دری قوروماسینین شایع اولماسی
یازار : میرزه عبدالصمد ملکی | بؤلوم : ساغلاملیق

دری قوروماسینین شایع اولماسی
تحقیقلر هاوانین قیزیشماسینا رغماً دری قوروماسینین هله ده شایع اولماسیندن خبر وئریرلر.
دری قوروماسی معمولاً پاییزدا و قیشدا چوخ شایع اولار آما یاز فصلینین گلمهسینه رغماً بو عارضهنین آماری آشاغی یئنمهییب.
درینین قوروماسیندا مختلف عامللر او جملهدن هاوانین قورو و سویوق اولماسی، یئلین اسمهسی، هاوانین ایستی و قورو اولماسی و خارجی عامللره آلرژی کیمی عامللر تأثیرلیدیر.
دری قورومانین آزالماماسینین سببی، صابونلار و شیمیای مادّهلردن استفاده ائتمک اولا بیلر.
مراقبهسیز ذکرین فایداسی اولماز/ملا حسینقولو همدانینین عرفانی دستوری
یازار : میرزه عبدالصمد ملکی | بؤلوم : دین

«تذکرة المتقین» کتابیندا ملا حسینقولو طرفیندن ارائه اولونموش عرفان منزللری و مرحلهلری اجمالی صورتده ارائه اولونوب. بو دستور خدمتیزه تقدیم اولونور:
«بسم الله الرّحمن الرّحیم الحمدللّه ربّ العالمین و الصّلاة و السّلام على محمّد و آله الطّاهرین و لعنة الله على أعدائهم أجمعین
دین قارداشلاریما گیزلی قالماسین کی ملک الملوک جلّ جلاله حضرتینه چاتماق اوچون بوتون حرکتلر، سکناتلار، دانیشیقلار و بوتون آنلاردا مقدس شرعه ملتزم اولماقدان باشقا یول یوخدور. هرچند بوندان غیری یولا چوخ رغبت وار. جاهللر و صوفیهنین گئتدیگی یول کیمی. بو ایشلر حقدن اوزاقلاتماقدان باشقا فایداسی یوخدور. حتی اگر شخص شاربین وورماماسینا و اتین یئمهمهسینه ملتزم اولسا، ائمه اطهارین عصمتینه ایمان گتیرمیش اولسا دا، حضرت احدیّتدن اوزاقلاندیغینی بیلمهلیدیر. هابئله أئمهدن اولمایان ذکرلر و وردلره ده عمل ائلهسه.
بونا اساساً مقدس شرعی هر شئیدن اؤنده بیلمهلیدیر و شرعده گلن شئلریه دقّت یئتیرمهلیدیر. بو ضعیفین عقلدن و نقلدن استفاده ائلهدیگینه اساساً قربته طالب اولان هر شخصه معصیتی ترکیتمک هر شئیدن اهمیتلیدیر.
بو ایشی گؤرمهدن ذکرینین و فکرینین قلبینه فایداسی اولمایاجاق؛ چونکی سلطانا عصیان ائلهین شخصین خدمتی و هدیهسی فایداسیز اولار. بیلمیرم هانسی سلطان بو عظیمالشأن سلطاندان یوخاریدیر؟! و هانسی دوشمنچیلیک اونونلا دوشمنچیلیکدن داها پیسدیر؟!
فافهم ممّا ذکرتُ أنّ طلبَکَ المحبّةَ الالهیّةَ مع کونک مُرتکبًا للمعصیةِ أمرٌ فاسدٌ جدًّا، و کیف یَخفَى علیک کونَ المعصیة سببًا للنّفرة، و کونَ النّفرة مانعةَ الجمع معه المحبّة؛ و إذا تحقّق عندک أنّ ترک المعصیة أوّل الدّین و آخره، ظاهره و باطنه، فَبادِرْ إلى المجاهدةِ، و اشْتَغِلْ بتمامِ الجدّ إلى المراقبة، من أوّل قیامک من نومک فى جمیع آناتک إلى نومک، و ألزمْ الأدبَ فى مَقْدَس حضرتِه. و اعلم أنّک بجمیعِ أجزاءِ وجودِک ذرّةً ذرةً اسیرُ قدرتِهِ، وَ راعِ حرمةَ شریفِ حضورهِ.
