din xadimi دین خادمی

جولفانین كَمكی داغینداكی پیلّه‌كانلی ائولر

زاویه، جولفانین كَمكی داغی‌نین اتكلرینده یئرلشن مشهور و گؤزل مرزی كنددیر. بوتون گؤرنلری حیران قویان قدیم شكلده تاریخی كند.

بو توریستی و تاریخی كند جولفانین مركزی بخشی‌نین تابعلریندندیر و موناسیب یولو وار. بو كندین، آب و هاوا، باغلاری‌نین گئنیشلیگی و پیلّه‌كانلی ائولریله مخصوص آللاه وئرگی و طبیعی گؤزللیگی وار.

زاویه كندی شرقی آذربایجانین تاریخی و مذهبی كندلریندن اولوب هادیشهردن یئددی و جولفادان اوچ كیلومتر فاصیله‌سی وار.

بو كندده ایمام موس كاظمین (ع) نوه‌لریندن اولان ایمامزادا سید اسماعیلین مزاری یئرلشیب.

ایمامزادانین حیاطیندا میلّی اثرلر سیراسیندا ثبت اولموش ایكی عدد مین ایللیك چینار آغاجی وار. بو آغاجلار ایمامزادانین جنوب ضیلعینده و بیر-بیریندن دؤرد متر فاصیله‌لری وار. آغاجلارین دؤره‌سی اوچ متر یاریم و اوجالیغی 15 متره چاتار كی اونلارین باشلاری بیر-بیرینه توخونوب.

كندلیلرین دئدیگینه گؤره اوّللر بو آغاجلارین دیبیندن سو آخیردی آما نئچه ایل بوندان اوّل بو آغاجلاری سووارماغا یئر آلتی سیستمی قوشولوب.

زاویه‌نین گئنیش باغلاری، پیله‌كانلی ائولری، ثمره‌لی گیرده‌كان، گیله‌نار، اریك و گیلاس آغاجلارینا گؤره عاییله ایله خوش گونلر كئچیرمگه لاپ گؤزل یئر حسابا گلیر.

ایمامزادا سید اسماعیل (ع) كندین ائولرینه باخان بیر تپه‌نین اوستونده یئرلشیب. بوقعه‌نین قدیمی بیناسی 4*4 متردیر و گونبذی اونون ائنلی دیوارلاری اوستونده قویولوب. ایمامزادانین موطهّر مزاری اوستونده موشبّك تاختادان ضریح قویولوب كی 120 ایل بوندان اوّل نخجیوانلی بیر مهارتلی نجارین الیله دوزلیب.

ضریحین كناریندا صفوی دؤرونده اؤلدورولموش عوثمانلی قوشونونا عایید باشچی‌نین قبری وار. بوقعه‌نین داخیلی ساده سالچی ایشلری ایله بزه‌نیب.

بوقعه‌نین گیریشی شیمال طرفدندیر. زاییرلرین ریفاهینا گؤره حیاطین جنوبی ضیلعینده بیر نئچه اوتاق وار و غربی ضیلعده ده 200 مترلیك بیر مسجید وار.

حضرت علی‌یه (ع) عاشیق اولان مسیحیلر

حضرت علی (ع) نهج‌البلاغه‌نین 48-جی خوطبه‌سینده بویورورو: «گئجه چاتاندا و قارانلیق پرده‌سی اونا چكیلنده حمد آللاه مخصوصدور. اولدوزلارین طلوع و غروب زامانی حمد آللاها مخصوصدور. حمد او ذاتا مخصوصدور كی نعمتلری قورتولان دئییل و باغیشلادیقلارینی جوبران ائتمك اولماز. آما سونرا: قوشونومون قاراووللارینی اؤندن گؤندردیم و امریم اونلارا چاتانا قدر فرات قیراغیندا دایانمالارینی ایسته‌دیم. فرات چایینی اؤتوب سیزدن _دیجله چایی‌نین كناریندا ساكین اولان_ بیر جمعیّتین طرفینه گلمك قرارینا گلمیشم. ایستیرم اونلاری سیزینله برابر، دوشمنه طرف سفربر ائدم و سیزی گوجلندیرمك اوچون اونلاردان كؤمك آلام».

