور دردی وار كی اون‌بیرینیجی‌سی هله تاپیلماییب! ابن‌سینانین موفقیت رمزی البته كی ابن سینانین بئینی بیزمكیندن آغیر دئییلدی. او دا معمولی بیر اینسان ایدی و بیزیمله فرقی بو ایدی كی عقلیندن ایستیفاده ائله‌دی. ابن سینانین, قودرتلی خطیب و اخلاق اوستادی نظام‌العلماء ایله گؤروشمه‌سی جالیبدی: نظام‌العلماء كی ادبسیز و پخیل بیریسی‌ایدی. بونونلا بئله كی ساوادلیدی و جامیعه‌ده یاخشی علمی موقعیتی واریدی, آما ابن سینایا دؤزه بیلمیردی. او اؤز علمی قودرتیندن ایستیفاده ائدیب ابن سینانین كافیرلیگینه حؤكم وئردی. ابن سینا كی بؤیوك فیلسوفیدی نظام العلماءنین جوابیندا بئله یازیر: منیم كیمی‌نین كافیرلیك حؤكمونو وئرمك بئله آسان ایش دئییل, چونكی منیم ایمانیمدان قَوی ایمان یوخدور. دونیادا منه تای تكجه من وارام و اگر من‌ده كافیر اولسام یئر اوزونده موسلمان اولماز !
Şeyx əlreyis ibni sina ibni sinaya məruf olan şeyx əlreyəs, hoccətolhəq, şərəfəlmolk, imaməlhokəma, əbü əli hüseyn bin abdullah ibni sina (1037-980 miladi) islam dünyasının aən böyük məşayı fılsufı və həkimidi. Şeyx əlreyəs ki özü dəyərli insanıdı, 18 yaşında bəlx şəhərindən həmədana gəldi. Onun kitabları bunlardan ibarətdir: şəfa kitabı ki tarix boyu ərzişli fəlsəfə kitablarından sayılır. Habelə eşarat və qanun kitabı ki təbabt zəminəsindədir. 1100 il bundan qabaq o həmədan şəhərinin bir küncündə oturub qanun kitabın yazdı və xəstəlikləri müalıcəlri ilə birlikdə izah etdi. O mədə məsələsinə çatanda yazır: insanın mədəsinin 10 cür dərdi var ki onbirinicisi hələ tapılmayıb! Ibn sinanın müvvəfəqiyyət rəmzi əlbətə ki ibn sinanın beyni bizmkindən ağır deyildi. O da normal bir insan idi və bizimlə fərqi bu idi ki aqlindan istifadə elədi. ibn sinanın, qüdərtli xətib və əxlaq ustadı nezamol oləma ilə görüşməsi calibdir: nezamol oləma ki ədəbsiz və pəxil birisi idı. Bununla belə ki savadlı idi və ictamiyyətdə yaxşı elmi mövqeiyyəti varidi, amma ibn sinaya dözə bilmirdi. O öz elmi qüdərtindən istifadə edib ibn sinanın kafirliyinə hökm verdi. ibni sina ki böyük filsuf idi nezamol oləmanın cavabında belə yazır: mənim kiminin kafirlik hökmünü vermək belə asan iş deyil, çünki mənim imanımdan güclü iman yoxdur. Dünyada mənə tay təkəcə mən varam və əgər məndə kafir olsam yer üzundə müsəlman olmaz ! | ||
آزادلیق قانون چرچیوه‌سینده تعریف اولار*Azadlıq qanun çərçivəsində tərif olar
یازار : میرزه عبدالصمد ملکی | بؤلوم : اجتماعی
+0 به یه ن
|
|
||
|
