ایكی قولاغین فایداسی * فائدة الأذنین
یازار : میرزه عبدالصمد ملکی | بؤلوم : حكایه لر
+0 به یه ن
ایكی قولاغین فایداسی * فائدة الأذنین
نقل اولوب حمص جماعتیندن بدن عضولری و اونلارین فایدالاریندان دانیشیردیلار:
بورون قوخو بیلمكدن . . .آغیز یئمكدن . . .دیل‌ده دانیشماقدان اؤترو، آما ایكی قولاغین فایداسی نه‌دیر؟!
اونلار بو باره‌ده بیر شئی بیلمه‌دیلر. ییغیشیب سوروشماق اوچون بیر قاضی‌نین قاپیسینا گئتدیلر. اونو مشغول گؤردوكلریندن قاپیسیندا اوتوردولار. بو حئینده اوردا بیر درزی واریدی كی ایپلری هؤروب قولاقلارینا سالیردی.
دئدیلر: «او شئی كی قاضیدان سوروشماغا گلمیشدیك آللاه بیزه یئتیردی . . قولاقلار درزیلردن اؤترو یارانمیشلار. اؤیرندیكلریندن سئوینجك قاییتدیلار.
فائدة الأذنین
حكی أن جماعة من أهل حمص تذاكروا فی حدیث الأعضاء ومنافعها فقالوا:
النف للشم .. والفم للأكل .. واللسان للكلام فما فائدة الأذنین؟!
فلم یتوجه لهم فی ذلك شیء، فأجمعوا على قصد بعض القضاة لیسألوه، فمضوا فوجدوه فی شغل، فجلسوا على باب داره، وإذا هناك خیاط فتل خیوطاً ووضعها على أذنه.
فقالوا: قد أتانا الله بما جئنا نسأل القاضی عنه..
وإنما خلقت للخیوط. وانصرفوا مسرورین مما استفادوه.
علاقه (فانتاستیك پووئست) 8
یازار : میرزه عبدالصمد ملکی | بؤلوم : حكایه لر
+0 به یه ن
علاقه (فانتاستیك پووئست) 8
یازار: آنار
رسول اوغلو
***
اؤیرنجی تعجوبله:
—نئجه یعنی 3-جو مرتبه‌ده، مگر ایندی بیز 20-جی مرتبه‌ده دئییلیك؟ — دئیه خبر آلدی.
پسیخیاتر گولومسوندو:
—یانیلیرسینیز، — دئدی. — ایندی بیز كؤهنه ائوین 3-جو مرتبه‌سینده‌ییك. بورا كؤچمزدن قاباق سیز 20-جی مرتبه‌ده ایدیز. تزه ائوین.
—اخی...
—سیزی سویّه‌لرین فرقی تعجّوبلندیریر. اوچونجو مرتبه ایگیرمینجیله نئجه بیتیشیك اولا بیلر، همی؟ تاوانا باخمایین — پسیخیاتر اؤیرنجی‌نین باخیشینی توتدو — ایش منزیل‌لرین هوندورلوگونده دئییل. بونلار هامیسی ایستاندارت ائولردیر، هوندورلوكلری‌ده عئینی‌دیر. عمومیتله، هر شئیلری عئینی‌دیر. بیرجه او ائوده زیبیل بوروسو وار، بیر ده سویو، بیزیم ائوده‌كی كیمی گئجه ساعت اون ایكیده كسمیرلر. قالان هر شئی عئینی جوردور. هه، سیزی باشقا شئی ماراقلاندیریر. باخیشلارینیزدان گؤرورم كی، تامام باشقا شئیلر حاقّیندا دوشونورسونوز. بیزیم، نئجه دئیرلر، قونشولوغوموزون سویّه‌سی حاقّیندا. دوزمو تاپمیشام؟ باخ، گؤرورسونوز! ایش اوندا‌دیر كی، بو ائولر تورپاغین موختلیف سویه‌لرینده تیكیلیب. اوچ‌مرتبه‌لی بینا تپه‌نین اوستونده تیكیلیب و اودور كی، اونون اوچونجو مرتبه‌سی دوزنگاهدا تیكیلمیش ائوین ایگیرمینجی مرتبه‌سیله تن گلیر. بیلمیرم دیقّت ائله‌میسینیزمی، لیفت بعضاً قالخمیر، ائنیر. بو ایسه سیزی كابینه‌یه هانسی قاپیدان گیرمه‌نیزدن آسیلیدیر. كابینه‌نین ایكی قاپیسی وار و اونون قورولوشو دا چوخ فندلیدیر — كابینه اؤز محوری اطرافیندا فیرلانیر، هر ایكی ائوه — هم كؤهنه بینایا، هم ده تزه‌سینه خیدمت ائدیر. اگر ساغداكی قاپیدان گیرسه‌نیز او سیزی آشاغی ائندیره‌جك و گلیب چیخاجاقسینیز 20-جی مرتبه‌یه. بو چوخ آدامی تعجوبلندیریر و حتی قورخودور. سیزه بیر سیرّ آچیم — بو غریبه‌لیكدن عغیل‌لری چاشانلار دا وار. من اؤزوم بیر نئچه بئله‌سینی موعا‌لیجه ائتمیشم. دوغرودور، هامینی ساغالتدیم. خسته‌لیگین لاپ ایلكین مرحله‌سی ایدی. تهلوكه‌لی بیر شئی یوخ ایدی. یئنه ایچمك ایستییرسیز؟
اؤیرنجی ایچدی. پسیخیاترلا او اؤزونو چوخ ساكیت و آرخایین حیسّ ائدیردی. بو آداملا اونسیّتدن‌می، كونیاكین تأثیریندن‌می، یا بینانین تاپماجالاریندان بیری‌نین آیدینلاشماسیندان‌می، نه ایسه اؤیرنجی دویدو كی، بوتون بو گون عرضینده بئینینی دومانلاندیران ایضاحسیز مطلبلر، گئت-گئده دورولور، ایضاح اولونور...
پسیخیاتر غفیلدن:
—سیز هله منزیلینیزده سیاحت ائتمه‌میسینیز كی؟ — دئیه خبر آلدی.
