اربعین گونونون عمللری / زیارتنامهنین متنی
یازار : میرزه عبدالصمد ملکی | بؤلوم : دین

اربعین گونونون عمللری / زیارتنامهنین متنی
اربعین گونو (صفرین ایرمیسی) امام حسین (ع) و وفالی كؤمكلرینین شهادتیندن 40 گون سونرایا دئییلیر. بعضی روایتلرده بو گونون عزیزلنمهسینه اشاره اولوب. امام حسن عسكریدن (ع) نقل اولان بیر روایتده اربعین زیارتی مؤمن انسانین نشانهلریندن ساییلیب. بو حدیثده امام (ع) بویورور: «مؤمن انسانین علامتی بئشدیر: گئجه گوندوزده 51 ركعت نماز قیلماق (17 ركعت واجب و 34 ركعت نافله). 2. ساغ اله اوزوك سالماق. 3. آنلی تورپاغا سورتماق. 4. نمازلاردا «بسم الله الرحمن الرحیم»ی اوجا سسله دئمك. 5.اربعین زیارتی.[1]
شیخ طوسینین المصباح و التهذیب كتابلاریندا امام صادقدن (ع) نقل ائدن روایته گؤره زیارتین قایداسی بئلهدیر:
اربعین گونو، گون قالخاندان سونرا (گون اطرافی ایشیقلاندیردیقدان سونرا) بئله اوخو:
اَلسَّلامُ عَلی وَلِیِّ اللَّهِ وَ حَبیبِهِ
سلام اولسون اللهین ولیسینه و اونون دوستونا
اَلسَّلامُ عَلی خَلیلِ اللَّهِ وَ نَجیبِهِ
سلام اولسون اللهین خلیلینه و اونون نجابتلی بندهسینه
اَلسَّلامُ عَلی صَفِیِّ اللَّهِ وَابْنِ صَفِیِّهِ
سلام اولسون اللهین سئچیلمیش بندهسینه و سئچیلمیشینین اوغلونا
اَلسَّلامُ عَلیَ الْحُسَیْنِ الْمَظْلُومِ الشَّهیدِ
سلام اولسون مظلوم و شهید حسینه
اَلسَّلامُ علی اَسیرِ الْكُرُباتِ وَ قَتیلِ الْعَبَراتِ
سلام اولسون غملره اسیر اولموش و آخار گؤز یاشینین اؤلدوردویونه
اَللّهُمَّ اِنّی اَشْهَدُ اَنَّهُ وَلِیُّكَ وَابْنُ وَلِیِّكَ
اللهیم حقیقتاً شهادت وئریرم! حقیقتاً او سنین ولیّین و ولیّینین اوغلودور
وَ صَفِیُّكَ وَابْنُ صَفِیِّكَ الْفاَّئِزُ بِكَرامَتِكَ
و سنین سئچیلمیشین و سئچیلمیشینین اوغلودور و سنین كرامتینله سعادته چاتدی
اَكْرَمْتَهُ بِالشَّهادَةِ وَ حَبَوْتَهُ بِالسَّعادَةِ وَاَجْتَبَیْتَهُ بِطیبِ الْوِلادَةِ
شهادتله اونو عزیزلهدین و اونو مخصوص سعادته چاتدیردین و اونون نسلینین پاكلیغی ایله سئچدین
وَ جَعَلْتَهُ سَیِّداً مِنَ السّادَةِ وَ قآئِداً مِنَ الْقادَةِ وَ ذآئِداً مِنْ الْذادَةِ
و اونو آغالاردان بیری و قاباقدا گئدن رهبرلردن و حقدن دفاع ائلهینلردن بیری ائتدین
وَاَعْطَیْتَهُ مَواریثَ الاْنْبِیاَّءِ وَ جَعَلْتَهُ حُجَّةً عَلی خَلْقِكَ مِنَ الاْوْصِیاَّءِ
انبیانین میراثینی اونا عطا ائتدین و اونو، انسانلارا حجّتی اولان وصیلردن قرار وئردین
فَاَعْذَرَ فیِ الدُّعآءِ وَ مَنَحَ النُّصْحَ
او دا دعوتده حجتی تمام ائلهدی و هر بهانهنی اونلارین الیندن آلدی و اونلاری محبّتله نصیحت ائتدی
وَ بَذَلَ مُهْجَتَهُ فیكَ لِیَسْتَنْقِذَ عِبادَكَ مِنَ الْجَهالَةِ وَ حَیْرَةِ الضَّلالَةِ
و سنین بندهلرینی جهالت و ضلالت حیرانلیغیندان قورتارماق اوچون قییمادان خیرخواهلیق ائلهدی و جانین سنین یولوندا وئردی
وَ قَدْ تَوازَرَ عَلَیْهِ مَنْ غَرَّتْهُ الدُّنْیا
و دنیایا مغرور اولانلار، اونون علیهینه ال بیر اولدولار.