ایمام خمینی(ره) بونا اینانیردیلار كی آزادلیق قانون چرچیوه‌سینده تعریف اولار, و بویوروردولار: دونیانین هر یئرینده بئله‌دیر كی هر میلتین كی آزادلیغی وار او اؤلكه‌نین قانونلاری چرچیوه‌سینده‌دیر. هئچ‌كس آزادلیق آدینا قانونی آیاقلایا بیلمز. ایمام خمینی(ره) اندیشه آزادلیغینا, سالیم فضا یاراتماق ضرورتی باره‌ده دئییر: نیگرانچیلیغا باعیث اولان فی‌الجمله بودور (كی الآن جماعتین بوتون قیشرلری بیر جور آزادلیق احساس ائلیرلر), بو آزادلیقلا نه ائله‌مك ایستیریك؟ و بونا خاطیر, سیز آزادلیقلا بیزیم یانیمزا گلدیز حال بوكی قاباقجادان گله بیلمزدیز. بیز آزادلیقلا سیزینله دانیشیریق و سیزده بیزیمله دانیشیرسیز. ایندی كی آزادیق, بوتون قئید بندلری قیرمالی‌ییق؟ آزاد اولان لحظه‌دن هر نه ایستیریك ائدك؟ یازاق؟ هر ایش گؤرك؟ آزادلیغین معناسی بودور كی جمهوری ایسلامی‌ده بوتون قئید بندلر گؤتورولسون؟ هر كس هر نه ایستیر ائله‌سین؟ حتّی اومّتین و ایسلامین و قورآنین خیلافینا اولسا. یا یوخ, ایسلامین بیزه وئردیگی آزادلیق اولا؛ ائله آزادلیق كی چرچیوه‌سی وار. ایمام اینانیردیلار كی آزادلیق قانون چرچیوه‌سینده تعریف اولور و بویوروردولار: دونیانین هر یئرینده بئله‌دیر كی هر میلّتین كی آزادلیغی وار او اؤلكه‌نین قانونلاری چرچیوه‌سینده‌دیر. هئچ‌كس آزادلیق آدینا قانونی آیاقلایا بیلمز. آزادلیق بو دئییل كی مثلاً كوچه‌ده دوراسیز و رد اولانلارا یامان دئیه‌سیز, آللاه ائله‌مه‌میش آغاجینان ووراسیز و دئیه‌سیز من آزادام. بو دئییل كی قلم گؤتوره‌سیز و هر نه گؤیلوز ایستیر یازاسیز حتی ایسلام و قانون ضیدّینه. ایمام خمینی (ره) آزادلیغی بیر ایلاهی ایمتحان بیلیردیلر و اینانیردیلار كی «ایندی آللاه بو آزادلیغی وئرماقلا بیزی ایمتحان ائلیر. بیر واخت ائلیه بیلمزدیز بیر ایش گؤره‌سیز. ایندی آللاه عینایت ائدیب كی آزادلیغا مانع اولانلار اؤلكه‌دن ایخراج اولوبلار. آللاه سیزی بو یارانمیش آزادلیقلا ایمتحان ائلیر. آللاهین نعمتلری بنده‌لرین امیتحانیدیر. گؤرك كی آللاهین بیزه وئردیگی نعمتی شوكران ائدیریك یوخسا كوفران. كوفران بودور كی آزادلیغیمیزی كیفیر ایشلره وسیله قرار وئرك. شوكران بودور كی آزادلیغی آللاه ایسته‌ین یولدا ایشله‌دك. بیزه وئریلن آزادلیق بیر ایلاهی پایدیر كی خیانت ائله‌سك ایمكانی وار آللاه وئردیگی پایی بیزدن آلا و بیز سابیق حالمیزا قاییداق. هامیمیز بو مسأله‌یه دیقّت ائله‌مه‌لی‌ییك كی یارانمیش آزادلیقدان سوءایستیفاده ائله‌مه‌یك. (جنوب ساحیللری خانیملاری جمعینده 12/4/58)
Azadlıq qanun çərçivəsində tərif olar imam xumeyni(rə) buna inanırdılar ki azadlıq qanun çərçivəsində tərif olar, və buyururdular: dunyanın hər yerində belədir ki hər mıltın ki azadlığı var o ölkənin qanunları çərçivəsindədir. Heçkəs azadlıq adına qanunı ayaqlaya bilməz. İmam xəmini(rə) əndişə azadlığına, salım fəza yaratmaq zərürti barədə deyir: nıgrançılığa baıs olan fıalcmlə budur (ki əlan cəmatın bütün qişərləri bir cur azadlıq