—نه معنادا؟
—مگر آنام سیزی خبردار ائلمه‌ییب؟ آخی او بینا ائكسپئریمئنتال(آزماییشی) تیكینتیدیر، جوربجور فوكوسلاری وار. بعضی منزیل‌لر، او جومله‌دن همین او منیم منزیلیم‌ده، لیفت كابینه‌لری كیمی شاقولی(عمودی) سمتده حركت ائدیر، یعنی قالخیب-ائنیر. تصوّور ائدیرسینیز، چوخ فیكیرلشیب نه كشف ائدیبلر؟ بوتؤو بیر منزیل — لیفت. اؤزو ده قالخیب-دوشمه‌سی همیشه سرخوش اولان چاش لیفتیورون كئفیندن آسیلیدیر. — پسیخیاتر سوسدو، سونرا داوام ائتدی. — اودور كی، بیر گون گؤزلرینیزی آچیب دنیزی اولدوغوندان یوخاری، یا آشاغی گؤرسه‌نیز مات قالمایین، — دئمه‌لی، لیفتیور سیزی گزدیریب. آنامدا اونا گؤره خبردارلیق ائدیردی. او منزیل قالخاندا، بیز داها قونشو اولموروق و او زامان همین باغلی قاپی دا منیم دهلیزیمه دئییل، بوشلوغا آچیلیر. قاپی‌نین چؤل طرفینده ایكی اوزون دمیر وار، فیكیر وئرمه‌میسینیز كی؟ بوفئرلردیر اونلار. — ایكی ائوین آراسین‌داكی بوفئرلر. بعضاً منزیل قالخیب-ائننده حركتین یئلیندن قاپی اؤز-اؤزونه آچیلیر و حتی اوتاقدان كوچه‌یه بیر شئی دوشور. اونا گؤره‌ده بو قاپینی بئله مؤحكم میخلامیشیق. ایندی سیز آچدینیز، عئییب ائتمز، اما، عمومیتله، احتیاط‌لی اولون. گؤرورسن، دوشنده دوشور ده. فیكیرلی اولدون —و، خفیف بیر تبسّومله قدحی گؤستردی — بیر قدر خومار وضعیتده گلدین ائوه، بیلمه‌دین قاپینی آچدین كی، قونشویا گئده‌سن، بلی، تولامازلاندین اوردان بیرباش كوچه‌یه، تصوّور ائدیرسینیز، 20-جی مرتبه‌دن آشاغی. آدامین ساغ تیكه‌سی قولاغی‌نین دیبینده قالار. آنام اونا گؤره سیزه تاپشیریب. حامامدا ایشیغی ساخلاماغی نئجه، اونو سیزه دئمه‌دی كی؟ دئدی، همی؟ یازیق آرواد، ائله سئنتیمئنتال(احساساتی) آدامدیر كی... هله ده ائله بیلیر كی، آروادیم دنیزدن بو ایشیغا باخیر. هاچانسا قاییدیب گله‌جك... هئچ جور اونودا بیلمیر اونو... من آرتیق اونودورام یاواش-یاواش، آما آنام هئچ اونودا بیلمیر... نه ایسه... ائه، نه اولور-اولسون گلین من‌ده بیر آز سیزینله ایچیم، نه ایسه اورگیم داریخدی. عمومیتله، من ایچن دئییلم. نه یاخشی كی، سیز گلدینیز. بیلیرسیز، ایش اؤز یئرینده، من یامان چوخ ایشله‌ییرم، آما بعضاً گؤرورسن آدام یالقیزلیقدان آز قالیر دیوارا دیرماشسین. من حتّا بعضاً اوركورم، قورخورام تنها‌لیقدان... بیرجه بو رادیو، بیر ده ماقنیتوفون... من موختلیف آداملارین سسلرینی یازمیشام(ضبط ائله‌میشم) — پیچیلتیلار، گولوش، اینیلتی، موباحیثه، سای… اساساً منیم خسته‌لریمین سسلریدیر. علمی ایشیم اوچون لازیمدیر منه. قوروب قولاق آسیرام. اما، اینانیرسیز، بعضاً ایش-فیلان اوچون یوخ، ائله اؤزومچون، اؤز كئفیمچون قورورام. اوتوروب دینله‌ییرم. منه ائله گلیر كی، اوتاغیم آداملارلا دولودور. ایندی سیز گلمه‌میشدن بیر قدر قاباق دا قورموشدوم.
اؤیرنجی:
—ائشیتدیم، — دئدی، — بو سسلری اؤز اوتاغیمدان ائشیدیردیم.
پسیخیاتر تلسیك:
—سیز الله، باغیشلایین، — دئدی، — من بیلمیردیم كی، بئله‌جه بركدن قورموشام. آغلیما دا گلمزدی كی، سیزه مانع اولا بیلر. آخی بو ائوین قایداسی وار. گئجه ائله كی لامپا‌لارین رنگی دَییشدی، گؤیَردی، دئمه‌لی، ساكیتلیك واختیدیر، رادیونون، تیلویزیونون سسینی قیسماق لازیمدیر كی، قونشولارا مانع اولماسین. قاتارلاردا اولان كیمی‌ده — گئجه ایشیغی — گؤی ایشیق. دوغرودور، سونرا لامپوچكا یئنه اؤز رنگینی آلیر، آما داها سس سالماق اولماز.
—بس ساعت؟
—هانسی ساعت؟
اؤیرنجی حیسّ ائدیردی كی، شعورو گئت-گئده واهیمه‌لی بیلمه‌جه‌لرین توروندان آزاد اولور، آچیلیر و ایندی او هر شئیی جیكینه-بیكینه‌جن آیدینلاشدیرماق، اؤز-اؤزونه ایضاح ائتمك ایسته‌ییردی. ایستمیردی كی، بیر قارانلیق گوشه بئله قالسین. دوغرودان‌دا ایندی او بوتون سیرلرین جاوابینا چاتاچاتدا ایدی. بیر نئچه ساعت بوندان قاباقكی مودهیش منطیقسیزلیك دومانی گئت-گئده چكیلیردی.
پسیخیاتر یئنیدن سوروشدو:
—ساعت؟ نه‌دیر كی؟
—نییه سیزین ساعتینیز گئری‌یه ایشله‌ییر؟
پسیخیاترین گولومسر باخیشلاری بیردن-بیره توتولدو. او كدرلندی و بو آن آناسینا اوخشادی.
—منیم قارداشیم واردی، — دئدی. —مندن بؤیوك ایدی، اؤزو ده ساعتساز ایدی. صاباح دوز بیر آی كئچیر اؤلوموندن. بیلیرسیز، او دا بیر نؤوع ائكسپئریمئنتچی ایدی. — پسیخیاتر خاطره‌لر عالمینه غرق اولموشدو، دالغین-دالغین دانیشیردی. — قارداشیمین باشینا غریبه بیر فیكیر گلمیشدی: گئری‌یه ایشله‌ین ساعت دوزلتمك. ایكی دنه بئله ساعت دوزلتدی. بیری منده‌دیر، بیری آنامدا. بو دا اونون غریبه‌لیگی ایدی. هم‌ده بیلیرسیز، بو اونونچون یالنیز تئكنیكی مسئله دئییلدی. او بو ایشی نئجه‌سه فلسفی، مئتافیزیك بیر معنادا دوشونوردو، نئجه دئیَرلر واختی گئری‌یه آخیتماق ایسته‌ییردی. یعنی ائله بو دا بیر نؤوع غریبه‌لیكدیر ده... بیز اونا گولردیك، آما ایندی اؤلوب گئدیب و آناملا من اونون بو غریبه‌لیگینه حؤرمت ائله‌ییریك: دوزلتدیگی ساعتلری موتمادیاً قوروروق و اونلار دا ایشله‌ییر، ایشله‌ییرلر گئری‌یه. — او گولدو.
