din xadimi دین خادمی

بو پئشه گلیر، او پئشه گئدیر

پئشه‌لرین محو اولماسی تدریجله و یاواش یاواش اولار، نئجه كی یارانمالاری‌دا تدریجله اولار. مثلاً بیر گون بیردن یادیزا دوشور كی چوخداندی یون چالماق گؤرمه‌میسیز. بیر گون ائشیدیرسیز كی قیشقیرماق آدیندا بیر پئشه یارانیب كی او پئشه‌ده ایشله‌ینلر قیشقیریب توكانلارا موشتری ییغیرلار. اینسانلار نه واختدان پئشه صاحیبی اولدولار؟ اونلار همن زماندان كی كؤهوللرده اودون اطرافینا ییغشیردیلار و اونون آلوولارینا باخیردیلار پئشه صاحیبی‌ایدلر. اونلار شیكارچیدیلر و یاشاییشلارینی بو یوللا كئچیندیریردیلر. ایللر كئچندن سونرا اونلار اكینچی و داوارچی اولدولار و یاواش یاواش آلیش-وئریشه‌ده باخدیلار. اینسانلار بیر مودّت سونرا جینس و كالا موقابیلینده پول آلدیلار و بئله‌لیكله اینسانلارین احتیاجلاری چوخالدیقجا پئشه‌لرین سایی چوخالدی. پئشه‌لرین یارانما سببی اینسانلارین بیر زمان‌مقطعینده، خاص بیر شئیه احیتاجلاری اولماسیدیر. مثلاً بیر زمان مودیریّت آدیندا بیر پئشه یوخیدی و احتیاج اولدوغوندا بو پئشه یاراندی. پئشه‌لر ده اینسانلار كیمی یارانیر و اؤلور. هر لحظه كی بیر پئشه آرادان گئدیر بیر آیریسی اونون یئرین توتور. مثلاً  ایندیكی جماعتی، تیلویزیون كیمی مشغول ائدن او قدر مشغولیّت وار كی داها دوروب زنجیر قیران پهلوانلارا باخماغا هئچ كسین حؤصله‌سی اولماز. زمان بویو اینسانلار بعضی خیدمتلر و جینسلردن بی نیاز اولور و بو باعیث اولور كی او جینس و خیدمت سایه‌سینده پئشه صاحیبی اولان آداملار ایشسیز قالسینلار. و دوزگون بیر مودیریّتی اولان جامیعه‌نین مودورلری بو صینفین فیكرینده اولوب اونلارین آشاغی ایقتیصادی طبقه‌یه دوشمكلری‌نین قاباغین آلارلار.

غربین ایسلام علیهینه موباریزه‌سی

موعاصیر دونیادا اساس و موهوم بحثلرین بیری، دین موضوعسو ساییلیر. بو مسأله بو سببه خاطیر اولا بیلر كی بو گون غرب دونیاسی ایسلام دینی‌نین محدودلاشماسینا چالیشیر. غربلیلر دینله موباریزه ائده بیلمه‌دیكلری اوچون اونو قبول ائت‌مك مجبوریّتینده قالیب، حمله‌لرین ایسلام دینینی محدودلاشدیرماغا سوق وئریرلر. اونلار چالیشیرلار دینی، شخصی و غیری ایجتیماعی سطحه یئندیرسینلر كی اینسانلارین مودیریتینده هئچ دخالتی اولماسین و حقیقتده بوتون ایجتیماعی مسأله‌لره لاقید اولسون. مسیحیّتین تاریخ بویو جامیعه مودیریّتینده ضعیف اولماسی، بعضیلرینده بو دوشونجه‌نی یارادیب كی دین بوتونلوكده شخصی و خصوصی بیر مسأله اولمالیدیر. و غرب ایستیر بو نتیجه‌نی ایسلاما دا تعمیم وئردیرسین، آما ایسلام موتفكّیرلری بو مسأله‌یه آگاه اولمالی و ایسلام جامیعه‌سینی بو مسیره سوق تاپماسی‌نین قاباغینی آلمالدیلار.

