اوشاقلارین بئش سئویملی خیصلتی
یازار : میرزه عبدالصمد ملکی | بؤلوم : دین

![]() |
||
ایسلام پیغمبری حضرت محمد (ص) بویوروب: اوشاقلاری بئش خیصلتلرینه گؤره سئویرم: بیرینجی: اونلار چوخ آغلارلار ایكینجی: تورپاغینان اوینارلار (تواضوعكاردیلار) اوچونجو: داعوالاری كینهلی دئییل دؤردونجو: صاباح اوچون هئچ زاد ذخیره ائلهمزلر بئشینجی: دوزلدرلر سونرا خرابلارلار (هئچ زادا اورك باغلامازلار)
قال رسول الله: اُحِبُّ الصِّبیانَ لِخَمسٍ : اَلاوَّلُ : اَنـَّهُم هُمُ البَكّاؤونَ وَالثّانى : یَتَمَرَّغونَ بِالتُّرابِ وَ الثّالِثُ : یَختَصِمونَ مِن غَیرِ حِقدٍ وَ الرّابعُ : لا یَدَّخِرونَ لِغَدٍ شَیئا وَ الخامِسُ : یُعَمِّرونَ ثُمَّ یُخَرِّبونَ
مواعظ العددیّه، |
عجیبه قاییق * القارب العجیب
یازار : میرزه عبدالصمد ملکی | بؤلوم : حكایه لر

![]() |
||
بیر ویلایتده آللاها اینانمایانلارین بیری, موسلمان عالیمی موباحیثهیه چاغیرمیشدی كی اونلارین داها ذكالی اولانی بللی اولسون و بونا خاطیر بیر یئر موشخص ائلهمیشدیلر. وعده اولونموش یئرده هامی عالیمی گؤزلوردو كی گلسین, آما او یوبانمیشدی. آللاهی اینانمایان جماعته دئدی: «عالیمیز قورخوب قاچدی, چونكی او بیلیردی كی من اونا غالیب گلهجگم, و ثابیت ائلهدیم كی كائیناتین آللاهی یوخدور !» او دانیشاركن موسلمان عالیم گلدی و یوباندیغینا گؤره عوذر ایستهدی. سونرا دئدی: «من بورانین یولوندا, چایی كئچمك اوچون قاییق تاپا بیلمهدیم, و ساحیلده گؤزلهدیم, بیردن بیره چایدا تخته پارچالاری ظاهیر اولدو, اونلارین بعضیسی نظم و سورعتله بیر یئره ییغیشدیلار و قاییق اولدولار. منده مینیب گلدیم سیزه طرف.» آللاها اینانمایان دئدی: «اده! بو كیشی دلیدیر! نئجه اولار كی تختهلر ییغیشا و قاییق اولا بونسوز كی بیر اونو دوزلده؟ نئجه ماتورسوز حركت ائدر؟!» عالیم گولوب دئدی: «اؤزونه راجع نه دئییرسن؟ و سن دئییرسن كی: بو عظمتلیلیكده وارلیغین آللاهی یوخدور؟!» القارب العجیب تحدى أحد الملحدین - الذین لا یؤمنون بالله- علماء المسلمین فی أحد البلاد، فاختاروا أذكاهم لیرد علیه، وحددوا لذلك موعدا.وفی الموعد المحدد ترقب الجمیع وصول العالم، لكنه تأخر. فقال الملحد للحاضرین: لقد هرب عالمكم وخاف، لأنه علم أنی سأنتصر علیه، وأثبت لكم أن الكون لیس له إله ! وأثناء كلامه حضر العالم المسلم واعتذر عن تأخره، تم قال: وأنا فی الطریق إلى هنا، لم أجد قاربا أعبر به النهر، وانتظرت على الشاطئ، وفجأة ظهرت فی النهر ألواح من الخشب، وتجمعت مع بعضها بسرعة ونظام حتى أصبحت قاربا، ثم اقترب القارب منی، فركبته وجئت إلیكم. فقال الملحد: إن هذا الرجل مجنون، فكیف یتجمح الخشب ویصبح قاربا دون أن یصنعه أحد، وكیف یتحرك بدون وجود من یحركه؟! فتبسم العالم، وقال: فماذا تقول عن نفسك وأنت تقول: إن هذا الكون العظیم الكبیر بلا إله؟! |
حیكمتلی اكینچی * الفلاح الحكیم
یازار : میرزه عبدالصمد ملکی | بؤلوم : حكایه لر