اؤیرنجی‌نین آرتیق هئچ بیر تلاشی یوخ ایدی. او درك ائدیردی: بو گون راستینا نه چیخیبسا — هامیسی‌نین دقیق منطیقی، ایضاحی وار. حتی دَییشن فوتولارین‌دا بیر ایضاحی اولمالییدی و یقین كی، موطلق وار دا. گؤرونور، فوتوكاغیذلارین كیمیَوی(شیمیایی) تركیبینده نه ایسه ائله بیر شئی واردی كی، اونلار گئج آشكارلانیر، یاخود بیر عكسین آلتیندان باشقاسی چیخیب اونو سولدورا بیلیردی. هر حالدا حؤكماً بونون بیر علمی ایضاحی اولمالییدی. هم ده مگر آغاپپاق فوتوكاغیذدا كیمیَوی محلول‌لارین تأثیری نتیجه‌سینده یاواش-یاواش فوتوشكیل آشكارلاناندا بیز بوندان قورخوروق، یا بونا تعجوبلنیریك. یقین كی، غفیل آدامی تیلویزیوندا ویدئو-ماقنیتوفونا یازسان، سونرا او ائوده اوتوروب اؤزو اؤزونه باخسا، تعجوبدن باغری چاتلار. بئله شئی اولار، من بوردا اوتورموشام، عئینی زاماندا دا او قوتونون ایچیندن باشیمی چیخاریب دانیشیرام، گولورم. شوبهه‌سیز، بو فوتولار دا هانسیسا علمی ائكسپئریمئنتین بهره‌لریدیر و بورادا قورخما‌لی، هوركمه‌لی بیر شئی یوخدورعلاقه (فانتاستیك پووئست) 7
یازار : میرزه عبدالصمد ملکی | بؤلوم : حكایه لر
+0 به یه ن
علاقه (فانتاستیك پووئست) 7
یازار: آنار
رسول اوغلو
***
اؤیرنجی شكّله ایكی آددیملیقدان باخدی و شعورونون سون آیدین آنلاریندا تام بیر دقیقلیكله — فوتونون یاواش-یاواش دَییشدیگینی گؤردو — شكیلده‌كی اوغلانین صیفتینده یاواش-یاواش ساققال چیخیر، اونون اوزونو توك باسیردی. اؤیرنجی غشّ ائتدی. اوتاق قارانلیغا غرق اولدو. معلوم دئییل نه قدر واخت كئچدی، نهایت، هوشو یاواش-یاواش باشینا قاییداندا اؤیرنجی وضعیتینی تعیین ائتمگه چالیشدی — یوخودورمو، آییقلیقدیرمی؟ او هله‌ده باییلمیش حالدا‌دیر، یوخسا تامامیله آغلینی ایتیرمیشدیر؟ یادینا گلیردی كی، دیقّتله شكله باخیردی و گؤرموشدو كی، شكیلده‌كی صیفت توكلنیر. البته بو یالنیز اونون گؤزونه گؤرونه بیلردی. آما هر حالدا اؤیرنجی دؤشمه‌یه ییخیلیب قالمیشدی. ایندی ده ائله اوردایدی، فوتولارین آلتیندا، دؤشه‌مه‌نین اوستونه سره‌لنمیشدی. اوتاقدا دا نه‌دنسه ایشیق كئچمیشدی. گؤرونور، هارداسا كونتاكت(ایتّیصال) اولوب. بوندان اول ایسه اونو قارا باسیردی. بلكه یوخو هله‌ده داوام ائدیر. یوخ، جانیم، ایندی او اویاقدیر، هر شئیی دقیق درك ائدیر و اؤز وضعیتینی‌ده آیدین دویور. هامیسی او واهیمه‌لی یوخونون و یورغونلوغون، عصب گرگینلیگی‌نین سایه‌سینده‌دیر. اونون گؤزونه نه ایسه گؤروندو. اؤزو ده جورأتسیزلیك ائله‌دی، ایراده‌سینی توپلایا بیلمه‌دی، اورگی گئتدی. ایندی‌ده همین او باییلدیغی یئرده‌دیر، اؤز اوتاغیندا‌دیر، بو اوتاغی، بو منزیلی بو گون كیرایه توتوب. ایندیجه دورا‌جاق، ایشیغی یاندیرا‌جاق. آنجاق بو دویوم نه‌دندیر، نه‌دن اونا ائله گلیر كی، اوتاقدا كیمسه وار؟ هم‌ده سسلر ائشیدیر. اؤزو ده لاپ یاخینلیقدا. هئچ دیوارین آردیندا دا یوخ، اوندان‌دا یاخیندا، لاپ بؤیرونده. سانكی آرا‌لی قاپی‌نین دالیندان گلیر بو سسلر... كیمسه، یاواشدان اینیلده‌ییر. سسلر قاتیلاشیر، اوست-اوسته قالانیر، كیمسه پیچیلداییر، احتیراصلا پیچیلداییر، پیچیلتییلا موباحیثه ائدیر... سسلر سولدان ائشیدیلیر. آنجاق آخی سول طرفده هئچ بیر قونشو-فیلان یوخدور. اورادا یالنیز اولمایان ائیوانا، بوشلوغا آچیلان، داها دوغروسو، بوشلوغا قاپانمیش، میخلانمیش قاپی وار. یعنی یئنه‌ده‌می او سمت حیسّینی ایتیریب، قارانلیقدا ساغی-سولو چاشدیریر. اؤیرنجی باشینی سول طرفه — سسلر گلن طرفه چئویردی؛—اوتاغی‌نین قاتی ظولمتینده، دؤشه‌مه سویّه‌سینده نازیك بیر ایشیق زولاغی(خطی) گؤرونوردو. — بو ایشیق چالین-چارپاز تاختا‌لارلا میخلانمیش قاپی‌نین آلتیندان گلیردی. بئله ایشیق بوشلوقدان، هاوا‌دان گله بیلمزدی، قاپا‌لی بیر یئردن — اوتاقدان، دهلیزدن گله بیلردی. اؤیرنجی بو ایشیق زولاغینا طرف سوروندو و سسلری، خیسین-خیسین(سس‌سیز) دانیشیقلاری داها آیدینجا ائشیتدی. او بیر كلمه سؤزو ده آییرا بیلمیردی، آما دانیشانلارین كیشی و قادین