وَ باعَ حَظَّهُ بِالاْرْذَلِ الاْدْنی وَ شَری آخِرَتَهُ بِالثَّمَنِ الاْوْكَسِ وَ تَغَطْرَسَ وَ تَرَدّی فی هَواهُ
آخرتلرینی آلچاق دونیایا و اونون دَیَرسیز نعمتلرینه ساتدیلار و نفسین ایستكلرینه تابع اولوب هلاك اولدولار
وَاَسْخَطَكَ وَاَسْخَطَ نَبِیَّكَ
سنی و پیغمبرینی (ص) غضبلندیردیلر
وَ اَطاعَ مِنْ عِبادِكَ اَهْلَ الشِّقاقِ وَالنِّفاقِ وَ حَمَلَةَ الاْوْزارِ الْمُسْتَوْجِبینَ النّارَ
و سنین دوشمنلریندن اولان منافق و بدبختلردن اطاعت ائتدیلر بیر حالدا كی، اونلار آغیر گناه داشیییجیلاری و جهنم اودونا لایق اولانلار ایدیلر
فَجاهَدَهُمْ فیكَ صابِراً مُحْتَسِباً
ائله ایسه بو عزیز امام سنین یولوندا او ظالملرله جهاد ائتدی و كامل اخلاصلا صبر ائدیب، دؤزدو و چوخلو چتینلیكلر و اذیت چكدی
حَتّی سُفِكَ فی طاعَتِكَ دَمُهُ وَاسْتُبیحَ حَریمُهُ
سوندا ایسه سنین یولوندا پاك قانی تورپاغا تؤكولدو و خانوادهسینین حرمتی سیندیریلدی
اَللّهُمَّ فَالْعَنْهُمْ لَعْناً وَبیلاً وَ عَذِّبْهُمْ عَذاباً اَلیم
ایلاهی او ظلمكار طایفایا شدّتلی لعنت ائت و چتین و دردلی عذابلارلا جزالاندیر
اَلسَّلامُ عَلَیْكَ یَابْنَ رَسُولِ اللَّهِ اَلسَّلامُ عَلَیْكَ یَابْنَ سَیِّدِ الاْوْصِیاَّءِ
سلام اولسون سنه ائی رسول اللهین اوغلو، سلام اولسون سنه ائی اوصیانین آغاسینین اوغلو
اَشْهَدُ اَنَّكَ اَمینُ اللهِ وَابْنُ اَمینِهِ
شهادت وئریرم كی، سن ایلاهی وحیین امانتداری و حق امانتدارینین اوغلوسان
عِشْتَ سَعیداً وَ مَضَیْتَ حَمیداً وَ مُتَّ فَقیداً مَظْلُوماً شَهیداً
[دنیادا] خوشبخت یاشادین، حقه ثنا ائتدیگین حالدا دنیانی دَییشدین، مظلوم شهید ائدیلدین
وَ اَشْهَدُ اَنَّ اللَّهَ مُنْجِزٌ ما وَعَدَكَ وَ مُهْلِكٌ مَنْ خَذَلَكَ وَ مُعَذِّبٌ مَنْ قَتَلَكَ
و شهادت وئریرم كی، الله تعالی سنه وئردیگی وعدهیه وفا ائدهجكدیر و سنه ظلم ائدنلری هلاك ائدهجك و سنی اؤلدورنلری عذابلاندیراجاقدیر
وَ اَشْهَدُ اَنَّكَ وَفَیْتَ بِعَهْدِاللهِ وَ جاهَدْتَ فی سَبیلِهِ حَتّی اَتیكَ الْیَقینُ
و شهادت وئریرم كی، سن الله تعالی ایله باغلادیغین عهده وفا ائتدین و اؤلوم سنی درك ائدینجهیه قدر الله یولوندا جهاد ائتدین
فَلَعَنَ اللهُ مَنْ قَتَلَكَ، وَ لَعَنَ اللهُ مَنْ ظَلَمَكَ وَ لَعَنَ اللَّهُ اُمَّةً سَمِعَتْ بِذلِكَ فَرَضِیَتْ بِهِ
الله سنی اؤلدورنلره لعنت ائتسین ، الله سنه ظلم ائدنلره لعنت ائتسین و الله، اونو ائشیدیب اونا راضی اولانلارا لعنت ائتسین
اَللّهُمَّ اِنّی اُشْهِدُكَ اَنّی وَلِیُّ لِمَنْ والاهُ وَ عَدُوُّ لِمَنْ عاداهُ