![]() |
||
حاكیم, قدم وورماق اوچون ائشیگه چیخیر. گؤرور كی بیر اكینچی یئری شوخوملور و سون درجه شاددیر و سئوینج ایچیندهدیر. حاكیم اوندان سوروشور: گؤرورم كی بو یئرده ایشلهمگیندن سئوینیرسن, بورا سنین اؤز یئریندیر؟ اكینچی جواب وئریر: یوخ آغام! من اوجرت موقابیلینده ایشلیرم. حاكیم سوروشور: بو یورقونلوغون موقابیلینده نئچه اوجرت آلیرسان؟ اكینچی دئییر: هر گونه دؤرد قوروش. حاكیم سوروشور: بو سنی گؤرور؟ اكینچی جواب وئریر: بلی منی گؤرور, ایضافهده قالیر. بیر قوروشون یاشاییشیما صرف ائدیرم و بیر قوروشلا بورجومو وئریرم. بیر قوروشونو آیریلارینا باغیشلیرام و بیر قوروشوندا آللاه یولوندا خرجلیرم. حاكیم سوروشور: بو تاپماجا اولدو و من اونو تاپا بیلمیرم. اكینچی دئییر: من اونو سیزه آچیقلارام آغام ! : آما اؤز یاشاییشیما خرجلهدیگیم قوروش همندیر كی حیات یولداشیملا من اونونلا كئچینیریك. آما بورجومو اؤدهدیگیم قوروش همندیر كی اونو آتا-آناما وئریرم كی منی كیچیكلیكدن بؤیودوبلر و منه اینفاق ائدیبلر او زمان كی من مؤحتاج ایدیم. و ایندی اونلار قوجادیلار و ایشلیه بیلمیرلر. آما آیریلارینا باغیشلادیغیم قوروش همندیر كی اوشاقلاریما خرجلیرم. اونلارین تربیتی, یئمكلری و گئییملری اوچون كی اونلار بؤیوگندن سونرا و بیزیم قوجالدیغیمیز زمان باغیشلادیغیمیز اؤزوموزه قاییتسین. آما آللاه یولوندا خرجلهدیگیم همندیر كی ایكی ناخوش باجیما خرجلیرم.
الفلاح الحكیم خرج أحد الملوك یتنزه فرأى فلاحا یحرث الأرض وهو مسرور یغنی فی نشاط وابتهاج فسأله الملك وقال له : أیها الرجل أراك مسرورا بعملك فی هذه الأرض فهل هی أرضك ؟ فقال الفلاح : لا یا سیدی إننی أعمل فیها بالأجرة قال الملك : وكم تأخذ من الأجر على هذا التعب ؟ قال الفلاح : أربعة قروش كل یوم . قال الملك : وهل تكفیك . قال الفلاح : نعم تكفینی وتزید ، قرش أصرفه على عیشی وقرش أسدد به دینی ، وقرش اسلفه لغیری ، وقرش انفقه فی سبیل الله . قال الملك : هذا لغز لا أفهمه . قال الفلاح : أنا اشرح لك یا سیدی : أما القرش الذی أصرفه على عیشی فهو قرش أعیش منه أنا وزوجتی . وأما القرش الذی أسدد به دینی فهو قرش أنفقه على أبی وأمی فقد ربیانی صغیرا وأنفقا علیا وأنا محتاج وهما الأن كبیران لا یقدران على العمل . وأما القرش الذی اسلفه لغیری فهو قرش أنفقه على أولادی أربیهم و أطعمهم وأكسوهم حتى إذا كبروا فهم یردون الینا السلف حین نكبر . أما القرش الذی أنفقه فی سبیل الله فهو قرش أنفقه على أختین مریضتین . |
گونش و یئلین موباحیثهسی * فن التعامل من الشمس و الریاح
یازار : میرزه عبدالصمد ملکی | بؤلوم : حكایه لر