اولدوغونو و قیزغین موباحیثه ائتدیكلرینی موعیّن‌لشدیریردی. بیر آن اؤیرنجی‌یه ائله گلدی كی، اونون آدینی چكیرلر، سونرا بوغوق گولوش سسلری ائشیتدی. سونرا یئنه كیمینسه گوجله سئزیلن اینیلتیسی، كیمینسه حیدّتلی پیچیلتیلاری... كیمسه یئكنه‌سقلیكله(یكنواخت) ساییردی. بیر، ایكی، اوچ، دؤرد... سونرا كیمسه قاپینی دؤیدو. بو قاپینی. میخلانمیش قاپینی. یالنیز ایكیجه دفعه اهمال‌لیجا دؤیدولر، لاپ یاواشدان. اؤزو ده او طرفدن — او طرفدن كی، اورادا بوشلوقدان و ایكی لازیمسیز ائیوان دایاغیندان باشقا هئچ نه یوخ ایدی. اؤیرنجی قرارا گلدی، آیاغا دوردو، قارانلیقدا همین قاپی‌یا طرف گلدی و چالین-چارپاز تاختا‌لاردان یاپیشیب وار گوجویله دارتدی. تاختا‌لار قوپدو. سونرا قاپی‌نین دسته‌ییندن توتوب گوجلو بیر حركتله اؤزونه طرف چكدی، آما قاپی چوخ یونگولجه‌سینه و یومشاق آچیلدی. قاپی‌نین او طرفینده دهلیز واردی — عئینیله اؤیرنجی‌نین منزیلینده‌كی كیمی بیر دهلیز. بو اؤیرنجینی هئچ تعجّوبلندیرمه‌دی‌ده. آددیمینی آتیب دهلیزه كئچدی. دهلیز آلا-قارانلیق ایدی. ایشیغی یانمیردی، آما اوتاغین آچیق قاپی‌سیندان بورا ایشیق دوشوردو. اوتاقدا یانان دا گور ایشیق دئییلدی، یاریمچیق ایشیق ایدی — ماسا لامپاسیندان، گئجه چیراغیندان دوشن ایشیق تأثیری باغیشلاییردی. اؤیرنجی اوتاغین قاپیسینا یاناشدی و ایچری باخدی. آلا-قارانلیق اوتاق، لاپ اونون اؤز اوتاغی كیمی ایدی، آما آوا‌دانلیغی(وساییلی) بیر قدر باشقا جور دوزولموشدو. ایشیق ماسا لامپاسیندان دوشوردو. بو لامپا ایری یازی ماساسینی ایشیقلاندیریردی و همین ماسانین آرخاسیندا آدام اوتورموشدو. اونون اَینینده عئینیله اؤیرنجی‌نین گئییمینه اوخشایان جینس شالوار و گؤی كؤینك واردی. فیقوراسی دا آرخا‌دان لاپ اؤیرنجی‌نین كورگینه بنزه‌ییردی، ساچلاری‌دا عئینی رنگده ایدی. «بلی، — دئیه اؤیرنجی دوشوندو، — ایندی من لاپ یقین دلی اولورام، اؤز ایكی‌لیگیمی، ایكینجی «منیمی» گؤرورم».
آنجاق ماسا آرخاسینداكی آدام باشینی قالدیردی، چئوریلیب تعجوبله اؤیرنجی‌یه باخدی. بو همین اوغلان ایدی—قاری‌نین اوغلو — اگر دوغرودان دا فوتولارداكی آدام — هم بیغسیز، هم بیغلی، هم كؤینكلی، هم كوستیوملو(كوت شالوار) — قاری‌نین اوغلو ایدیسه، حیاتدا او بیغسیز ایدی، آما چاتما قاشلاری، صیفت جیزگیلری، باخیشی هر ایكی فوتویلا اویغون گلیردی و اونون جانلی اوزو بو ایكی فوتونو فرقلی جهتلری ایله بیرلیكده وحدت حالیندا عئینی‌لشدیریردی. «نئجه؟ — دئیه اؤیرنجی سوروشماق ایسته‌دی — سیز دیریسینیز، اؤلمه‌میسینیز، بالكوندان ییخیلمامیسینیز؟» — آما هئچ نه سوروشمادی. ائله بیل دیلی توتولموشدو. ماسا آرخاسینداكی آدام خوش و مهریبان بیر تبسّومله گولومسوندو، آیاغا دوردو:
—یقین سیز منیم قونشومسونوز؟ — دئدی. — او، چوخ حلیم بیر تونلا دانیشیردی. — میخلانمیش قاپینی آچیب گلمیسینیز، نئجه دئیَرلر، قونشویا باش چكمگه، ائله‌می؟ — سونرا او داها دا مولاییم سسله علاوه ائتدی: من شادام كی، سیز قرارا گلدیز. آخی طبیعتاً سیز چتین اونسیّت باغلاییرسینیز و هامیدان دا شوبهه‌لنیرسینیز، همی؟
اؤیرنجی:
—بونو سیز هاردان بیلیرسیز؟—دئیه سوروشماق ایسته‌دی، آما یئنه بیر كلمه‌ده تلفّوظ ائده بیلمه‌دی. جینس شالوارلی اوغلان یئنه‌ده گولومسوندو:
—تعجّوبلنمه‌یین، — دئدی، — منیم پئشه‌مدیر بو. من پسیخیاتورام(روان‌پزشك) و اینسان‌لارین خاصیِّتلرینی صیفتلریندن تعیین ائده بیلیرم. هر حالدا اساس جهتلرینی. مگر من دوز تاپمادیم؟
اؤیرنجی یئنه بیر شئی دئمه‌دی، آما راضیلیق علامتی اولا‌راق آزاجیق باشینی ترپتدی.
—بس آنام سیزی خبردار ائلمه‌ییبمی كی، بو قاپینی آچمایاسینیز؟ — او بونو تنبئه كیمی دئمه‌دی، ساده‌جه اولا‌راق ماراق گؤستریرمیش كیمی سوروشدو.
—و سیزین آنانیزدیر؟ — دئیه اؤیرنجی، نهایت دیللندی. سوروشماق ایستییردی: بو سیزین اوتاغینیزدیر؟
پسیخیاتور:
—بلی، — دئدی — سیزه كیرایه وئریلمیش اوتاق دا منیمكیدیر. آنام منه دئدی كی، سیزه وئریب...
—بس...