əhsas elirlər), bu azadlıqla nə eləmək istirik? Və buna xatır, sız azadlıqla bizim yanımza gəldiz hal bukı qabaqcadan gələ bilməzədiz. Biz azadlıqla sizinlə danışırıq və sizdə bizimlə danışırsız. İndı ki azadıq, bütün qeyd bəndləri qırmalıyıq? Azad olan ləhəzədən hər nə istirik edək? Yazaq? Hər iş görk? Azadlığın mənası budur ki cəməhüri islamıdə bütün qeyd bəndlər götürülsün? Hər kəs hər nə istır eləsin? Hətti ummtın və islamın və quranın xılafına olsa. Ya yox, islamın bizə verdigi azadlıq ola; elə azadlıq ki çərçivəsi var. İmam inanırdılar ki azadlıq qanun çərçivəsində təərif olur və buyururdular: dunyanın hər yerində belədir ki hər mılltın ki azadlığı var o ölkənin qanunları çərçivəsindədir. Heçkəs azadlıq adına qanunı ayaqlaya bilməz. Azadlıq bu deyil ki məsələn küçədə durasız və rəd olanlara yaman deyəsiz, allaə eləməmiş ağacınan vurasız və deyəsiz mən azadam. Bu deyil ki qəlm götürəsiz və hər nə göyəlüz istır yazasız həti islam və qanun ziddinə. İmam xəmini (rə) azadlığı bir ilahı imthan bilirdilər və inanırdılar ki «indı allaə bu azadlığı vermaqla bizi imthan elir. Bir vaxt eliə bilməzədiz bir iş görəsiz. İndı allaə inayt edib ki azadlığa mane olanlar ölkədən ixrac ulublar. Allaə sızı bu yaranmış azadlıqla imthan elir. Allaəin nəəmətləri bəndələrin əmıthanıdır. Görk ki allaəin bizə verdigi nəəməti şukran edirik yoxsa kufran. Kufran budur ki azadlığımızı kıfır işlərə vəsilə qərar verk. Şukran budur ki azadlığı allaə istəin yolda işələdək. Bizə veriln azadlıq bir ilahı paydır ki xyant eləsk imkanı var allaə verdigi payı bizdən ala və biz sabıq halmıza qayıdaq. Hamımız bu məsələyə dıqqt eləməliyyk ki yaranmış azadlıqdan suءaystıfadə eləməyk. (Cənub sahılləri xanımları cəmində 12/4/58) |
||
|
+
نوشته شده در Sat 28 Jul 2012ساعت 10:16 AM توسط عبدالصمد ملكی əbdüssəməd məliki
|
نظر بدهیدcomments
| ||
اوروجلوق آییندا ورزیشین ان موناسیب واختیOrucluq ayında idmanin ən münasib vaxtı
یازار : میرزه عبدالصمد ملکی | بؤلوم : دین
+0 به یه ن
|
|
||
|
اوروجلوق آییندا آماتور ورزیشكارلار اوچون ان موناسیب واخت ایفطاردان 2-3 ساعت سونرادیر. یاخشیسی بودور كی ورزیشكارلار ایفطار زمانی قند و مایعاتی آز حجمده ایستیفاده ائله‌سینلر و ایكی اوچ ساعتدن سونرا ورزیش ائله‌سینلر و سونرا شام یئسینلر. البته ورزیش زمانی, ورزیشكارین بدنی و حرفه‌ای اولماق سطحینه‌ده قالیب, نیه كی دری آلتیندا موناسیب یاغی اولان ورزیشكارلار ایفطاردان بیر ساعت قاباق‌دا ورزیش ائلیه بیلرلر و ایفطار زمانی الدن گئدمیش سویو فوراً جوبران ائلیه