ایلاهی من سنی شاهد توتورام كی، حقیقتاً ده من اونو (حسینی (ع)) سئونلری سئویر و اونون دوشمنلری ایله دوشمنم
بِاَبی اَنْتَ وَ اُمّی یَابْنَ رَسُولِ اللَّهِ
آتام و آنام سنه قربان ائی رسولول اللهین اوغلو
اَشْهَدُ اَنَّكَ كُنْتَ نُوراً فیِ الاْصْلابِ الشّامِخَةِ وَالاْرْحامِ الْمُطَهَّرَةِ،
شهادت وئریرم كی، سن عالی مقام آتالارین اصلابیندا و پاك ذاتلی آنالارین رحملرینده (قارینلاریندا) بیر نور ایدین
لَمْ تُنَجِّسْكَ الْجاهِلِیَّةُ بِاَنْجاسِها وَ لَمْ تُلْبِسْكَ الْمُدْلَهِمّاتُ مِنْ ثِیابِها،
جاهلیت پیسلیكلری سنی آلوده ائده بیلمهدیلر و جاهیلیتین قارانلیلاری سنی بورویه و اؤز پالتاری ایله اؤرته بیلمهدی
وَ اَشْهَدُ اَنَّكَ مِنْ دَعاَّئِمِ الدّینِ وَ اَرْكانِ الْمُسْلِمینَ وَ مَعْقِلِ الْمُؤْمِنینَ،
و شهادت وئریرم كی، سن حقیقتاً دینین ستونلاریندان بیری و مسلمانلارین دینینین كؤكو و ایمان اهلینین سیغیناجاق و پناه یئریسن
وَ اَشْهَدُ اَنَّكَ الاْمامُ الْبَرُّ التَّقِیُّ الرَّضِیُّ الزَّكِیُّ الْهادِی الْمَهْدِیُّ،
و شهادت وئریرم كی، حقیقتاً سن یاخشی، صالح عمللی، تقوالی، بَیَنیلمیش، اؤزو و ذاتی پاك، خلقی هدایت ائدن و اؤزو حقه هدایت اولموش امام و رهبرسن
وَ اَشْهَدُ اَنَّ الاْئِمَّةَ مِنْ وُلْدِكَ كَلِمَةُ التَّقْوی وَ اَعْلامُ الْهُدی وَالْعُرْوَةُ الْوُثْقی وَالْحُجَّةُ علی اَهْلِ الدُّنْیا
و شهادت وئریرم كی، اماملار سنین اولادلاریندان و نسلیندندیرلر، اونلارین هامیسی تقوا روحو، حق یولونون بلدچیلری و مخلوقاتی یارادانا باغلایان و اونلارین اللها اولان ایمانینین قیریلماز ایپی و دنیا اهلینین هامسینا اللهین حجتیدیرلر
وَ اَشْهَدُ اَنّی بِكُمْ مُؤْمِنٌ وَ بِاِیابِكُمْ مُوقِنٌ بِشَرایِعِ دینی وَ خَواتیمِ عَمَلی
و شهادت وئریرم كی، حقیقتاً ده من سیزین اماملیق و حقانیتیزه اینانیر و سیزین رجعتیزه یقینیم وار، دینیمین قایدالاری ایله و ایشلریمین آخریندا
وَ قَلْبی لِقَلْبِكُمْ سِلْمٌ، وَ اَمْری لاِمْرِكُمْ مُتَّبِعٌ وَ نُصْرَتی لَكُمْ مُعَدَّةٌ حَتّی یَاْذَنَ اللَّهُ لَكُمْ،
قلبیم و روحوم سیزین پاك قلب و روحوزا تسلیمدیر و بوتون ایشلریمده سیزین امریزین اجراچیسی و سیزین دوامچیزام و اللهین اذنی وئردیگی زمان اؤز كؤمگیمله سیزین كؤمگیزه حاضرام
فَمَعَكُمْ مَعَكُمْ لامَعَ عَدُوِّكُمْ ،
البته من سیزینلهیم سیزینلهیم، دوشمنلریزله دئییلم
صَلَواتُ اللهِ عَلَیْكُمْ وَ علی اَرْواحِكُمْ وَ اَجْسادِكُمْ وَ شاهِدِكُمْ وَ غاَّئِبِكُمْ وَ ظاهِرِكُمْ وَ باطِنِكُمْ.