—بیلیرم، یقین كی، منه مین بیر سوآلینیز وار. مثلاً، ائله بیرینجیسی؛ نییه من اؤز اوتاغیمی كیرایه وئریرم. و اگر وئریرمسه، نیه بو ایشله اؤزوم مشغول اولمورام، قوجا خسته آروادی مجبور ائدیرم. ائله‌دیرمی؟ سیزی بو مو ماراقلاندیریر؟ اشی، اوتورون، اوتورون، سن الله. رادیو سیزه مانع اولمور كی؟
—یوخ، آما...
—هر شئی چوخ ساده، هم‌ده چوخ غلیظدیر(بوروشوق). ایش اوندا‌دیر كی، منیم وضعیتیمده اولان آدام، سیز البته بیلیرسیز من نه‌یی نظرده توتورام — اؤیرنجی هئچ نه‌یی بیلمیردی، آما پسیخیاتور سؤزونو ائله دانیشیردی، ائله بیل اؤیرنجی هر شئیدن خبردار ایدی — بلی، منیم وضعیتیمده اولان آدامین بو سایاق ایشلرله مشغول اولماسی بیر قدر چتیندیر. اودور كی، آنام ایمدادیما چاتدی، اعلان وئردی و سایره تشكیلاتی مسئله‌لرله مشغول اولدو. كونیاك ایچمك ایسته‌میرسینیز كی؟
ایشكافدان باها‌لی كونیاك و یالنیز بیر دنه قدح چیخارتدی.
—من اؤزوم ایچن دئییلم، — دئدی. — آما قوناقلاریم اوچون همیشه كونیاك ساخلاییرام. بیلیرسیز ده، ایچمه‌یَن آدامین ائوینده همیشه ایچكی تاپماق اولار. ایچیلر ایچكینی چوخ ساخلامازلار — او یئنه‌ده گولومسوندو. — سیز ایچین، بو دا شوكولاد، گؤتورون مزه ائله‌یین.
اؤیرنجی قدحی باشینا چكدی و شوكولاددان بیر دیشدم گؤتوردو. پسیخیاتور: —منیم ایشلریم، عمومیتله چوخ غریبه اولدو، — دئیه سؤزه باشلادی. — سیزین ایندی یاشادیغینیز اوتاغی منه وئریبلر، باخ، ایندی بیزیم اوتوروب خوش صؤحبت ائله‌دیگیمیز بو اوتاق ایسه آروادیمیندیر. كئچمیش آروادیمین — دئیه او علاوه ائتدی و كؤكسونو اؤتوردو. — ایكی قونشو منزیل ار-آروادین بختینه چیخیب. اولاندا اولور دا... البته بو منزیل‌لری آلاركن بیز هله ائولی دئییلدیك. — او، آیاغا قالخدی، پنجره‌یه یاناشدی و اوزون-اوزادی دنیزه طرف باخا‌راق فیكره دالدی، سونرا قاییدیب صؤحبتینه داوام ائله‌دی. — بو، اوزون احوالاتدیر، هم ده موعیّن معنادا رومانتیك بیر ماجرا‌دیر. ایسته‌سه‌نیز دانیشا بیلرم. دئمه‌لی، منه قاباقجیل بیر موتخصیص كیمی بو منزیلی، داها دوغروسو او منزیلی وئردیلر. بونا قدر آنام‌گیلده قالیردیم، اونون ائوینی گؤرموسونوز، شراییطی سیزین اوچون آیدیندیر. ایندی تصوّور ائله‌یین من اوردا نه‌لر چكمیشم. بو ائوی وئرنده ائله سئویندیم كی... هه، یقین اؤزونوز ده بیلیرسیز، باخ، اوتوردوغوموز همین بو منزیل سیزین كیرایه توتدوغونوز منزیل‌له بیتیشیك قونشو اولسا‌لار دا، عئینی بینادا دئییل. بو منزیل كؤهنه بینادا‌دیر، او بینایا بیتیشیك كؤهنه ائوده. نه ایسه، آروادیم، كئچمیش آروادیم، چوخداندیر كی، همین بو كؤهنه ائوده، بو منزیلده یاشاییردی. بو ایكی بینانین گیریش قاپیلاری آیری-آیریدیر و بلكه بیز هئچ بیر واخت بیر-بیریمیزه راست دا گلمیه‌جكدیك. آما دوغرودان دا غئیری-عادی، گؤرونمه‌میش بیر حادیثه باش وئردی. من بیر آرا یامان مورزئ(مورس) الیفباسییلا ماراقلانیردیم. یامان هوسیمیشدیم و ائله هئی دیوارلارا بارماغیملا مورزئ الیفباسی‌نین حرفلرینی دؤیَجله‌ییردیم. او زامان آروادیم بو منزیلده چارپایی‌سینی(تختینی) دیوارا یاپیشیق قویاردی. من‌ده دیوارین او بیری تاییندا چارپاییمدا اوزاناردیم، اؤزومچون آستا-آستا دیواری دؤیَجله‌یردیم، آخی نه بیلئیدیم؟ بیر دفعه‌ده اوزانمیشام دیوارا مورزئ الیفباسییلا هانسی شاعیرینسه شعرینی دؤیَجله‌ییرم. بیر ده نه ائشیتسم یاخشیدیر؟ دیوارین او طرفیندن منه جاواب وئریرلر. مورزئ الیفباسییلا همین شعرین آردینی دؤیَجله‌ییرلر. تصوّور ائدیرسینیز؟ آز قالا، دلی اولاجاقدیم. سن دئمه بو منزیلده یاشایان قیز — سونرا‌لار بیز ائولندیك — گمیده رادیست(موخابیراتچی) ایشله‌ییرمیش. بیر هفته دنیزده، بیر هفته ائوده اولورموش. تصادوفاً ائوده اولدوغو واخت، چارپایی‌سیندا دینجلدیگی زامان منیم «شعریمی» ائشیدیب و جاواب وئریب. بوتون بونلاری سونرا‌لار، تانیش اولاندان سونرا بیلدیم. بیر-بیریمیزی بَیَندیك، سئویشدیك، ائولندیك. البته، قاپی آچیب منزیل‌لریمیزی‌ده بیرلشدیردیك. او، دنیزه چیخاندا، من اؤز منزیلیمین حامامیندا ایشیغی همیشه یانار قویاردیم گئجه‌لر. دنیزدن محض بو پنجره آیدین گؤرونور. او دا گمیدن بو ایشیغی گؤروب سئوینرمیش. — پسیخیاتر درین بیر آه چكدی. — بو دونیادا نه قدر معنا‌سیز ایشلر اولور. بعضاً آدام هئچ بیر شئی آنلایا بیلمیر — آخی نییه، نه سببدن، نییه گؤره؟
—نه‌دیر كی؟..
