ارمنستاندا مرزی بازارچانین قورولماسی
یازار : میرزه عبدالصمد ملکی | بؤلوم : خبرلر
+0 به یه ن
شرقی آذربایجانین اوستانداری مرزی بازارچالارین قورولماسی و مرزی موبادیله‌لردن فایدالانماغا تأكید ائله‌دی.
فارسین تبریزدن وئردیگی خبره گؤره، او اوستانین مرزی بازاچالاری‌نین ظرفیتلرینه ایشاره ائله‌مكله دئدی: ارمنیستان اؤلكه‌سی شرقی آذربایجانلا موشترك مرزی بازاچانین قورولماسینا حاضیرلیگینی بیلدیریب.
شرقی آذربایجانین اوستانداری اوستانین مرزی موبادیله‌لرینده بعضی چاتیشمامازلیقلارین سببینی تاپماغا تأكید ائله‌مكله دئدی: بو مسأله گرك موبادیلاتی ارزدن فایدالانماقلا حل اولا و اونون صرفه‌لی اولماسی‌نین تشخیصی‌ده خصوصه بخشین عؤهده‌سینه‌دیر.
او آرتیردی: جنوبدان نفتین ساتیلماسی بیر سئری محدودیتلرله اوزله‌شیب بیر حالداكی موبادیله‌لر اؤلكه‌نین شومال غرب مرزلریندن داها راحات مومكوندور و حاصیل اولان ارز ده قاییدا بیلر.نیفاق، خطرلی اخلاق ناخوشلوغو
یازار : میرزه عبدالصمد ملکی | بؤلوم : دین
+0 به یه ن
دونیانین تحقیرین و آخیرتین دهشتلی عذابینی تؤحفه وئرن، اخلاق ناخوشلوقلارین اَن خطرلیسی نیفاقدیر. بونا گؤره بو ناخوشلوغو تانی‌ییب كؤكونو ایچریدن قوروتمالی‌ییق. نیفاق باعیث اولار مونافیق هر گروه و صینفله دوشَنده اونلار كیمی اولسون و حتّا اونلارین عقیده و ایناملاریندان دیفاع ائله‌سین. بو وضعیتین جامیعه‌یه بؤیوك خطری وار. پیغمبر اكرم (ص) بو باره‌ده بویوروب: من اومّتیم اوچون نه مؤمیندن قورخورام نه‌ده موشریكدن، چونكی مؤمین ایمانی اثرینده مؤمین قارداشینا ضرر یئتیرمز، موشریكی‌ده آللاه شیركینه گؤره محو ائدر. من سیزین اوچون فقط سیز بیلیب عمل ائدیب اونا دایاندیقلاریزی دیلی ایله دانیشان، آییق مونافیقدن قورخورام. (1)
نیفاق اینسانین جانینا نفوذ ائله‌سه اونون دونیا و آخیرتینی یوخ ائلر. آللاه تعالا توبه سوره‌سی‌نین 28-جی آیه‌سینده مونافیقلره و كافیرلره جهنم اودونو وعده وئریب. نساء سوره‌سی‌نین 138-جی آیه‌سینده ده بویوروب: مونافیقلر بشارت وئر كی دردلی عذاب اونلاری گؤزلور. ایمام صادق‌ده (ع) بویوروب: موسلمانلارلا ایكی اوزلو ایكی دیللی اولانلار، قیامت گونو ایكی اودلی دیل ایله محشر چؤلونه داخیل اولاجاقلار. (2)
نیفاق علامتلری
- نامازی ایشتیاقسیز و كسالتینن اوخویارلار. قورآن بویورور مونافیقین علامتی اودور كی نامازا دوراندا حالسیز و كسیل اولار. (نساء 142)
- موردّد و گؤیولسوزدولر. آللاه بویورور: گؤیولسوز و موردّدیلر. نه ایمان گتیریب مؤمینلره طرف گئدیرلر نه كافیرلره طرف. (نساء 143)
- ثیباتلاری یوخدور و موقعیتلرینی دَییشیرلر. قورآن بویورور: مؤمینلرله اوز اوزه گلنده «بیز سیزینله‌ییك» دئییرلر آما شیطان و مونافیقلرله اوزلشنده «سیزینله‌ییك» دئییرلر و مؤمینلری مسخره ائدیرلر. (بقره 14)