اللهین صلواتی و سلامی، سیزین پاك روحوزا و جیسمیزه و حاضریزه و غایبیزه و ظاهریزه و باطیزه اولسون
آمینَ رَبَّ الْعالَمینَ.
زیارتنامهنی اوخودوقدان سونرا ایكی ركعت حاجت نمازی قیلیرسان و ایستهدیكلرینی اللهدان ایستهییرسن، (انشاء الله كی، الله تعالی بو دعانین و امام حسینین (ع) حرمتینه حاجتلرینی روا ائدهجكدیر.)
مسلمانلاری دعا ائتمگی اونوتمایین
اربعین گونو و كربلا اسیرلری
یازار : میرزه عبدالصمد ملکی | بؤلوم : دین

اربعین گونو و كربلا اسیرلری
صفرین ایرمیسی، امام حسین (ع) و وفالی كؤمكلرینین شهادتیندن 40 گون سونرا «اربعین» گونونه معروفدور. بعضی روایتلرده بو گونون عزیزلنمهسینه اشاره اولوب. امام حسن عسكریدن (ع) نقل اولان بیر روایتده اربعین زیارتی مؤمن انسانین علامتلریندن ساییلیب. بو حدیثده امام (ع) بویورور: «مؤمن انسانین علامتی بئشدیر: گئجه گوندوزده 51 ركعت نماز قیلماق (17 ركعت واجب و 34 ركعت مستحب). 2. ساغ اله اوزوك تاخماق. 3. آنلی تورپاغا سورتماق. 4. نمازلاردا «بسم الله الرحمن الرحیم»ی اوجا سسله دئمك. 5.اربعین زیارتی.[1]
شیخ طوسینین امام صادقدن (ع) نقل ائلهدیگی[2] بو زیارتده چوخ دَیَرلی سؤزلر وار. بو زیارتین بیر بؤلومونده امام حسینین (ع) قیام هدفینی رسول اكرمین (ص) هدفی تانیتدیریلیر. "و بذل مهجته فیك لیستنقذ عبادك من الجهالة و حیرة الضلالة"[3] امام حسین بندهلری جهالت و ضلالتدن قورتارماق اوچون جانینی وئردی.
تاریخی منبعلرده اربعین داها چوخ ایكی جریانا اشاره ائلیر:
1ـ اسیرلرین شامدان مدینهیه قاییتماق تاریخی.[4]
2ـ جابر بن عبدالله انصارینین امام حسینین (ع) مزارینی زیارت ائلهدیگی گون.[5]
آما اسیرلرین محض بو گونده كربلایه چاتماقلاریندا جدی تردید وار.
شیخ مفید مسار الشیعه كتابیندا یازیر: «اربعین گونو اهل بیتین (ع) شامدان مدینهیه قاییتدیقلاری گوندور و هابئله جابر بن عبدالله انصارینین امام حسینین (ع) زیارتی اوچون كربلایه داخل اولدوغو گوندور».[6]
شیخ طوسی مصباح المتهجد كتابیندا [7] و ابن اعثم الفتوح كتابیندا دا [8] همان سؤزو یازیبلار.