و اعبُدْهُ کانّک تراه، فإن لم تکن تراه فإنّه یراک؛ و التفتْ دائمًا إلى عظمتِهِ و حقارَتِکَ، و رَفْعَتِهِ و دنائتِکَ، و عزّتِه و ذلّتِک، و غناهُ و حاجتِک، و لا تغفلْ شناعةَ غفلتِک عنه جلّ جلالُه مع التفاته إلیک دائمًا؛ و قُمْ بین یدیه مقامَ العبدِ الذّلیلِ الضّعیفِ، و تَبَصْبَصْ تحت قدمیه بَصْبَصَةَ الکلبِ النّحیف؛ أوَ لا یکفیک شرفًا و فخرًا أنّه أذِنَ لک فى ذِکرِ اسمِهِ العَظیمِ بلسانِک الکثیفِ الذّى نَجَّسَتْهُ قاذوراتُ المعاصى؟
پس ائی عزیز! بو کریم و رحیم، سنین دیلینی نور داغی یعنی شریف آدین ذکرینین مخزنی ائلهدیگی حالدا، نییه گرک سلطانین بو مخزنینی یالان، غیبت، یامان، اذیت و آیری موردارلیقلارا بولایاسان. سلطانین مخزنی عطر گولابلا دولمالیدیر، موردارلیقلارلا یوخ.
شکسیز مراقبهنده دقّت ائلهمهدیگین تقدیرده سبعه جوارحینین یعنی قولاق، دیل، گؤز، ال، آیاق، قارین و عورتینله نه گناهلار ائلهدیگین و نه اودلار یاندیردیغین، دینینه نه فسادلار سالدیغین و دیلینین قیلینجی ایله اورگینه نه یارالار ووردوغون، بللی دئییل. اونو اؤلدورمهسن یاخشیدی.
بو مفسدهلری آچیقلاسام کتابا یئرلشمز. بیر وراقدا نه یازا بیلهرم؟! پس:
البَدارُ البَدارُ إلى التّوبةِ الصّادقَةِ ثُمَّ العجلُ العجلُ فى الجِدِّ و المُراقَبَةِ.
خلاصه، البته قربت آختاران شخص مراقبهده چالیشاندان سونرا هئچ اولماسا بیر ایکی ساعت گون چیخاندان تئز آییلماغی الدن بوراخمامالیدیر. گئجه نمازینی حضور قلب و آدابی ایله یئرینه یئتیرسین. واختی چوخ اولسا فکره، ذکره و یا مناجاتا مشغول اولسون. لیکن گئجهنین بیر مقدارینی حضور قلبله ذکره مشغول اولمالیدیر، بوتون آنلاریندا کدرلی اولمالیدیر. کدری اولماسا تحصیل ائتمهلیدیر. اوندان سونرا خانیم فاطمهنین تسبیحی، اون ایکی دفعه توحید سورهسی، اون دفعه « لا إله إلّا الله وحده لاشریک له، له الملک الى آخر»، یوز دفعه لا إله إلّا الله و یئتمیش دفعه استغفار ائلیه. بیر آز قرآندان اوخویا و معروف صباح دعاسینی اوخویا. (یا من دَلَعَ لسان الصّباح الى آخر) و همیشه دستمازلی اولمالیدیر. هر دستمازدان سونرا ایکی رکعت نماز قیلسا چوخ یاخشی اولار.
آیریسینا اذیتی کئچمهمگه چوخ دقّت ائلیه. مسلمانلارین مخصوصاً عالملر و متقیلرین احتیجالارینین یئرینه گتیرماکده آرتیق دقّت ائلیه. معصیته دوشماق احتمالی اولان هر مجلسدن البته البته البته اوزاق گزه. حتی غفلت اهلی ایله غیر ضروری مجالست ائلهمک ضررلیدیر، هرچند معصیتسیز اولا. مباحلارا چوخ مشغول اولماق و چوخ شوخلوق ائلهمک، لغو دانیشماق و تارتان پارتانا قولاق آسماق اورگی اؤلدورر.
مراقبهسی ذکره و فکره مشغول اولماق حالدا گتیرسه فایداسیزدیر، چونکی او حالین دوامی اولمایاجاق. مراقبهسیز ذکردن گلن حالا توولانماماق لازمدیر.
داها طاقتیم یوخدور. سیزلردن التماس دعام وار. بو کثیر التقصیر حقیری اونوتمایین و جمعه گئجهسی یوز دفعه و جمعه گونونون آخشامی یوز دفعه قدر سورهسی اوخویون.