- مونافیقلر ریا اهلی اولوب آللاه ذیكرینی آز دئیرلر. (نساء 142)
- یالتاقلیق، غیبت و پاخیللیق. ایمام باقر (ع) بویوروب: ایكی اوزلولر و ایكی دیللی‌لر پیس آدامدیلار. اینسان حضوروندا اونو تعریفلرلر و دالیسیجا غیبت ائدرلر. اونلارا كؤمك اولونسا پاخیللیق ائدرلر، فلاكته دوشنده اونلاری ترك ائدرلر. (3)
- موتمادی اولاراق پیس ایش گؤروب عوذر ایسترلر. ایمام حسین (ع) بویوروب: سونرا اوندان عوذر ایستیه‌جگین ایشدن كنار گز؛ چونكی مؤمین ایشتیباه‌دا ائله‌مز عوذر ده ایسته‌مز. مونافیق هر گون پیس ایش گؤرر و عوذر ایستر. (4)
- ناخوشدولار. قورآن بویورور: مونافیقلرین اورگینده ناخوشلوق وار. آللاه‌دا اونلارین مرضینه آرتیرار و آخیرتده یالان دانیشدیقلارینا گؤره اونلارا دهشتلی عذاب وئرر. (بقره 7)
- چوخ آند ایچرلر. مونافیقلر آللاه یولونو جماعت اوزونه باغلاماق اوچون اؤز آندلارینی قالخان ائلرلر. (منافقون 2)
- آشكاردا گوناه ائدرلر و قورخولاری اولماز. قورآن بویورور: مونافیقلر آللاهی اونودوبلار. مونافیقلر آشكار گوناه ائدن گوناهكارلاردیلار. (توبه 67)
هر كس پیس عملینه قدر موجازات اولار. آللاه عذابلاری‌نین درجه‌لری وار. عذاب بعضاً دردلی، بعضاً عظیم و بؤیوك، بعضاً تحقیر ائدیجی و بعضاً قالارگی اولار. مونافیقلری جامیعه‌ده داغیدیجی نقشلرینه گؤره عذابلاری دردلی اولاجاق. قورآن بویورور: مونافیقلر جهنمین لاپ آشاغی یئرینده‌دیلر. (نساء 145)
شیعه فیقهینده‌كی آزادلیق لیبرال دموكراسیدان چوخدور
یازار : میرزه عبدالصمد ملکی | بؤلوم : دین
+0 به یه ن
بوتون
فیكیر و دوشونجه ساحه‌لرینده مكتبلرین هامیسی آزادلیق موضوعسو اوچون چرچوه‌لری
واردیر. ماركسیست مكتبی‌ده لیبرال دموكراسی‌دا اؤزلری اوچون چرچوه‌لری وار.
ایسلام، مسیحیت و یهودیت كیمی دینی دوشونجه‌لرده آزادلیغین بیر شرطی وار: شریعتله ضیدیّتی اولماسین.
اینسانین ذاتیندا آزدلیق سئورلیك وار. خیلقتین باشلانیشیندا حضرت آدم (ع) و حوّانین جنّتدن قووولماسی‌نین سببی قویولان محدودیّته بویون وئرمه‌مه‌لری اولدو. اونلار ایسته‌دیلر قدغان اولان آغاجدان یئسینلر.
تكوین ساحه‌سینده اینسانین هئچ نوع آزدالیغی اولماییب بلكه موطلق جبر حاكیم اولوب. هئچ كسدن دونیایا گلمه‌سینه گؤره نظر سوروشماییبلار. گونش منظومه‌سی‌نین نئجه دولنماسی باره‌ده هئچ كسین نظرین سوروشماییبلار.
اونتولوژی باخیمدان مشاء فلسفه‌سی موختلیف سلیقه‌لره احتیرام گؤزو ایله باخان و پلورالیزمه یئتیشن آزادلیقلارلا اویغوندور. چونكی مشاء فلسفه‌سی وارلیقلاری موتبانیه حقیقتلر حسابلیر و بوتون وارلیقلری بیر-بیریله موتبایین بیلیر. وارلیغی شخصیّه حقیقت حسابلایان عیرفانین ترسینه و وارلیغی موشككه حقیقت حسابلایان موتعالیه فلسفه‌نین عكسینه.