بیلرلر. گون بویو ایكی دفعه ورزیش ائدن ورزیشكارلارا توصیه اولور اوروجلوق آییندا ورزیشلری‌نین حجمینی آزالتسینلار و تكجه بیر نوبه‌ده كی بدن قودرتلری و لازیم اولان انرژیلری وار, ورزیش ائله‌سینلر. ایفطارینان شام آراسیندا كی فاصیله‌نی رعایت ائتمك چوخ موهومدور. موتأسیفانه جماعتیمیزین چوخو ایفطارلا شامی بیر یئرده یئییرلر. و بو مسأله -معده حجمی‌نین گون بویو آزالماسینا گؤره- هضم موشكولو یارالدیر. یاخشیسی بودور كی ایفطارلا شام آراسیندا فاصیله وئره‌سیز تا بدن شام یئمگه حاضیر اولا. موبارك اوروجلوق آییندا اوباشدانلیق اصلاً گرك ترك اولمایا, چونكی چوخ قورخولو نتیجه‌سی اولا بیلر. گرك دیقّت ائدك كی اینسانین بدنی, خاص فعالیتی‌ده اولماسا, قان دولانما و عصبلر بؤلومونده فعالیت ائلیر و بو فعالیتلرین انرژی مصرفینه احتیاجی وار كی گرك اوباشدانلیقدا تأمین اولا و اوباشدانلیق یئییلمه‌سه اینسانین بدنی 20 ساعت انرژیسیز قالار. بو مودّتده بدنین قند و انرژی ذخیره‌سی بوشالار و نئچه گون ایدامه تاپسا اینسانین بدنینه خطرلی نتیجه‌سی اولار.
Orucluq ayında idmanin ən münasib vaxtı orucluq ayında amator idmançılar üçün ən münasib vaxt iftardan 2-3 saat sonradır. .Yaxşısı budur ki idmançılar iftar zamanı şəkər və mayeatı az həcmdə istifadə eləsinlər və iki uç saatdan sonra idman eləsinlər və sonra şam yesinlər. Əlbəttə idman zamanı, idmançıların bədəni və peəkşar olmaq səviyyəsinə qalıb, niyə ki dəri altında münasib yağı olan idmançılar iftardan bir saat qabaq da idman eliyə bilərlər və iftar zamanı əldən getmiş suyu dərəhal cübran eliyə bilərlər. Gün boyu iki dəfə idman edən idmançılar a tövsiyə olur orucluq ayında idmanalrının həcmini azaltsınlar və təkcə bir növbədə ki bədən qüdərtləri və lazım olan enerjiləri var, idman eləsinlər. İftarınan şam arasındakı fasiləni rəayət etmək çox mühumdur. təəsülə camaatımızın çoxu iftarla şamı bir yerdə yeyirlər. Və bu məsələ -mədə həcminin gün boyu azalmasına görə- həzm problemi yaraldır. Yaxşısı budur ki iftarla şam arasında fasilə verəsiz ta bədən şam yeməyə hazır ola. Mübarək orucluq ayında obaşdanlıq qətiyyən gərək tərk olmaya, çünki çox qorxulu nəticəsi ola bılr. Gərək diqqət edək ki insanın bədəni, xas fəaliyyəti də olmasa belə, qan dolanma və əsəblər bölümündə fəalyyət elir və bu fəaliyyətlərin enerji məsrfinə ehtiyaci var ki gərək obaşdanlıqda təmin ola və obaşdanlıq yeyilməsə insanın bədəni 20 saat enerjisiz qalar. Bu müddətdə bədənin şəkər və enerji ehtiyatı boşalar və neçə gün davam etsə insanın bədəninə xətərli nəticəsi olar. . | ||
ناپلئونون بسم‌الله ایله باشلایان نامه‌سی*Napoleonun bismillah ilə başlayan naməsi