شیخ مفیدین یازدیغیندان، اربعین گونونو اسیرلرین شامدان مدینه مقصدینه خارج اولدوقلاری گونو بیلیریك، مدینهیه چاتدیقلاری گون یوخ.[9] سید بن طاوس لهوف كتابیندا اربعین گونونو اسیرلرین شامدان كربلایه خارج اولدوقلاری گونو ذكر ائدیر. او یازیر: «كربلا اسیرلری شامدان عراقا طرف قاییداندا كروانباشینا دئدیلر: «بیزی كربلایه آپار». بونا گؤره اونلار امام حسینین (ع) شهید اولدوغو یئره گلدیلر. سونرا اوردا عزادارلیق ائلهدیلر . . .» [10] «ابن نما حلی»ده اربعین گونونو اسیرلرین شامدان كربلایه قاییتدیقلاری و جابر و بیر عدّه بنی هاشم ایله گؤروشدوكلری گونو بیلیر.[11]
آما لهوف كتابی بو روایته سند ارائه ائلهمیر. شیخ عباس قمیده اسیرلرین بیرینجی اربعینده كربلایه چاتا بیلمكلرینی بعید بیلیر. [12]
جابر بن عبدالله انصاری و اربعین گونونده امام حسینین(ع) زیارتی:
آما جابر بن عبدالله انصارینین هجرتین 61-جی ایلینده كربلایه چاتماسیندا تاریخی منبعلر آراسیندا چوخ اختلاف یوخدور. شیخ طوسی یازیر: « اربعین گونو رسول الله صحابهسی اولان جابر بن عبدالله انصارینین امام حسینین (ع) مزارینی زیارت مقصدی ایله مدینهدن كربلایه گلدیگی گوندور. او، شریف قبرین بیرینجی زیارتچیسی ایدی. امام حسینین زیارتی بوگون مستحبدیر و اربعین زیارتی ائله بودور». [13]
شیخ طوسی عبارتینین ظاهری، جابرین مدینهدن زیارت مقصدی ایله حركت ائلهمهسی و صفرین 20-سینده كربلایه داخل اولماسیدیر. نه اینكی او تصادف اوزوندن شهادتدن 40 گون سونرا اورا چاتسین. چونكی اهل بیتین كوفهیه چاتماسیندان سونرا، ابن زیاد، عبدالملك بن الحارث السلمینی امامین و كؤمكلرینین شهادتینی مدینه والیسی عمرو بن سعید بن عاص اموییه خبر وئرمهسی اوچون عراقدان شاما گؤندردی. عبدالملك گؤزلهمهدن مدینهیه گئدیب امامین شهادت خبرینی رسمی شكلده مدینه والیسینه ابلاغ ائلهدی. بئله اولاندا اولا بیلر جابر بن عبدالله انصاری، امامین شهادتیندن خبردار اولور اولماز، مدینهدن حركت ائتمیش اولسون و امامین اربعینده زیارت سنّتی، اونون الی ایله تأسیس اولونسون.[14] جابرله بیرلیكده كربلایه داخل اولان شخص، عطیه بن سعد عوفی كوفی ایدی. عطیهنین آدینی حضرت علی (ع) اونا قویموشدو.
بشاره المصطفی كتابیندا بئله گلیب: جابر بن عبدالله انصاری ایله بیرلیكده امام حسینین (ع) قبرینی زیارت مقصدی ایله كربلایه داخل اولدوق. جابر فرات شریعهسینه طرف گئتدی. غسل ائدیب یاخشی پالتارلار گئیدی . . . سونرا مطهر قبره طرف یوللاندیق. جابر هر آددیمیندا الله ذكری دئییردی. قبره یاخینلاشدیق. او منه دئدی: «منه قبره چاتدیر».[15] من اونون الینی قبرین اوستونه قویدوم. جابر قبرین اوستونه دوشوب غش ائلهدی. اونون اوزونه بیر آز سو سپدیم. اؤزونه گلندن سونرا اوچ دفعه یا حسین دئدی. سونرا دئدی: «ائی حسین نیه منیم جوابیمی وئرمیرسن؟» سونرا اؤزونه دئدی: «بوغازینین دامارلارینی كسدیكلری حالدا و باشینلا بدنین آراسیندا فاصله دوشدوغو حالدا نئجه جواب وئره بیلرسن . سنین خاتم النبیین و سید المؤمنین اوغلو اولدوغونا . . . و كساء اهلینین بئشینجیسی اولدوغونا . . .شهادت وئریرم. اللهین سلام و صلواتی سنه اولسون». سونرا امام حسینین (ع) قبری اطرافینا حركت ائدیب دئدی: «السلام علیكم ایتها الارواح التی حلت بفناء الحسین... اشهد انكم اقمتم الصلاة واتیتم الزكاة وامرتم بالمعروف ونهیتم عن المنكر...» .[16]
قیرمیزی بیبر، یاغلارین دوشمنی
یازار : میرزه عبدالصمد ملکی | بؤلوم : ساغلاملیق

قیرمیزی بیبر، یاغلارین دوشمنی
آراشدیرمالار، قیرمیزی بیبرین قارین ناحیهسیندهكی یاغلارین اریمهسینه سبب اولماسیندان حكایت ائلیر.
آمریكالی و انگلیسلی محققلر، مشترك بیر تحقیقده قیرمیزی بیبردهكی تركیبین، قارینداكی یاغلارین اریمهسینده تأثیرلی اولدوغونو بیلیبلر.