حقیقتلر موتبایین اولان یئرده اینسان سلقه‌لری، X و Yویا زید، عمرو، بكره مربوط اولان دوشونجه‌لر بیر-بیریله موتبایین اولار.
رحمتلیك ملا صدرا حقیقتلرین دركینی و ساحه‌سینی اؤز دركینه مونحصیر بیلمیردی. قلم و دوشونجه آزادلیغینا مانع اولانلار موتأسیفانه بوتون حقیقتلری اؤز دركلرینده مونحصیر ائدیرلر.
بئله‌لیكله آیری دركلر تعطیل و یا محدود اولمالیدیر. بئله باخیش ایشی بیر یئره یئتیرر كی اینسان بئله ایدعا ائدر: منیم دوشوندویوم و درك ائتدیگیم واقعیت و حقیقتدیر، منیم كیمی دوشونمه‌ین حقیقتین علئیهینه‌دیر. بو نوع فیكیر بشر جامیعه‌سینه جوبران اولمایان فسادلاری تحمیل ائدر.
صدرالمتألهین كیمی بؤیوك اینسان دئییر: منیم درك ائله‌دیگیم مونزل وحی دئییل و سیز منی اؤتوب نقد ائلیه بیلرسیز.
بو اخلاقین ریشه‌سی پیغمبر (ص) و ایماملاردادیر. نقل اولوب مسجدالحرام یا مسجدالنبی‌ده حضرت علی‌ایله (ع) موناظیره ائدن كافیر آخیرده او حضرتدن سوروشور: بو اخلاقی هاردان گتیریبسن؟ حضرت بویورور: پیغمبرین (ص) مجلیسینه بیرینجی نفر من وارید اولاردیم، اورانی ترك ائدن آخیرینجی نفر ده من اولاردیم.
ملا صدرا فلسفی بحثلرین چوخوندا، كئچمیش فیلسوفلارین نظرلرینی نقل ائدردی مثلاً مشاء بئله دئییب و ایشراق بئله. او حتّا قدیم یونان فیلسوفلارین نظرلرین‌ده نقل ائدردی. ملا صدرا بونلاری نقل ائدندن سونرا آرتیراردی: منیم‌ده نظریم بئله‌دیر. ملا صدرانین مئتودو بئله دئییل كی دئیه اونلار ایشتیباه ائدیبلر و غلط یول گئدیبلر. بلكه چوخ احتیرملا اوّل دوشونجه‌لری نقل ائدیر سونرا عالیمانه توصیف و نقد ائدیر آخیرده اؤز نظرین دئییر.
بونو نتیجه آلماق اولور كی ملا صدرا آزادلیغا قاییلیدی.
ملا صدرا اینسانلاری بئش یئره بؤلور: حیسّی، وهمی، خیالی، عقلی و شهودی اینسانلار. شهودی نوعوندا اینسان بیر سعه‌صدره چاتار كی دوشونجه‌لرین چوخونو تحمّول ائده‌بیلر.
گؤز تنبللیگینی قارانلیقلا موعالیجه ائتمك اولارمی؟
یازار : میرزه عبدالصمد ملکی | بؤلوم : ساغلاملیق
+0 به یه ن
عالیملرین
دئدیگینه گؤره اولا بیلر قارانلیقدا قالماق گؤز تنبللیگینی موعالیجه ائله‌سین.
لایوساینزین وئردیگی خبره گؤره، كانادانین تورنتو دانیشگاهی‌نین موحقیقلری «موعاصیر بیولوژی» ژورنالیندا چاپ اولان تحقیق نتیجه‌لرینده دئییرلر: قارانلیغین تنبل گؤزونده اثرلی اولدوغونو پیشیك بالالاریندا گؤرسدیبلر، اوخشار نتیجه‌لری اینساندا دا اله گتیرمك اولسا، دونیادا میلیونلار نفرین گؤز تنبللیكلرینی موعالیجه ائتمك اولار.
فرقلی سببلره گؤره دونیا اهالی‌سی‌نین یوزده دؤردونون "آمبلیوپی" و یا «گؤز تنبللیگی» موشكولو وار. میثال اوچون كاتاراكت (آب موروارید) ایشیغین بیر گؤزه دوشمه‌سینه مانع اولا بیلر، نتیجه‌ده بئیین او گؤزدن گلن ایطیلاعاتین اِعمال ائتمگی دایاندیرار، بئله‌لیكله گؤزون گؤرمه‌سی ضعیفلر.