![]() |
||
بیر گوناورتا چاغی گونش و یئل بو بارهده كی كیم داها گوجلودور ایختیلافلاری چیخدی. یئل دئدی: من ثابیت ائدهجگم كی من داها گوجلویم. بو قوجا كیشینی گؤرورسن؟ من اونون پالتوسونو سندن داها تئز اونون اگنیندن چیخاردارام. گونش بیر بولود آرخاسیندا گیزلندی و یئل طوفان كیمی اسمگه باشلادی. یئلین شیدّتی چوخالیقجا كیشی پالتوسونو بدنینه داها گوجلو سیخیردی. نهایتده یئل دایاندی و اوغورسوزلوغونا تسلیم اولدو. پس گونش بولود دالیسیندان چیخدی و آرامجاسینا كیشییه گولومسهدی, ائله كی كیشی الینی آلنینا چكدی و پالتوسونو چیخارتدی. سونرا گونش یئله دئدی كی مهربانلیق و یوموشاقلیق همیشه غضب و خشونتدن داها گوجلودولر. بوردا بو عیبرت وار كی بیز همیشه یوموشاق یوللارلا موفّقیته چاتا بیلریك . . .پس گوجلو یوموشاق گونش اولون آما حیرصلی شیدّتلی یئل اولمایین كی او, واقعیّتده ضعیفدیر . . .!!
فن التعامل من الشمس و الریاح فی ظهر یومٍ ما اختلفت الشمس و الریاح حول من یكون أقوى. فكانت الریاح تقول : سأبرهن اننی الأقوى . فهل ترین هذا الرجل العجوز، بإمكانی أن اجعله یخلع معطفه أسرع مما تستطیعین أنت . اختبأت الشمس وراء غیمة ، و بدأت الریح تهب و كأنها الأعاصیر ، و كانت كلما اشتدت عصفاً ، كلما احكم الرجل معطفه على جسده . و أخیراً هدأت الریاح و سلّمت بفشلها . فخرجت الشمس من وراء الغیمة و هی تبتسم برقة للرجل العجوز الذی كان یمسح جبینه و یخلع معطفه. عندها قالت الشمس للریاح أن الرفق و اللین هما دائماً أقوى من الغضب و العنف . و العبرة هنا تكمن بأننا دائماً نستطیع الفوز بما نرید بأسلوبٍ لطیف ... فكونوا كالشمس الرقیقة القویة ولا تكونی كالریاح الشدیدة الغاضبة و لكنها فی الحقیقة هی الضعیفة ..!! |
اكینچیلیگین زلزلهیه سبب اولماسی
یازار : میرزه عبدالصمد ملکی | بؤلوم : تكنولوژی

![]() |
||
بیر آراشدیرمانین نتیجهلری, كئچن ایل اسپانیادا باش وئرمیش زلزلهنین سببینی اكینچیلر طرفیندن قازیلان درین قویولاری بیلدی. بو آراشدیرمانین نتیجهلری مومكوندور كی تازا انرژیلرین ایستیخراجی و زیبیللرین محو ائلهمهسی بارهده نیگرانچیلیقلاری چوخالتسین. 2011-جی ایلینده اسپانیانین لوركا شهرینده 5.1 ریشتر قودرتینده باش وئرن زلزلهده 300 نفر یارالانیب و 9 نفر اؤلموشدو. بو زلزله اسپانیادا سون 50 ایل بویو لاپ بؤیوك زلزله ساییلیر. كانادا، ایتالیا و اسپانیادان عالیملر, ماهواره تصویرلریندن ایستیفاده ائدیب بو نتیجهیه چاتدیلار كی بو زلزله بیر گؤلون یاخینلیغیندا بیر چاتلاما یارادیب كی 50 ایل بویوندا یئر آلتی سولارین ایستیخراجی اثرینده ضعیفلهمیشدی. بو مودّت بویو سویون سطحی 250 متر آشاغی یئنمیشدی, نیه كی اكینچیلر سویا چاتماغا گؤره داها درین قویولار قازمیشدیلار. |