بو خوطبه‌نی او حضرت كوفه‌نین خاریجینده «نخیله» قرارگاهیندا «صفین» ساواشینا یوللاناندا هیجری قمری 37-جی ایلینده شوّالین 20-ده بویورموشدو. (ابن ابی الحدید شرحی جیلد 3، صفحه 201) هابئله بو خوطبه‌نی تاریخچیلرین بیر تعدادی او جومله‌دن «نصر بن مزاحم» نقل ائدیب.

صفین یولونداكی جریانلار: بو سفرده ایمام «آنبار» شهرینه چاتدی. بو شهرین اكینچیلیری و بؤیوكلری قارشیلاماغا گلیب دئدیلر: «سیزه قاطیر هدیه گتیرمیشیك و موسلمانلارا یئمك حاضیرلاییب حیوانلاریزا چوخلو یئم حاضیرلامیشیق». ایمام بویوردو: «آما حیوانلار باره‌سینده، اونلاری سیزدن آلماغا حاضیریق و خراجیزدان چیخاریق. یئمكلرین قیمتی بللی اولماسا اونلاری یئمه‌ریك». دئدیلر: «اؤزوموز قیمت ائدیب اونون پولونو وئره‌ریك». ایمام بویوردو: «سیز اونلارین حقیقی قیمتینی حسابلامایا‌جاقسیز». دئدیلر: «سیزین قوشونوزدا بیزیم تانیشلاریمیز وار. اونلارا باغیشلاماغا مانع وار؟»

ایمام بویوردو: «هامی سیزین دوستوزدور. موسلمانلارین هئچ بیری سیزین هدیه‌زی قبول ائله‌مه‌مه‌لیدیلر». سونرا بویوردو: «عسكرلردن هر بیری سیزدن بیر شئی غصب ائله‌میش اولسالار بیزه خبر وئرین». اونلار هدیه وئرمكده ایصرار ائله‌دیلر. ایمام بویوردو: «بیز سیزدن احتیاجسیزیق». بئله‌لیكله اؤز تایسیزلیق و بؤیوكلویونو ثبوت ائله‌دی. حقیقتده ایمام بو ایشی ایله هر جور تجاوزون قاقارشیسینی آلدی.

یولدا «رقه» دیارینا چاتاندا فرات كناریندا «بلیخ» آدیندا بیر یئرده اوتوراق ائله‌دیلر. ائله بوردایدی كی صومیعه‌دن بیر راهیب چیخیب او حضرتین محضرینه گلیب دئدی: «آتالاریمیزدان بیزه بیر كیتاب قالیب. بو كیتابی عیسی‌بن مریمین (ع) صحابه‌سی یازیبلار». سونرا اونو اوخوماغا باشلادی: «آللاه جزیرةالعرب جماعتی ایچینده  اونلارا كیتاب و حیكمتی اؤیرتمك اوچون و آللاه یولونو اونلارا گؤسترمك اوچون بیر پیغمبر مبعوث ائلر. اونون یولوندا خشونت یوخدور و او باغیشلار. اومّتی آللاهی تسبیح ائدن اینسانلاردیلار و وفاتیندان سونرا اونلارین آراسیندا داغیناقلیق یارانار. اومّتیندن بیر كیشی فرات كناریندان كئچر. او عدالته چاغیریب یاخشیلیقلارا امر ائدیب پیسلیكلردن نهی ائلر. دونیا اونون اوچون كولدن داها دَیَرسیزدیر. اؤلومو سو ایچمك كیمی راحات قبول ائلر. خلوتده آللاهدان قورخار و آشكاردا اونا خاطیر جماعته نصحیت وئرر. هر كس او پیغمبری درك ائدیب ایمان گتیرسه آللاهین جنّتینی آلمیش اولاجاق و هر كس او صالح بنده‌نی تاپسا اونا كؤمك ائله‌مه‌لیدیر چونكی اونونلا اؤلمك شهادتدیر». ایمام (ع) آغلاییب آللاها شوكر ائله‌دی. راهیب دئدی: «من سیزدن آیریلمایاجاغام.» او راهیب شهید اولانا قدر، گئجه گوندوز امیرالمؤمنینله (ع) اولدو. ایمام اونا ناماز قیلیب دفعه‌لرله اونون باغیشلانماسینی ایسته‌دی. (نهج‌البلاغه شرحی ابن ابی الحدید جیلد 3، صفحه 204 و 205)