—بیلیرسینیزمی، من تئز-تئز دوشونورم. طالع نیه بیزیمله بئله اویونلار اویناییر؟ مثلاً، منیمكی نییه محض بئله گتیردی، داها دوغروسو گتیرمه‌دی؟ یعنی اوّل گتیردی، سونرا ایسه... قونشو منزیل‌لر، تنها قادین، تنها كیشی، عومومی دیوار. مورزئ الیفباسی، تانیشلیق، اونسیّت، سئوگی، علاقه... ائله بیل طالع بیزی بیرلشدیرمك اوچون قصداً غریبه تصادوفلری میرواری كیمی ساپا دوزموشدو. آما آخیردا، بوتون بو غریبه تصادوفلردن داها بسیط، داها عادی شئیلر مئیدانا چیخیر و طالع بیزی آییریر.
—سیز بوشانمیسینیز؟
—بوشانماق دئمك اولمازدی بونا. چونكی ائولنمه‌میشدیك، یعنی رسماً، كبینله نیكاحدا دئییلدیك. اونا گؤره‌ده بوشانمادیق، ساده‌جه اولا‌راق آیریلدیق. سیزی سببلرمی ماراقلاندیریر؟ اینانیرسینیز، من اؤزوم ده ایندییه‌جن بیلیرم... گونلرین بیر گونو او یوخ اولدو. والسلام.
—نئجه یعنی یوخ اولدو؟
—چوخ ساده. هاراسا ایتدی...
—نئجه یعنی هاراسا؟
—یقین كیمه‌سه باشقاسینا اویدو... یا بونا بنزر بیر شئی... تئز-تئز اونون دالینجا گلردیلر، اونو باها‌لی ماشینلاردا هاراسا آپاراردیلار. هارا گئتدیگینی هئچ واخت منه دئمزدی. سونرا‌لار من اونو آختاریب تاپماغا جهد ائتدیم... آما تئزلیكله مكتوب آلدیم. اؤزو ده مكتوبو پوچتلا(پوستلا) گؤندرمه‌میشدی، ظرفین(پاكاتین) اوستونده نه منیم، نه ده اونون عنوانی(آدرسی) واردی. گؤرونور كیمسه، بلكه ده ائله اؤزو، مكتوبو گتیریب منیم منزیلیمین پوچت قوتوسونا آتیب. مكتوبو شوبهه‌سیز كی، اؤزو یازمیشدی. خطّینی یاخشی تانیییرام آخی... یازیردی كی، اونو آختارماییم، او، تامامیله خوشبختدیر و منزیلینی‌ده منیم ایختیاریما بوراخیر، نه ایسته‌سم ائده بیلرم. بیر مودّت، كئچندن سونرا من فیكیرلشدیم كی، تك‌باشیما ایكی اوتاق منیم نه‌ییمه گركدیر. — منزیل‌لردن بیرینی كیرایه وئرمك قرارینا گلدیم. اؤزوم بورا كؤچدوم — نه ایسه بو منیم‌اوچون بیر تسكیناتدیر — اونون اوتاغی، اونون شئیلرن، قوخوسو — خاطره‌لردیر باشدان-باشا، بیر ده كی، دوزونو دئییم، من هوندورلوكدن قورخورام. اؤزوم حكیم اولسام‌دا، پسیخیاتریا‌دان بو هوندورلوك قورخوسو منه تانیش اولسا دا هر حالدا اؤزومده بو آزار — هوندورلوكدن قورخما آزاری وار. 20-جی مرتبه‌ده همیشه اؤزومو بیر آز نا قولای حیسّ ائتمیشم. آما بوردا، اوچونجو مرتبه‌ده ائله دینج، ائله آرخایینام كی...
یئددینجی بؤلومون سونو
علاقه (فانتاستیك پووئست) 6
یازار : میرزه عبدالصمد ملکی | بؤلوم : حكایه لر
+0 به یه ن
علاقه (فانتاستیك پووئست) 6
تاختا‌لارلا
چالین-چارپاز میخلانمیش قاپی. نه اولسون؟ بونون قورخونج هاراسیدیر. نیی واهیمه‌لیدیر؟
بوشلا گؤرك، سن جانین... آمان الله، بو نه‌دیر بئله؟
اوتاغین رنگی دَییشیردی. اؤیرنجی باشینی قالدیریب تاوانداكی یالین لامپوچكایا(لامپ) باخدی. لامپوچكا یاواش-یاواش عادی رنگینی دَییشیر، گؤیریردی، موعا‌لیجه واسطه‌سی كیمی ایستیفاده اولونان «گؤی ایشیغین» رنگینی آلیردی. اؤیرنجی قورویوب قالمیش، حركتسیز دایانمیشدی. لامپوچكانین رنگی تامام توندلشدی و اوتاقدا ایچینه چوخلو مارقانس ذرّجیگی آتیلمیش بیر ایستكان سو كیمی گئت-گئده قاتی بنؤوشیی رنگه قرق اولدو. نه قدر واخت كئچدی؟ اؤیرنجی هئچ بیر شئی حاقّیندا دوشونه بیلمیردی. واهیمه بئینینی چولغامیش، شعورونو دومانلاندیرمیشدی. فیكرینی بوسبوتون اریتمیشدی سانكی...
سونرا لامپانین رنگی یئنیدن دَییشمه‌یه، آچیلماغا، دورولماغا باشلادی و بیر آزدان اوّلكی كیمی اولدو.
اؤیرنجی اؤز-اؤزونه:
—چوخ گؤزل، چوخ‌دا پاكیزه، — دئدی. — اگر ایراده‌می، متانتیمی سیناییرلارسا، من بو سیناقدان كیشی كیمی چیخما‌لی‌یام. ایندی بوتون هوققا‌لارینا محل قویما‌دان ساكیتجه ییخیلیب یاتاجام.
او، مؤحكم آددیم‌لارلا مطبخه كئچدی، ایشیغی سؤندوردو، حامامدا ایشیغی یانار قویدو، اوزونو یودو، دیشلرینی تمیزله‌دی، اوتاغا قاییتدی، فوتولارا هئچ گؤز اوجو دا باخمادی، یورغان-دؤشگینی سالدی، ایشیغی سؤندوردو و یاتاغا گیردی. گؤزلرینی یومدو، آما اوزون مودّت یوخولایا بیلمه‌دی. قارانلیغین اؤزو اونو قورخوتموردو، او بعضی آداملار كیمی، هئچ‌ده ظولمت‌دن ائیمنمیردی. بوتون بوگونكو تله‌لر، هوققا‌لار حاقّیندا دا دوشونموردو. بیرجه اونو دوشونوردو كی، دونیادا منطیقی ایضاحی اولمایان هئچ بیر شئی یوخدور. بو فیكیردن كوسمیك(فضایی) سیرلر حاقّیندا دوشونجه‌لره كئچدی. كوسموسون آچیلمامیش سیرلری همیشه اونو وجده گتیریردی. سونرا اؤیرنجی گله‌جك اینستیتوت حیاتی حاقیندا خیال‌لارا دالدی، یاواش-یاواش خومارلاندی و بیر آزدان سونرا درین یوخویا گئتدی.