ایمانین عظیمه ابوابیندان، «حبّ فى الله جلّ جلاله و بغض فى الله جلّ جلاله»دیر. و قد عقد له فى «الوسایل» و غیرها من کتب الاخبار بابًا مستقلًا، فارجع الیها لعلّک تعرف عظمته، و تأخذ لنفسک نصیباً منه.
شکسیز ایلک محبوب ذات اقدس کبریائى جلّ جلالهدیر، بل و کلّ محبّة لا ترجع الى محبّته فلیس بشىء. ثمّ بعده، هامی بو عظیم الشأن سلطانی داها آرتیق سئومهلیدیر. پس، ایلک محبوب واجب الوجوددان سونرا ختمى مَآب صلوات الله علیه و آلهین مقدس وجودودور، ثمّ بعده أمیرالمؤمنین علیهالسّلام، ثمّ الأئمّة المعصومین علیهم السّلام، ثمّ الأنبیاء و الملائکة، ثمّ الاوصیاء، ثمّ العلماء و الاولیاء. و اؤز عصریندهکیلردن زمانین متقیلری، مخصوصاً عالم اولسالار و اونو، درجهده اوندان سونراکیلارا محبت ائلهمکده ترجیح ائتمهلیدیر، و هکذا یتنزّل. لیکن محبتده صادق اولماغا چالیشا، آسان مرتبه دئییل. متفکر اولساز، محبتین آثاری حرکاتدا و سکناتدا گؤرسنیرسه، بو محبت صادقدیر یوخسا یوخ.
لیکن کؤکونه و لوازمینه چاتماغینا اینانمیرام و حقیرینده بوندان آرتیق گوجو چاتمیر. الحاصل، لا طریق إلى القرب إلّا بشرع شریف فى کلّ کلّى و جزئى؛ انتهى.»
آیت اللَّه میرزا علی غروی علیاری تبریزی
یازار : میرزه عبدالصمد ملکی | بؤلوم : دین

آیت اللَّه میرزا علی غروی علیاری تبریزی 1280 هجری شمسی ایلینده تبریز شهرینده دنیایا گؤز آچدی. او، اخلاق، فقه، اصول، کلام، رجال، عرفان، حکمت و فلسفه علملرینده تحصیل آلدی و جوانلیقدا نجفین بؤیوک عالملریندن روایی و اجتهادی اجازهلر آلدی. معظم له 31 یاشیندا ایکن آتاسی آیتاللَّه محمد حسن علیارینین ایستگی ایله تبریزه گلدی و 65 ایل بویوندا تحقیق، تدریس، تالیف و شاگرد تربیت ائلهمگه مشغول اولدو. او بؤیوک فقیهدن چوخلو اثر او جملهدن عروة الوثقی شرحی کتابی یادگار قالیب. آیتاللَّه علیاری 1417 هجری قری ایلینده ذیالحجه آیین 13-نده تبریز شهرینده دنیایا گؤز یومدو و شکوهلو تشییع جنازهدن سونرا قم شهرینده خانم معصومهنین (س) حرمینده تورپاغا تاپیشیریلدی.
عوارض نبود روحانی باسواد در هیئات و مجموعههای مذهبی
یازار : میرزه عبدالصمد ملکی | بؤلوم : دین

عوارض نبود روحانی باسواد در هیئات و مجموعههای مذهبی
هدف از تشکیل مجموعههای دینی (اعم از هیئات حسینی، حسینیههای و . . .) حفظ اسلام و ترویج آموزهها و احکام آن میباشد و بر همین اساس است که در مناطق ترک نشین ایران به هیئات حسینی به اختصار «سیره» (سیرهی اهل بیت (ع))اطلاق میشود. یعنی «سیره» جایی است که سیرهی اهل بیت (ع) در آنجا تعلیم و ترویج میشود. لازمهی رسیدن به این هدف والا حضور فردی آگاه به اسلام و احکام آن در این مجموعههاست که معمولاً یک روحانی متخلق به اخلاق اسلامی و مسلط به مسائل دینی این وظیفه را متقبل میشود. به همین خاطر در سالهای نه چندان دور تمامی مجموعههای مذهبی حول محور روحانیت تشکیل میشد و هر جا هیأت و حسینیهای بود حتماً یک روحانی را در محوریت خود داشت. اما با مرور زمان و تغییر شرایط – که خود بحث مفصلی است،- مجموعههای دینی پیدا شدند که بدون روحانی تشکیل میشوند و بعضاً اگر هم بخواهند برای حفظ ظاهر و فورمالیته شخصی را بعنوان روحانی در مجموعهی خود داشته باشند، فرد کم سواد و ملبسی را صرفاً جهت حضور و نه برای اعمال نظر و یا مدیریت، در مجموعه خود جای میدهند. و چنین میشود که عوارض نا مبارکی در مجموعههای دینی بروز مییابد.