حضرت علی‌نین (ع) ویلادتینی اوّلدن بیلن راهیب   

ابوطالب(ع) زامانی «مثرم بن دعیت بن شیتقام» آدیندا بیر راهیب واریدی. بو كیشی عبادتده معروف ایدی و آللاهی 190 ایل عیبادت ائله‌میشدی و آللاهدان هئچ ایستگی اولمامیشدی. نهایتده آللاهدان ایسته‌دی اؤولیادان بیرینی اونا نیشان وئرسین. آللاه تعالا ابوطالبی اونون نزدینه گؤندردی. مثرم اونو گؤرمك همن آیاغا قالخیب باشیندان اؤپدو و اونو اؤز قاباغیندا اوتوردوب دئدی: «آللاه سنه رحمت ائله‌سین. سن كیمسن؟» ابوطالب دئدی: «تهامه بؤلگه‌سیندن بیر كیشی». سوروشدو: «عبد منافین هانسی طایفاسیندان؟» جواب وئردی: «بنی هاشمدن». راهیب، یئنه دوروب ابو طالبین باشیندان اؤپوب دئدی: «آللاها شوكر اولسون كی آللاه منیم ایستگیمی وئردی و اؤلمه‌میشدن اوّل اؤز ولی‌سینی منه گؤستردی». سونرا دئدی: «سنه بشارت اولسون! آللاه منه ایلهام ائدیب كی سنه بشارت وار». ابو طالب سوروشدو: «او بشارت نه‌دیر؟» دئدی: «سندن بیر اوشاق اولاجاق كی ولی الله دیر. او آللاهین ولیسی، تقوالیلارین ایمامی و رسول الله‌-ین وصی‌سیدیر.او اوشاغی گؤرسن مندن اونا سلام یئتیر و اونا دئنه: مثرم سنه سلام یئتیریر و شهادت وئریر كی آللاهادا سووای تانری یوخدور. تكدیر و شریكی یوخدور و محمد (ص) اونون بنده‌سی و رسولودور و سن اونون حقلی خلیفه‌سی‌سن. نُبوّت محمدله و وصایت سنینله كامیل‌لشیر». بو حینده ابو طالب آغلاییب سوروشدو: «اونون آدی نه‌دیر؟» دئدی: «آدی علی‌دیر».

قوشونون سوسوزلوغو و مسیحی راهیب

صفّین یولوندا ایمامین (ع) قوشونو سوسوزلوغا دوچار اولدو. سو احتیاطی قورتولموشدو و هر طرفده سو آختاریشلاری نتیجه‌سیز قالدی. حضرت علی (ع) قوشونونو یولدان آزاجیق قیراغا چكیب بیر آز یول گئدندن سونرا چؤلون اورتاسیندا بیر صومعه آشكار اولدو. حضرت صومعه‌یه طرف گئدیب صحابه‌یه بویودو: «اورانین ساكینلرینی چاغیرین». جماعت چاغیردی. بیر راهیب باشینی صومعه‌دن ائشیگه چیخاردی. حضرت اونا بویوردو: «سیزین یاخینلیغیزدا بو جمعیّته جواب وئره بیله‌جك سو وار؟» راهیب دئدی: «موطلقا، منله سو آراسیندا ایكی فرسخ فاصیله وار منیم‌ده بیر آیلیق سویومو گتیرمه‌سه‌لر سوسوزلوغومدان اؤلرم». حضرت صحابه‌یه بویوردو: «راهیبین بو سؤزون ائشیتدیز؟» دئدیلر: «بلی ! ایندی كی گؤجوموز وار، امر ائلیرسن كی اورا گئدیب سویا ال تاپاق؟» حضرت بویوردو: «یوخ سیزین بو ایشه احتیاجیز یوخدور!» سونرا او حضرت قاطیری‌نین باشینی قیبله‌یه طرف چئویریب و صومعه یاخینلیغیندا بیر نوقطه‌یه ایشاره ائدیب بویوردو: «بورانی قازین». بیر عیدّه كولونگله قازماغا باشلادیلار. نهایت بیر پارلاق (آغ) داشا چاتدیلار (داها قازماق مومكون اولمادی). دئدیلر: «یا علی كولونگ بو داشا تأثیر ائتمیر». حضرت بویوردو: «سو او داشین آلتیندادیر. داشی ترپده بیلسز سویا چاتاجاقسیز. چالیشین داشی یئریندن قوپارداسیز».