یازار : میرزه عبدالصمد ملکی | بؤلوم : دین
+0 به یه ن
|
|
||
|
1789-جی ایلینده فرانسه‌نین ساواش گمی‌لری تولون بندریندن مصره طرف یولا دوشدو. بو گمیلر 5 مین سربازلا و ناپلئونون اؤز باشچیلیغ ایله گئجه اسكندریه بندرینه یئتیشیب و شهری فتح ائله‌دی. ناپلئونون قصدی واریدی قاهره‌نی فتح ائلیه؛ بونا گؤره قاهره‌یه حمله ائله‌مه‌میشدن قاباق بیر اعلامیه یایدی تا مصر جماعتی اونون قاباغیندا موقاویمت ائله‌مه‌سین. ناپلئونون اعلامیه‌سی بئله‌دیر: «بسم الله الرحمن الرحیم، لاالله الا الله، محمد رسول الله. فرانسه میلّتی‌نین آدینا كی اؤز بیناسینی آزادلیغا و برابرلیگه قویوب. قدیم زمانلاردان سیزین اؤلكه‌یه حكومت ائدن بیگلر, فرانسه میلّتین تحقیر ائدیب و اونلارین تاجیرلرینه شیكنجه وئریردیلر. ایندی الله رب العالمینین ایراده‌سی بئله‌دیر كی اونلارین سولطانلیغینا سون قویولا. من مصر ممالیكیندن چوخ آللاها و اونون رسولونا احتیرام قویورام. اونلارا دئیین كی آللاه محضرینده جماعت آراسیندا فرق یوخدور, مگر عقل و اینسان و اخلاقی كمال‌لار و فضیلتلره گؤره . . . شئیخلر, قاضیلر و ایماملار جماعته ایطمینان وئرسینلر كی بیز واقعی موسلمانیق. مگر بیز دئییلدیك كی رم شهرینه گئتدیك و جماعتی موسلمانلارلا موباریزه‌یه چاغیران پاپی یئرینده اوتورتدوق؟» و بئله اولدو كی فرانسه لشكری نئچه آیدان سونرا قاهره‌یه قدر قاباغا گئتدی.
Napoleonun bismillah ilə başlayan naməsi 1789-cü ilində fransanın savaş gəmiləri tulun limanından misrə tərəf yola düşdü. Bu gəmilər 5 min əskərlə və Napoleonun öz başçılığ ilə gecə iskəndəriyyə limanına yetişib və şəhəri fəth elədi. Napoleonun qəsdi varidi qahirəni fəth edə; buna görə qahirəyə hücum eləməmişdən qabaq bir elamiyyə yaydı ta misr cəmatı onun qarşısında müqavımət göstəməsin. Napoleonun elamiyyəsi belədir: «bəsmillaherrəhəmanerrəhim, laelahə ella allah, məhəmməd rəsul allah. Fransa millətinin adına ki öz binasını azadlıq və bilığa qoyub. Qədim zamanlardan sizin ölkəyə hökümət edən bəylər, fransa millətin təhqir edib və onların tacirlrinə işkəncə verirdilər. İndi allah rəbbəlaləminin iradəsi belədir ki onların sultanlığına son qoyula. Mən misr məmalikindən çox allaha və onun rəsuluna ehtiram qoyuram. onlara deyin ki allah məhzərində camaat arasında fərq yoxdur, məgər ağıl və insan və əxlaqi kəmallar və fəzilətlərə görə . . . Şeyxlər, qazilər və imamlar camaata itminan versinlər ki biz həqiqi müslmanıq. Məgər biz deyildik ki Rom şəhərinə getdik və camaatı müsəlmanlarla mübarizəyə çağıran Papı yerində otürtdüq?» Və belə oldu ki fransa qoşunu neçə aydan sonra qahirəyə qədər qabağa getdi. | ||