قارین كؤكلویو قان فشارینین چوخالماسی، دیابت و اورك دامار خستهلیكلرینه سبب اولدوغو اوچون اَن خطرلی كؤكلوكلردن ساییلیر.
محققلرین دئدیگینه گؤره، قیرمیزی بیبردهكی اولان كاپسایسین مادّهسی قارین كؤكلویونو آرادان آپاریر. هابئله بو ماده قانین كلسترولونو آزالدیر و بدنده آغری سیگناللارینیدا آزالدیر.
بو ماده، آنتی اكسیدان خاصیتینه مالكدیر و بدن سلوللارینی آزاد رادیكاللارین صدمهسیندن ساخلار.
كربلا شهیدلرینین دفنی
یازار : میرزه عبدالصمد ملکی | بؤلوم : دین

كربلا شهیدلرینین دفنی
امام حسین (ع) و وفالی كؤمكلرینین شهادتیندن سونرا عمر بن سعد اؤز قوشونون اؤلولرینین قویلانماسینا و امام حسین(ع) و كرامتلی كؤمكلرینین باشسیز و مطهر جسدلرینین تورپاق اوستونده بوراخیلاماسینا امر وئریر. آما چوخ زمان كئچمهدی كی بنی اسد جماعتی بو مطهر بدنلری دفن ائلهدیلر.
كربلا شهیدلرینین دفن اولونماسینین گونو و نئجهلیگی بارهده اسلامی منبعلرده یقینلی سند یوخدور و تاریخچیلر آراسیندا بو بارهده اختلاف وار. اونلارین بیر عدّهسی بو ایشین اونبیرینجی[1] گون گؤرولدویونه اینانیرلار. بیر عدّهسی محرمین اون اوچونجو گونونو[2] شهیدلرین دفن اولان گونونو بیلیرلر. اهل سنتین هامیسی، شهیدلرین محرمین اون بیرینجی گونونده دفن اولدوقلارینی دئییرلر.[3] شیعه عالملریندن شیخ مفید الارشاد كتابیندا، سید بن طاوس لهوف كتابیندا و ابن شهر آشوب المناقب كتابیندا دا شهیدلرین بنی اسد طایفاسی طرفیندن اون بیرینجی گون قویلانماقلارینی تأیید ائلیرلر.
بو كتابلاردان نقل اولان روایتلرین جمعیندن، شهیدلرین عمر بن سعدین كربلادان چیخدیغی گونونده قویلاندیقلاری بللی اولور؛ یعنی اون بیرینجی گون. بئله اولاندا شهیدلرین دفنی آخشام باشی اولوب چونكی تاریخه اساساً عمر بن سعد اون بیرینجی گونو ناهاردان سونرا كوفهیه یوللاندی.[4]
بعضی روایتلره گؤره، ابن سعدین قوشونو گئدندن سونرا، كربلا یاخینلیغیندا منزللری اولان بنی اسد طایفاسیندان بیر عدّه، كربلا صحنهسینه داخل اولورلار و شهیدلرین مطهر جسدلرینی او وضعده گؤرنده آغلاماغا باشلیرلار و گئجه دوشمن شرّیندن اوزاق، اونلارا نماز قیلیب دفن ائلیرلر. امام حسینی (ع) ایندیكی مكاندا و علی اصغری او حضرتین آیاق طرفینده قویلادیلار. امامین اهل بیتینه ده آیری و كؤمكلرینه ده آیری بیر قبر قازدیلار. عباسین (ع) مبارك بدنینیده شهید اولان یئرینده یعنی همان ایندی اولان یئرده دفن ائلهدیلر.[5]
آما بیر آیری روایته گؤره، بنی اسد اوچون شهیدلرین دفنی امكانسیز ایدی. چونكی اونلار جنگده حاضر اولمایان كندلیلری ایدیلر و شهیدلری تانیان بیرینین كؤمگی اولمادان اونلاری تانیا بیلمزدیلر. اوستهلیك جسدلر ده باشسیز ایدیلر. آیری طرفدن شیعه اعتقادینا گؤره امامی امامدان باشقا هئچ كس دفن ائلیه بیلمز. پس مسأله بئله اولاندا اونلارین دفنینده حتماً امام سجادین (ع) حاضر اولماسی لازم ایدی. امامین حضورو دا خارق العاده قدرتلرله اولمالی ایدی. چونكی امام سجّاد او آندا كوفهده دوشمن الینده اسیر ایدی.