اوتوزان قهرمان! * البطل الذی خسر!

اوخ آتما موسابیقه‌لری‌نین چوخوندا غالیب اولان شهرین قهرمانی،  بیر «ذِن» موعلیمی ایله موباحیثه‌یه باشلادی. قهرمان دئدی: «من هامیدان یاخشی‌یام، من دین موریدینده چوخ اؤیرنمه‌میشم، و دین آداملارینا اؤیرتمگه گوجوم چاتماز. من منطقه‌ده یایلا اوخ آتانلارین اَن یاخشیسی ساییلیرام. و ائشیتمیشم كی سن كئچمیشده منطقه‌ده اَن یاخشی اوخ آتان ایدین. بونا گؤره سندن سوروشورام: «آیا سن دین آدامی اولوبسان كی اوخ آتماق اؤیره‌ده‌سن؟» ذِن موعلیمی خولاصه اولاراق دئدی: «یوخ» آما قهرمان قانع اولمادی، و جعبه‌سیندن بیر اوخ چیخاتدی و یایینا قویوب آتدی. اوخ اوزاقدا بیر گیلاس آغاجینا دگدی. گولومسه‌مگی ایله ائله بیل دئدی: « ائلیه بیلردین وقتینی صرف ائده‌سن و اؤزونو خاص بیر شئیده موتخصّیص ائده‌سن». و دئدی: «منیم شكّیم وار سن بونا اوخشار بیر ایش گؤره بیله‌سن». «ذن» موعلیمی قالخیب لاقئیدجه‌سینه یایینی گؤتوروب یاخینداكی داغا دوغرو یولا دوشدو. یولدا بیر اوچوروم واریدی كی اوندان كئچمك اولمازدی مگر بیر ایپ كؤرپودن كی هر لحظه چؤكوب دوشمك ایمكانی واریدی. «ذن» موعلیمی چوخ راحت و آرام كؤرپونون یاریسینا قدر گئتدی، یایینی توتدو و اونا بیر اوخ قویوب و آیری طرفده اوزاقدا بیر آغاجی نیشانلادی و اوخو آتیب هدفی ووردو. «ذن» موعلیمی اولدوقلاری یئره قاییداندان سونرا مهربانلیقلا جوانا دئدی: «ایندی سنین نووبه‌ندی». جوان چتینلیكله گئتدی و گؤزلرینی اوچورومون آچیقلیغینا زیلله‌ییب آشاغیدا بیر نوقطه‌یه ایشاره ائدیب اوخونو آتدی، آما اوخ هدفدن چوخ اوزاقا دگدی. جوان قاییداندان سونرا «ذن» موعلیمی اونون كناریندا دایانیب و سؤزون خولاصه‌سین بئله دئدی: «بو او زاددی كی بیر اینسان نظم و موراقیبتینن اونا یئتیشه بیلر. اولا بیلر كی سن چؤرك قازاندیغین وساییلی ایستیفاده ائله‌مكده سون حدده‌جن مهارت كسب ائده‌سن، آما بو وساییلی ایشله‌دن ذهنی اؤز سیطره‌نه آلا بیلمه‌سن‌سه، بو ایشلر فایداسیز ساییلار».   البطل الذی خسر! بعد أن فاز بطل البلدة فی العدید من بطولات الرمایة بالسهام، انطلق باحثاً عن معلم الزنّ. قال البطل:" إننی أفضل الجمیع، وأنا لم أتعلم الكثیر عن الدین، ولم أسع إلى العون من رجاله، وأعدّ أفضل رامٍ بالسهام فی المنطقة بأسرها، وقد سمعت بأنك فی وقت ما فی السابق كنت أفضل رامٍ بالسهام فی المنطقة، ولذا فإنی اسألك:" هل تعین علیك أن تصبح رجل دین لتتعلم الرمی بالسهام؟" رد معلم الزن فی إیجاز بالغ قائلاً:" لا". ولكن البطل لم یقتنع، والتقط من جعبته سهماً وثبته فی قوسه وأطلقه فأصاب شجرة كرز على مسافة لا یستهان بها، وابتسم كأنما یقول:" كان بمقدورك أن توفر وقتك، وأن تكرس نفسك للأسلوب الفنی". وقال:" إننی أشك فی أن بمقدورك أن تفعل الشیء نفسه". قام معلم الزن دون أن یبدی أدنى اكتراث بالتقاط قوسه، وشرع فی السیر باتجاه جبل قریب. وفی الطریق كانت هناك هاویة لا یمكن عبورها إلا عن طریق جسر متهالك من الحبال یوشك أن یتداعى. وبهدوء بالغ مضى معلم الزن إلى منتصف الجسر، وأمسك بقوسه وثبت فیها سهماً، ووجهه نحو شجرة على الجانب الآخر من الهوة، ورمى بالسهم فأصاب الهدف. قال معلم الزن فی لطف للشاب فیما هو یعود إلى الأرض المستقرة:" الآن حان دورك". مضى الشاب فی انزعاج وهو یحدق فی الهاویة المترامیة أسفله إلى البقعة المشار إلیها وأطلق سهماً، ولكنه استقر بعیداً عن الهدف. خلص معلم الزن إلى القول عندما عاد الشاب ووقف إلى جواره:" هذا هو ما یحصل علیه المرء من الانضباط وممارسة التأمل. فأنت یمكنك أن تكون ماهراً للغایة فی التعامل مع الأداة التی اخترتها لتكسب بها عیشك، ولكنها تعد بلا فائدة إذا لم تفلح فی السیطرة على الذهن الذی یستخدم هذه الأداة".