***
بنؤوشه‌یییه چالان آیین آلدادیجی ضیاسی آلتیندا بیر آدام چؤل-بیابانلا آددیملاییردی. بوتون اوزو ساریقلی ایدی، یالنیز ایكی گؤزو اوچون دار بیر زولاق آچیق قالمیشدی. هر ایكی قولوندا ساعت واردی. او، قارا پالتاردا ایدی، آیاقلاریندا دا یومشاق قارا شاپشاپلار(دمپایا) وار ایدی. پالتاری‌نین موختلیف یئرلری قارا مئشین توققا‌لارلا كمرلنمیشدی. آددیم‌لاری سس‌سیز ایدی، یومشاق ایدی، پیشیك یئریشی یئریییردی. آدام بؤیوك یانمیش ائوین خارابا‌لیقلارینا دوغرو گئدیردی. آی ایشیغیندا خارابا ائوین دیوارلاری اوزون عجاییب كؤلگه‌لر سالیردی. سوتونلارین‌دا كؤلگه‌سی دوشوردو. سوتونلارین تاغی اوچموشدو، بو سوتونلار ایندی یالنیز بوشلوغا دایاق ایدیلر؛ بیر نئچه ایل قاباق دهشتلی یانغین زامانی بو ائوین، دئمك اولار كی، بوتون ساكینلری تلف اولموشدو. بعضیلری دیری-دیری منزیل‌لرینده یانمیش، بعضیلری توستودن بوغولموش، بعضیلری اوچوب داغیلان دیوارلارین آراسینا پرچیم اولوب قالمیشدی. اونلارین یالنیز بو دیوارلارا یازیلمیش سسلری دوروردو و آیدینلیق گئجه‌لرده بو هیچقیریقلار، اینیلتیلر بركدن سسلنمه‌یه باشلاییردی. یانمیش ائوین دیری قالمیش ساكینی — اوزو ساریقلی آدام ایندی اؤز سابیق منزیلینه دوغرو گئدیردی — همین منزیلده اونون بوتون عاییله‌سی محو اولموشدو. او، ائوه چاتدی، سوراهی‌سیز(نرده‌سیز) پیلّه‌كنله ایكینجی مرتبه‌یه قالخدی، اوچوق پنجره محجّرینه(نرده‌سینه) قویولموش قیریق مفتیل‌لی تیلیفونا یاناشدی، دسته‌یی قالدیردی، نؤمره‌نی چكدی.
زنگ اوتاقدا چالیندی. اؤیرنجی تیلیفون زنگینی ائشیتدی، آییلماغا چالیشدی. قارانلیق یوخونون زهمی(وحشتی) اونو باسمیشدی، بو قاتی، قالین، قارا و آغیر یوخو پرده‌سینی اوستوندن آتیب دورماق، اَلینی اوزادیب ایشیغی یاندیرماق ایسته‌ییردی، آما بوتون دویمه‌لر بوش ایدی، ایشیق یانمیردی كی، یانمیردی. اؤیرنجی نه‌یینسه، آنلاشیلماز و مودهیش بیر شئیین یاخینلاشدیغینی دویور، اوتاغین ظولمتینده كیمینسه یا نه‌یینسه اولدوغونو حیسّ ائدیردی. بو كیمسه یا نه‌سه اونون باشی‌نین اوستونده دایانیب دقیق بیر آردیجیل‌لیقلا ساییردی: بیر، ایكی، اوچ، دؤرد، بئش، آلتی، یئددی...
او قیشقیریب اویاندی، سیلكینیب واهیمه‌لی یوخودان چیخدی، آما قورخوسو دفع اولونمامیشدی، عكسینه داها دا آرتمیشدی، چونكی حقیقتده‌ده قارانلیق اوتاغیندا تیلیفون زنگینی ائشیدیردی، حركتلرینی عمللی-باشلی درك ائله‌مه‌دن الینی اوزاتدی، قارانلیقدا تیلیفونو تاپدی، دسته‌یی قالدیردی. زنگ سسلری درحال كسیلدی. تیلیفون دسته‌یی‌ده سوسموشدو، هم ده بو ایشله‌ین تیلیفونون جانلی سوكوتو یوخ، خطسیز، رابطه‌سیز تیلیفونون حیات علامتی اولمایان لال‌لیغی ایدی. اؤیرنجی دسته‌یی یئرینه قویدو، دوروب ایشیغی یاندیردی، گئییندی. ایندیجه اونو قارا باسمیشدی و یوخودا گؤردویو واهیمه‌لردن یاواش-یاواش اؤزونه گلیردی.
البته، تیلیفون زنگینی او یوخودا گؤرموشدو، آما اویاناندان سونرا دا بیر نئچه آن بو سسلری ائشیتدی. یوخ، البته، اونا ائله گلیب. نئجه دئیرلر، شعور عطالتی — یوخوداكی تأثّوراتین آییقلیقداكی داوامی. آخی خطّی قیریق تیلیفون هئچ چور زنگ چالا بیلمزدی. هامیسی یورغونلوغون، عصب گرگینلیگی‌نین، سون آیین هیجانلاری‌نین نتیجه‌سیدیر. او، عغیللی-باشلی دینجلمه‌لی، اؤزونه گلمه‌لیدیر. ایندی‌ده یاتماق، یاتماق، یاتماق. ائله بیل كیمسه اونا دئدی كی، چؤن بیر فوتولارا باخ. اؤیرنجی چئوریلیب فوتولارا باخدی: هئچ بیر شوبهه اولا بیلمزدی — ایندی بو فوتولاردا تامامیله باشقا آداملار ایدی. و... او... همین اوغلان... داها دوغروسو... بو... همین اوغلان دئییلدی... باشقاسی ایدی... همین او قاری‌نین ائوینده‌كی آدام ایدی... قالستوكو، بیغ‌لاری، پئنجگی گئن یاخا‌لیقلی.... دهشتدن تامامیله شعورو دومانلانان اؤیرنجی فوتویا لاپ یاناشدی و گؤزلرینی زیلله‌دی: «نئجه اولا بیلر؟ گؤر من نه برك یاتمیشام كی، قاری‌نین گلیب شكلی دَییشدیرمه‌سینی دویمامیشام. یا بئله دئییلسه، اوندا دئمه‌لی منیم آغلیم چاشیر، باشیم خاراب اولور، اوندا دئمه‌لی، اونلار مقصدلرینه چاتیبلار، من دلی اولورام. آما مگر آدام اؤز دلی اولماغینی بئله آیدین و دقیق درك ائده بیلرمی؟!»