از جمله عوارض فقدان روحانی باسواد در این مجموعهها، عدم ترویج اسلام واقعی و سیرهی اهل بیت (ع) در جامعه است. برای درک و لمس این مسأله نیازی نیست که وارد جامعه شوید و به تحقیقات میدانی دست بزنید که ببینید هیئات حسینی چه تأثیری در میزان تعالیم دینی مردم داشتهاند. بلکه برای این کار کافی است نگاهی به پلاکاردهای نصب شده توسط مجموعههای مذهبی در سطح شهر داشته باشید تا متوجه شوید اشخاصی که در تهیه یک تابلو و یا پلاکارد به چنین اشتباهاتی مرتکب میشود در تعلیم و ترویج اسلام چه کردهاند:
در یکی از دبیرستانهای وزارت محترم آموزش و پرورش، مجموعهی دینی دبیرستان به زعم خود برای تشویق محصلین به نماز، آیهی قرآنی را بر درب کلاسها نصب نمودهاند ولی متأسفانه به علت کم اطلاعی کلمهای از آیه را جا انداختهاند. به جای اینکه بنویسند: « إِنَّ الصَّلوةَ تَنْهى عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْکَر » یعنی: «البته نماز انسان را از فحشاء و منکر باز میدارد».(سوره مبارکه عنکبوت آیه 45) به صورت ناقص نوشتهاند: « إِنَّ الصَّلوةَ عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْکَر » که معنی میدهد: «البته نماز از فحشاء و منکر»!!!!
و یا یک هیأت مذهبی به زعم خود برای تبلیغ دین قسمتی از دعای فرج را در قالب پلاکارد بر بالای خیابان نصب کرده ولی چون معنای آنرا نمیداند بصورت ناقص نوشته. اگر بخواهیم جملهی اوّل دعای فرج را بنویسیم باید لااقل اینگونه بنویسیم:« اللَّهُمَّ کُنْ لِوَلِیِّکَ الحُجَهِ بنِ الحَسَن صَلَواتُکَ » یعنی «خدایا سلام و صلواتت بر ولیّات حجة بن الحسن باشد». اللَّهُمَّ (خدایا) کُنْ (بجای آور (فعل امر از ماده «کان»)) لِوَلِیِّکَ الحُجَهِ بنِ الحَسَن (بر ولیات حجة بن الحسن) صَلَواتُکَ (سلام و صلواتت را).
در پلاکارد مذکور جملهی دعا به صورت ناقص یعنی اینگونه نوشته شده: «اللَّهُمَّ کُنْ لِوَلِیِّکَ الحُجَهِ بنِ الحَسَن» و از نصب پلاکارد ماهها میگذرد و آنها هنوز متوجه مفهوم آن نیستند.
صمد کامران قراملکی
امام رضانین (ع) واقفیه مقابلیندهکی ساواشی
یازار : میرزه عبدالصمد ملکی | بؤلوم : دین

امام رضانین (ع) واقفیه مقابلیندهکی ساواشی
سککیزینجی امامین زمانی، شیعهنین خارجی مشکللریندن علاوه داخلی مسألهلریده اورک آچان دئییلدی. او دورهنین مشکللرینی تانیماق بو گونکی بعضی مشکللرین حلّینهده کؤمک اولا بیلر.
امام رضا (ع) زمانی شیعهنین ایچینده زیدیه، اسماعیلیه، فطحیه، واقفیه و غالیلر کیمی مختلف فرقهلر یاراندی. بو فرقهلرین ایچینده شیعه غالیلری و واقفیه فرقهسی امام رضا (ع) ایله لاپ چوخ مخالفتچیلیغی ائلهدی.