بونا اساساً بعضی شیعه منبعلری بئله یازیبلار:
شهیدلرین كوفهلیلر طرفیندن باشسیز قالدیقلاری و بدنلرین تانیلماز دورومدا اولدوقلاری اوچون، بنی اسد، كربلا شهیدلرین دفنینده حیران قالمیشدیلار. بو آندا امام سجاد (ع) كربلایه تشریف گتیردیلر و اونلارا بو مسألهده كؤمك اولدولار. او حضرت بنی اسد كیشیلرینین كؤمگی ایله آتاسینین مطهر جسدینی تاپیب عزادارلیقدان سونرا بیر پارچا حصیرین اوستونه قویوب ایندیكی مزارینا گتیردیلر. سونرا دفن اولونان یئرین تورپاغیندان بیر آز كنارا ووردولار بیر آندا حاضرلانمیش قبر ظاهر اولدو. امام زین العابدین (ع) اللرینی امام حسینین (ع) مبارك بدنی آلتینا قویوب بویوردولار: «بسم الله وفی سبیل الله وعلی ملة رسول الله صدق الله ورسوله ما شاء الله، ولا حول ولا قوة الا بالله العلی العظیم.» سونرا اؤزلری تك، مطهر بدنی قبره قویدولار. اونلار اورداكیلاری كؤمكدن مانع اولاراق بویوردولار: «منه كؤمك ائلهینلر واردیر». حضرت بدنی قبره قویاندان سونرا مبارك اوزونو ابی عبدالله الحسینین(ع) كسیلمیش بوغازینا قویوب گؤزلریندن یاش آخاركن بویوردو: « طوبی لأرض تضمنت جسدك الطاهر فان الدنیا بعدك مظلمه والآخره بنورك مشرقه واما اللیل فمسهد والحزن فسرمد او یختار الله لاهل بیت دارك التی انت بها مقیم وعلیك منی السلام یابن رسول الله وبركاته؛ سنین مطهر بدنینی قوینونا آلان تورپاق مباركدی؛ دنیا سندن سونرا قارانلیقدیر و آخرت سنین جمالینین ایشیغی ایله ایشیقلی. ائی الله رسولونون اوغلو! الله، اهل بیتینی سنین مقیم اولدوغون ائوه چاتدیرمایینجا گئجهلریمیز سندن سونرا چتین و غملریمیز اوزون اولاجاق. اللهین سلامی، رحمتی و بركتی سنه اولسون». سونرا قبری اؤرتدو و مبارك بارماغی ایله قبره یازدی:
«هذا قبر الحسین بن علی بن ابیطالب(ع) الذی قتلوه عطشانا غریبا.»
سونرا كرامتلی قارداشی علی اكبری (ع) او امامین آشاغی طرفینده و سایر هاشمیلری آیری و كؤمكلریده آیری قبرده امامین قبری آشاغیسیندا دفن ائلهدیلر. سونرا امام (ع) بنی اسد ایله بیرلیكده علقمه نهرینین كنارینا گئتدیلر؛ اوردا عمیسی عباسین (ع) مبارك بدنینی گؤرنده اؤزونو اونون اوستونه آتدی و مطهر بوغازینی اؤپدو. امام شدّتلی آغلایاراق بویوردو: « علی الدنیا بعدك العفا یا قمر بنی هاشم وعلیك منی السلام من شهید محتسب ورحمة الله وبركاته؛ سندن سونرا بو دنیانین باشینا كول اولسون ائی قمر بنی هاشم و منیم سلامیم و اللهین رحمتی و بركتی سنه اولسون». سونرا اونا بیر قبر قازیب شهید آتاسی كیمی اونو تكلیكده قبره قویوب بنی اسده بویوردو: «منه كؤمك ائلهین وار». سونرا عباسین (ع) شریف بدنینی دفن ائلهدیلر»[6].