بو موحقیقلرین دئدیگینه گؤره گؤز تنبللیگینه موبتلا اولان اوشاقلاردا سالیم گؤزو باغلاییب عاریضه‌لی گؤزو ایشلمگه مجبور ائتمك اولار. آما گؤز باغلیسینی ساخلاماغا دؤرد بئش یاشلی اوشاغی قانع ائله‌مك چتین اولار و موعالیجه اولمامیش بؤیوكلرده‌ده گؤز باغلیسی باغلاماق گونلوك حیاتینی موختل ائده بیلر.
قارانلیق اوتاق
موحقیقلر نئچه پیشیك بالاسی‌نین بیر گؤزونو بیر هفته بویو باغلادیلار سونرا نئچه هفته اونلارین گؤزلرینی آچدیلار یعنی عملاً اونلاردا تنبل گؤز یاراتدیلار.
سونرا بو پیشیكلری آیری پیشیكلرله بیرلیكده زیل قارانلیق بیر اوتاقدا ساخلادیلار. 10 گوندن سونرا بو پیشیكلری قارانلیقدان چیخارتدیلار. نئچه هفته‌نین عرضینده بللی اولدو كی اونلارین گؤز تنبللیكلری موعالیجه اولوب.
بو موحقیقلر تاپدیقلارینا اساساً اعتیقادلاری وار قارانلیق پیشیكلرین گؤرمه سیستملرینی اوّلیّه حالته قایتاریر بئله‌لیكله تازادان تنظیملشمگه ایمكان تاپیر.
بو مئتودون اینسانلار اوسوتونده آزماییش اولماسیندان اوّل، گؤز تنبللیگی‌نین موعالیجه‌سی اوچون هانسی یاشدان، نه زمان قارانلیقدا قالماقلاری و قارانلیغین شیدّتی بللی اولمالیدیر.
روسیهده گؤی داشی‌نین تیكه‌لری تاپیلدی
یازار : میرزه عبدالصمد ملکی | بؤلوم : تكنولوژی
+0 به یه ن
نئچه گون آختاریشدان سونرا روس عالیملری،جومعه گونو روسیهده اورالین گؤیونده پارتلایان گؤی داشی‌نین تیكه‌لرینی تاپماغا موفق اولدولار.
فرانسه خبرگوزاریسی‌نین وئردیگی خبره گؤره، روس عالیملری چلبیانسك شهری و اورالین اوستونده پارتلاییب بو منطقه‌نین موختلیف یئرلرینده یئره دَیَن گؤی داشی‌نین بعضی تیكه‌لری‌نین تاپماسینی دئییبلر.
روسیه‌نین فوق‌العاده حاللار ویزارتی یكشنبه گونو اعلام ائله‌میشدی: بو گؤی داشی‌نین قطعه‌لری‌نین دوشمه احتیمالی اولان چرباركول گؤلونون غواصلار طرفیندن آختاریلماسی نتیجه وئرمه‌دی.
آما منطقه‌یه یوللانان اورال دانیشگاهی‌نین عالیملری بو گؤی داشی‌نین 50 تیكه‌سینی چرباركول گؤلونون یاخینلیغیندان تاپدیلار. تاپیلان تیكه‌لر یكاترینبورگ شهرینه یوللانیبلار.
علوم آكادمیسی عضوی و بو هیأتین رییسی ویكتور گروخفسكی‌نین دئدیگینه گؤره، تاپیلان تیكه‌لر بو گؤی داشی‌نین 'كندرایت'لر نوعی و یا همان داش جینسیندن اولماسینی بللی ائدیب. اونون یوزده اونونو دمیر تشكیل وئریردی.
ویكتور گروخفسكی دئدی: بو گؤی داشی 'چرباكول گؤی داشی' آدلانیب. اونون كیچیك تیكه‌لرینی گؤلون قیراغیندا تاپدیغیمزا گؤره اصلی قطعه‌لری‌نین چرباكول سولاری‌نین درینلیگینده اولما احتیمالی وار.