موعاصیر مسیحی و حضرت علی (ع)

جورج جورداق، لوبنانین مشهور موحقیقلریندن و مسیحی مؤلّیف، دَیَرلی ««الامام علی صوت‌العداله الانسانیه» كیتابینی یازماقلا بو ایمامین دوشونجه‌لری و زیندگانلیغینا اولان عشق و علاقه‌سینی بیروزه وئریب. او، بو بئش جیلیدلیك كیتابدا حضرت علی‌نین (ع) اینسانی دوشونجه و حكومت زامانلارینا عاشیقانه شكلده ایشاره ائدیب.

«علی و اینسان حاقلری»، «علی و فرانسه اینقیلابی»، «علی و سقراط»، «علی و اونون عصری» و «علی و عرب میلّیِّتی» كیتابلاری، مسیحی جورج جورداقین «صوت العداله الانسانیه» كیتابی‌نین بئش جیلدینی تشكیل ائدیر. جورج جورداق جوانلیغی‌نین لاپ گؤزل ایللرینی، بو كیتابین تحقیقی و یازماسینا صرف ائله‌دی. لوبنانین جنوبوندا مرجعیون شهرینده 1926-جی ایلنیده دونیایا گلمیش جورج جورداق دئییر: «عربین مشهور شاعیری قارداشیم «فوآد جورداق» نهج‌البلاغه كیتابینی منه وئریب اونو درین اوخوماغیما تشویق ائله‌دی. نهج‌البلاغه‌نی اوخویاندان سونرا حضرت علی‌نین (ع) حالتلری، اخلاقی و ادبیّاتینا عاشیق اولدوم و اوندان سونرا او حضرت باره‌سینده سونّیلر و شیعه‌لر طرفیندن یازیلمیش كیتابلاری اوخوماغا باشلادیم».

ناماز قیلمایان شخصه شئیطانین جاوابی

كئچمیش زامانلاردا بیر نفر عربیستان چؤل‌لرینده تك‌باشینا اوزاق بیر سفره چیخیبمیش. شئیطان اونو یولوندان آزدیرماق اوچون تغییری-لیباس اولوب اینسان قیافه‌سینده اونون قارشی‌سینا چیخیر و دئییر:

- سلام، ائی دوست. گؤرورم، تك‌باشینا هاراسا سفر ائدیرسن. ایسته‌ییرسنسه، سنه یول یولداشی اولارام. منیم‌ده یولوم سن گئتدیگین طرفه‌دیر.

همین شخص چوخ سئوینیر و شئیطانین تكلیفینی قبول ائدیر. بو مینواللا ایكی یولداشی اوزون-اوزادی یوللارینا داوام ائدیرلر. نهایت قاش قارالیر، آخشام دوشور. بیردن شئیطان یولداشینا دئییر:

- من سنینله دوستلوق ائتمك ایسته‌میرم!