نییه میندین؟ * Ne Diye Bindin

نجیب فاضیل قیسا كورك گمی‌یه مینیب كادی‌كؤیه گئدنده، بیر نفر اونا یاخینلاشیب سوروشور: - اوستاد ! پیغمبرلرین گلمه‌سی نییه لازیم ایدی؟ بیز اؤزوموز یولوموز تاپا بیلردیك. نجیب فاضیل باشینی اوخودوغو كیتابدان قوزامامیش جواب وئریر: - نییه گمی‌یه میندین كی، اوزه-اوزه گئده‌ایدین او طرفه ! Ne Diye Bindin Necip Fazıl Kısakürek vapurla Karaköy’e geçerken yanına biri yaklaşıp: - Üstad, diye sormuş. Peygamberlere ne diye gerek duyuldu, biz kendimiz yolumuzu bulabilirdik. Necip Fazıl, okuduğu kitaptan başını kaldırmadan: - Ne diye vapura bindin ki, cevabını vermiş. Yüzerek geçsene karşıya

حاضیر جوابلیق: ناماز * Namaz

جوانلارین بیری میرزه‌دن سوروشور: - آغا میرزه! گوندوز ایشده اولورام. او گون قیلانمادیغیم نامازلاری آخشام ائوه قاییداندا قضا ائله‌سم اولمازمی؟ میرزه جواب وئریر: - فرض ائدك سن سربازسان. باشچی (فرمانده) سنی گونده بئش دفعه چاغیرسا، و سن گئتمه‌ییب و آخشام باشچی‌نین حضورونا گئدیب اوست-اوسته بئش و یا اوچ سلام وئرسن اولارمی؟ Namaz hocaya gençlerden biri: - Hocam gündüz işteyim. O gün kılamadığım namazlarımı akşam eve dönünce kaza etsem olmaz mı? Diye sorunca: - Sen askersin farzedelim. Komutan sana günde beş defa haber gönderse, sen gitmeyip de akşam komutanının huzuruna çıksan, üst üste üç selam veya beş selam çaksan olur mu? Der.