آلتینجی بؤلومون سونو
تویوق شوشه‌دن نئجه چیخار؟ * كیف تخرج الدجاجة من الزجاجة؟
یازار : میرزه عبدالصمد ملکی | بؤلوم : حكایه لر
+0 به یه ن
تویوق شوشه‌دن نئجه چیخار؟ * كیف تخرج الدجاجة من الزجاجة؟
ایللرینده بیرینده اونلاری قیمتلندیرمك اوچون حاضیر اولان ویزارت موفتّیشی قارشیسیندا اؤیرنجیلرین درسلری زمانی، كی بو درس نهایی ایمحانلارا نئچه هفته قالمیش ترتیب وئریلمیشدی، درس اثناسیندا اؤیرنجیلرین بیری اوستادین سؤزون كسیب دئدی:«اوستاد! عربی درسی چوخ چتیندی!»
اؤیرنجی سؤزون قورتارمامیش اؤبیری اؤیرنجیلر عئینی سؤزو دئمگه باشلادیلار. دؤنوب موخالیف حیزب كیمی اولدولار. بیری بوردا دانیشیر، بیری قیشقیریر، بیری ایستیر واختی تلف ائله‌سین و بئله . . .
بیر آز ساكیت اولاندان سونرا موعلیم دئدی: «یاخشی! بو گون درس یوخدور. درسی اویونا چئویرك!» اؤیرنجیلر سئویندیلر. موفتّیش قاش‌قاباغین ساللادی.
موعلیم لؤوحه‌ده بوغازی دار بیر شوشه چكدی ایچینده‌ده بیر تویوق. سونرا دئدی: «كیم شوشه‌نی سیندیرمادان تویوغو دا اؤلدورمه‌دن بو تویوغو شوشه‌دن چیخارا بیلر!!»
اؤیرنجیلرین چالیشمالاری باشلادی آما هامیسی اوغورسوزلوقلا نتیجه‌لندی.
موفتّیش‌ده تاپماجانین حلّینه چالیشیردی آما بوتون چالیشمالار نتیجه‌سیز اولدو.
اؤیرنجیلرین بیری بؤلمه‌نین آخیریندن مأیوس-مأیوس قیشقیردی: «اوستاد، شوشه‌نی سیندیرمادان و یا تویوغو اؤلدورمه‌دن بو تویوق چیخماز». موعلیم دئدی: «شرطلری آیاقلایا بیلمه‌ریك». اؤیرنجی ظارافاتلا دئدی: «بئله اولسا اوستاد هر كیم كی تویوغو اورا قویوب دئیین قویدوغو كیمی‌ده چیخارتسین».
اؤیرنجیلر گولدولر آما بو چوخ سورمه‌دی. موعلیمین سسی اونو كسدی: «دوزدور! دوزدور! جواب بودور. تویوغو شوشه‌یه قویان اونو تكجه چیخارا بیلن كیمسه‌دیر. سیز ده «عربی دیلی چتیندیر» مفهومونو بئینیزه یئرلشدیرمیسیز. نه قدر چالیشام كی سیزه ایضاح ائدم و ساده‌لشدیرم نتیجه آلا بیلمیه‌جگم. سیز بو آنلامی بئینیزه بیری‌نین كؤمگی اولمادان یئرلشدیردیگیز كیمی اؤزوزده اونو اوردان چیخارتمالیسیز.»
تِرم باشا چاتدیقدان سونرا موفتّیش موعلیمدن چوخ تأثیرلندی. موعلیم سونراكی تِرملرده اؤیرنجیلرین گؤزه گلیم ایره‌‌لیله‌ییشینی گؤدو.
بلكه عرب دیلینده چوخ راحت قبول اولدولار.
كیف تخرج الدجاجة من الزجاجة؟
وفی إحدى السنوات وبینما كان یلقی الدرس على طلبة الفصل أمام موجه الوزارة الذی حضر لتقییمه،
وكان هذا الدرس قبیل الاختبارات النهائیة بأسابیع قلیلة، وأثناء إلقاء الدرس،
قاطع أحد الطلاب الأستاذ قائلاً: "یا أستاذ ... اللغةالعربیة صعبة جداً !".
وما كاد هذا الطالب أن یتم حدیثه حتى تكلم كل الطلاب بنفس الكلام،
وأصبحوا كأنهم حزب معارضة، فهذا یتكلم هناك وهذا یصرخ وهذا یحاول إضاعة الوقت وهكذا ...
سكت المعلم قلیلاً ثم قال: حسناً لا درس الیوم، وسأستبدل الدرس بلعبة! فرح الطلبة، وتجهم وجه الموجه.
رسم هذا المعلم على السبورة زجاجة ذات عنق ضیق، ورسم بداخلها دجاجة، ثم قال: من یستطیع أن یخرج هذه الدجاجة من الزجاجة،
بشرط أن لا یكسر الزجاجة ولا یقتل الدجاجة!!
فبدأت محاولات الطلبة التی باءت بالفشل جمیعها،
وكذلك الموجه الذی انسجم مع اللغز وحاول حله ولكن باءت كل المحاولات بالفشل.
فصرخ أحد الطلبة من آخر الفصل یائساً: یا أستاذ لا تخرج هذه الدجاجة إلا بكسر الزجاجة أو قتل الدجاجة،
فقال المعلم: لاتستطیع خرق الشروط، فقال الطالب متهكماً: إذن یا أستاذ قل لمن وضعها بداخل تلك الزجاجة أن یخرجها كما أدخلها.
ضحك الطلبة، ولكن لم تدم ضحكتهم طویلاً فقد قطعها صوت المعلم وهو یقول: صحیح، صحیح، هذه هی الإجابة،
من وضع الدجاجة فی الزجاجة هو وحده من یستطیع إخراجها، كذلك أنتم وضعتم مفهوماً فی عقولكم أن اللغة العربیة صعبة،
فمهما شرحت لكم وحاولت تبسیطها فلن أفلح، إلا إذا أخرجتم هذا المفهوم بأنفسكم دون مساعدة، كما وضعتموه بأنفسكم دون مساعدة.
انتهت الحصة وقد أعجب الموجه بالمدرس كثیراً، كما لاحظ المدرس تقدماً ملحوظاً لدى الطلبة فی الحصص التی تلت تلك الحصة،
بل وتقبلوا مادة اللغة العربیة بشكل سهل ویسیر.