آدام بونون سببینی سوروشدوقدا شئیطان دیل‌لنیر:

- سحردن سنی موشاهیده ائدیرم. سنی بیر دفعه ده اولسون ناماز قیلان گؤرمه‌دیم. من اینسان قیافه‌سینه گیرمیش شئیطانام. سنی یولوندان آزدیرماق اوچون بئله ائتدیم. باخدیم كی، سنی آزدیرماغا احتیاج یوخموش. من آللاها یالنیز بیر دفعه سجده ائتمه‌ییب اونا عاصی اولدوم. بو عملیمه گؤره ده الله منی قیامته قدر لعنتله‌دی. سن ایسه گونده بئش دفعه آللاها سجده ائتمه‌یه تنبل‌لیك ائدیرسن. اونا گؤره ده سنینله اولماغیملا بیر داها آللاهین لعنتینه دوچار اولماقدان قورخورام و سنینله دوستلوق ائتمكدن ایمتیناع ائدیرم. سنین وضعیتین منیمكیندن بئترمیش كی!

Namaz qılmayan şəxsə şeytanın cavabı

Keçmiş zamanlarda bir nəfər Ərəbistan çöllərində təkbaşına uzaq bir səfərə çıxıbmış. Şeytan onu yolundan azdırmaq üçün təğyiri-libas olub insan qiyafəsində onun qarşısına çıxır və deyir:
- Salam, ey dost. Görürəm, təkbaşına harasa səfər edirsən. İstəyirsənsə, sənə yol-yoldaşı olaram. Mənim də yolum sən getdiyin tərəfədir.
Həmin şəxs çox sevinir və şeytanın təklifini qəbul edir. Bu minvalla iki yoldaşı uzun-uzadı yollarına davam edirlər. Nəhayət qaş qaralır, axşam düşür. Birdən şeytan yoldaşına deyir:
- Mən səninlə dostluq etmək istəmirəm!
Adam bunun səbəbini soruşduqda Şeytan dillənir:
- Səhərdən səni müşahidə edirəm. Səni bir dəfə də olsun namaz qılan görmədim. Mən insan qiyafəsinə girmiş şeytanam. Səni yolundan azdırmaq üçün belə etdim. Baxdım ki, səni azdırmağa ehtiyac yoxmuş. Mən Allaha yalnız bir dəfə səcdə etməyib Ona asi oldum. Bu əməlimə görə də Allah məni qiyamətə qədər lənətlədi. Sən isə gündə beş dəfə Allaha səcdə etməyə tənbəllik edirsən. Ona görə də səninlə olmağımla bir daha Allahın lənətinə düçar olmaqdan qorxuram və səninlə dostluq etməkdən imtina edirəm. Sənin vəziyyətin mənimkindən betərmişki!

حضرت علی‌نین (ع) تله‌سیك قضاوت باره‌ده سؤزو/مؤمین فقط یقین اساسیندا دانیشار

عاغیللی و مؤمین آدام فقط یقین اساسیندا دانیشار. حضرت علی (ع) بو باره‌ده بویوروب: أقولا بغیر علم؟ یقینسیز بیر سؤز دانیشیرلار؟

قضاوت ایكی اساسین اوستونده اولا بیلر: یا یقین اساسیندا و یا جهل اساسیندا. یقین اساسیندا قضاوت ائله‌مك فیكیرلشمك و عاغلی ایشه سالماق نتیجه‌سینده یارانار بونا گؤره‌ده تله‌سیك اولماز. بلكه دوشونمك، تحقیق و موطالیعه‌یه احتیاجی وار. آما جهالت اوزوندن قضاوت ائله‌مك تحقیق، دوشونماق و موطالیعه‌یه دایانماییب بو اوزودن تله‌سیك اولار. قضاوتلرین چوخو منفی و یا موثبت احساسین نتیجه‌سی اولور كی اونوندا كؤكو جهالتده‌دیر. احساس اوزوندن قضاوت، مونفعیلانه احساسلارا دایانار.