امام رضانین (ع) امامتینی قبول ائتمهین فرقه
واقفیه فرقهسی 183 هجری قمری ایلینده امام موسی کاظمین (ع) شهادتیندن سونرا او حضرتی قائم و مهدی امام ساییب او حضرتده توقف ائتمکله امام رضانین (ع) اماملیغینی قبول ائلهمهدیلر.
بو فرقهنین اؤزونه مخصوص خصوصیتلری، اونون سرعتله یاییلماسینا سبب اولدو. بو خصوصیتلردن بیری بو فرقهنین رهبرلری ایدی. اونلار جماعتین ایچینده یوخاری علمی، اجتماعی و دینی موقعیتلرینه مالک ایدیلر. جماعت اونلارین آدلارینی فقیه، ثقه و مشهور کیمی صفتلرله همراه ائلیردیلر. اونلارین بعضیسی قاباقکی اماملارین بلا واسطه نمایندهلری ایدیلر.
واقفیلر اؤز عقیدهلرینین ثبوتی اوچون او زمانین رسانهلری یعنی کتاب، مختلف کلاسلارین تشکیلی و تحریف اولموش حدیثلرین یایماسی ایله اؤز عقیدهلرینی یایماغا اقدام ائلیردیلر. اونلارین اساس هدفلری امام کاظمین حضرت مهدی اولماسینی ثابت ائلهمگیدی.
اونلار بو ایش اوچون موعود مهدی بارهسینده اولان چوخلو حدیثلری اؤز نظرلرینه گؤره تفسیر و معنا ائلیردیلر.
امام رضا (ع) بو فرقهنین قاباغیندا چوخ شدّتلی دایانیردی. او حضرت واقفیه ایله مبارزهده نئچه ابزاردان استفاده ائلیردیلر:
1.مکاتبه: امام رضا (ع) آتاسی امام کاظمین (ع) نمایندهلری اولان علی بن ابیحمزه بطائنی و زیاد بن مروان قندی و عثمان بن عیسی رواسییه نامه یازیب اونلاردان آتاسینین اموالینی او حضرته تحویل وئرمگی ایستهدی.
2.شیعهلرین شبههلرینه جواب وئرمک: امام رضا (ع) مناظره، دانیشیق و مکاتبه یولو ایله شیعهلرین شبههلرینه جواب وئریردیلر و بو یول ایله چوخلارینی حقه قایتاردیلار.
3.حدیثلری تحریفدن تمیزلهمک: او حضرت واقفیه طرفیندن تحریف اولان حدیثلرین دوزونو شیعهلره دئییب واقفیهنین یالانچی اولدوقلارینی جماعته آچیقلادیلار.
4.واقفیلرین ماهیتینی شیعهلره تانیتدیرماق: امام رضا (ع) مختلف موقعیتلرده واقفیلرین یالانچی و دنیا مالی دالیسیجا اولدوقلارینی شیعهلره دئدیلر و اونلارین ماهیتلرینی تانیتدیردیلار.
5.واقفیهنی تحریم ائتمک: امام رضا (ع) اؤز شیعهلرینی واقفیه ایله رابطهده اولماق و اونلارا زکات وئرمکدن منع ائلهدیلر.
6.واقفیلری نفرین و لعن ائلهمک: امام رضادان (ع) نقل اولان چوخلو حدیثلرده او حضرتین واقفیلری نفرین و لعن ائلهمگی مطرح اولوب. بو حدیثلرین زمانلاری نظرده آلینیرسا او حضرت امامت دورانینین چوخونو اونلارلا مبارزهده اولوبلار. مثال اوچون امام رضانین (ع) ابوسعید مکارینی نفرین ائلهمگی نقل اولوب. امام اونا بویوروب: « الله چیراغینی سؤندورسون و ائوینه یوخسوللوق گتیرسین . . . سنی گؤروم قارداشسیز قالاسان! سن منیم شیعهم دئییلسن . . .» ابوسعیدین اورگی کور ایدی سونرالار گؤزلریده کور اولدو.
7.اؤز علمی کرامتلرینی ارائه وئرمکله: حضرت اؤز علمی کرامتلرینی بیان ائلهمکله یولدان آزمیش شیعهلری دوز یولا قایتارماغا چالیشدی و جهالت اوزوندن منحرف اولانلاری حق یولونا قایتارا بیلدی.
قایناق: امام رضا (ع) و شیعه فرقهلری کتابی