بو روایتی تأیید ائلهین، امام رضادان (ع) نقل اولان بیر روایتده وار. راوی دئییر: « من امام رضانین (ع) محضرینده اولاندا علی بن ابی حمزه، ابن سراج و ابن مكاری حضرته وارد اولدولار. علی او حضرت ایله امامتلری بارهده دانیشاندان سونرا دئدی: «آتالاریزدان بیزه روایت اولوب كی امامین ایشینی اؤزونه تای امامدان باشقا هئچ كس گؤرمز. [نئجه اولدو پس سیزین كرامتلی آتاز امام موسی كاظم (ع) شهید اولاندا سیز حاضر دئییلدیز و كفن و دفن ایشینی گؤرمهدیز؟] امام بویوردو: «دئ گؤروم حسین بن علی(ع) امام ایدی یا یوخ؟» دئدی: «امام ایدی». بویوردو: «كیم اونون ایشلرینی گؤردو؟» دئدی: « علی بن الحسین(ع)». بویوردو:« علی بن الحسین(ع) هاردایدی؟» دئدی: «كوفهده ابن زیادین زندانیندا». بویوردو: «نئجه زنداندا اولاركن آتاسینین ایشلرینی گؤردو؟» دئدی: « اونلارین گؤزوندن اوزاق گئدیب آتاسینی كفن دفن ائلهییب قاییتدی». امام بویوردو: «علی بن حسینه (ع) كربلایه گئدیب آتاسینین ایشینی گؤرمگه امكان وئرن، بو ایشین صاحبینه ده بغدادا گئدیب آتاسینین ایشینی گؤرمگه امكان وئرر.[7]
بو روایتده صراحتله اشاره اولان مسأله، امام سجادین (ع) بنی اسدله بیرلیكده شهیدلرین دفنینده شركت اتمهسینین، خارق العاده اولماسیدیر.
هابئله نقل اولوب كربلا شهیدلرینین دفن زمانی حر بن ریاحینین قوهوملاری و بیر روایته گؤره آناسی، اونون جنازهسینی ایندیكی یئره آپاریب دفن ائلهییبلر.[8]
هابئله نقل اولوب: بنی اسد طایفاسی عمی اوغلانلاری –حبیب بن مظاهر- ین امامین او بیری كؤمكلری اینن برابر دفن اولونماسینا راضی اولماییبلار و اونو آیری یئرده بو گون حبیبین قبری تانینان یئرده امامین باشی اوستونده قویلاییبلار.[9]
اجتماعی شبكهلرده تروریزم
یازار : میرزه عبدالصمد ملکی | بؤلوم : اجتماعی

اجتماعی شبكهلرده تروریزم
منطقهنی بحران بورویندن بو یانا تروریستی گروهلار اؤز بیانیه و خبرلرینی یایماق اوچون ارتباطی وسایلدن گئنیش اولاراق استفاده ائلیرلر. سون ایللرده ده النصره و داعش گروهلاری بو امكانلاردان مخصوصاً فیسبوك و توییتر كیمی اینترنتده اولان اجتماعی شبكهلردن تصویرلرینی و خبرلرینی یایماقدا استفاده ائدیرلر. جالب بوراسیدیر كی بو تروریستی گروهلار بو شبكهلرده دایمی و رسمی صفحهلره صاحبدیلر و بو صفحهلر شبكه مسئوللاری طرفیندن باغلانمیر.
دكتر دیوید ابراهیم، لبنانین العهد سایتی ایله دانیشیقدا بو صفحهلرین كنترولونون چتین اولدوغونو دئییر. اونون دئدیگینه گؤره، بو شبكهلرده حساب آچماق بیر ساعتدن آز زمان آپاراجاق قدر راحت ایشدیر و بو صفحهلرینده یارانماسی اوچون شبكه دولاندیرانلارین تأییدینه احتیاج یوخدور.
اوندان علاوه شبكه دولاندیرانلاری متعادل دینی صفحهلرله افراطی سایتلاری بیر بیریندن سئچنمیرلر. اونلار عمومیتده تكفیری جریانلارلا نورمال اسلامی جریانلاری آراسیندا فرق قویانمیرلار. اونلار، هر ایكی دستهنین عین آدلار و اصطلاحلاردان استفاده ائلهدیگینی گؤرورلر و اونلارین آراسینداكی تفسیر فرقلرینی سئچه بیلمیرلر.
آیری طرفدن تروریستی صفحهلرین ظاهر دَییشمهلری، اونلارین تعقیبینی داها دا چتینلشدیریر. اونلار ظاهر دَییشمكله چوخ راحت صورتده تروریستلرین سؤزلرینی منتشر ائلیرلر.
تكفیری گروهلار هزینهسی اولمایان و هئچ تجهیزاتا احتیاجی اولمایان اجتماعی شبكهلردن لاپ یاخشی شكلده استفاده ائدیرلر. اونلار بو شبكهلردن تبلیغاتی كانال و حتی منبر كیمی جامعهنین بوتون عضولری و حتی اونلارلا تك به تك دانیشماق اوچون استفاده ائدیرلر.