قورآن اینسانلاری یئر به یئر قضاوتده تله‌سمكدن چكینمگه و دوشونمگه چاغیریب تقلید و سوءظنی محكوم ائلیر. قورآن بویورور: فاسیق بیریسیندن خبر ائشیتسز اونو تحقیقسیز قبول ائتمه‌یین.

قورآن تله‌سیك و عاغلا دایانمایان قضاوتلر باره‌سینده‌ده بویورور: ما لكم كیف تحكمون؟! سیزه نه اولوب؟ نئجه حؤكم ائدیرسیز؟

یوخو نظریه‌لری و تعبیری

زیگموند فرویدون نظریه‌سی: فروید یوخو گؤرمگی اینسانین آلت شعورونون آرزولاری و ایستكلریی‌نین اینعیكاس ائتدیگینی اینانیر.

فرویدون نظرینده، یوخو گؤرمك بیزه گون بویو سانسور اولموش طلبلریمیزی گؤسترمگه ایجازه وئریر. اوندان علاوه او یوخودا گؤرولنلرین خیالی آلت شعور شئیلرین سمبولو اولماسینا اینانیر بونا گؤره احتیمالی وار یوخولاریمیزین چوخو، تاپدالانمیش طلبلریمیزی حتّا دگیشمیش شكیلده بیان ائلیه.

هوسبون و مك كارلی‌نین فرضیه‌سی: اونلارین نظرینجه یوخو بئینین روحی فعالیّتینی یوخ بلكه فیزیكی فعالیّتینی اینعیكاس ائلیر. بو نظریه‌یه اساساً بیز گونده‌لیك ایشلریمیزی‌ده یوخودا گؤرمگه تمایولوموز وار. كورتئكسین اَن راییج فعالیّتی، گونده‌لیك ایشلر و نیگران‌چیلیقلاری اینعیكاس ائله‌مكدیر.

بونونلا بئله هوسبون بعضی یوخولارین، شخصین روحی دغدغه‌لرینی‌ده شامیل اولماسینی گؤستریر. شخصین یاشاییش ایستراتژیلری باره‌ده اولان باخیشی و پلانی.

كریك و میچستون نظریه‌سی: اونلارین نظرینجه درین یوخو بئینین ایطّیلاعاتینی سئیركلندیریر. آیری سؤزله یوخو حافیظه مئیدانین بوشالدیر كی سونراكی یوخولارا موتمركیز اولا بیلسین.

كابوس ایختیلالی: یوخونون اساس دؤره‌سینده تئز تئز آییلماق و یا مورگوله‌مك همیشه قورخمالی و گئنیش یوخولارلا عئینی زماندا اولور. معمولاً یوخولار یاشاییش تهدیدی، تهلوكه‌سیزلیگی و  عیزّت نفس باره‌ده اولور. آییلماق عموماً یوخونون ایكینجی یاریسیندا باش وئرر. قورخولو یوخولاردان سونرا شخص درحال آییق اولار و مكان و زامانی درك ائلر. (یوخو وحشتی ایختیلال  و صرعین ترسینه. او حالدا شخص زامان و مكاندان دركی اولماز.) یوخو ایختیلالی شخصین گونلوك یاشاییشی و ایشینده منفی تأثیر قویا بیلر. بئله ایختیلاللار لزوماً حادیثه‌لر نتیجه‌سینده یارانمازلار بلكه مادّه‌لرین فیزیولوژیك تأثیری و بعضی خسته‌لیكلر تأثیری آلتیندا یارانا بیلرلر.

 بیولوژیك و روح تانیما نظریندن یوخونون تعبیری: DNAكاشیفلرین بیری، فرانسیس كركین نظرینجه یوخو گؤرمك گون بویو آلینمیش حیسّی ایطیلاعاتین ائشیگه آتیلماسینا كؤمك ائلیر. عصب سیستمی فعالیّته باشلیر و یوخو گؤرمگه سبب اولور. رابین رویستون، ظاهیراً ساغلاملیق موشكوللرینی گؤسترن ایكی یوزدن چوخ یوخو شرحی و تعبیری ییغیب. مثلاً: بیر كیشی یوخودا اونو تعقیب ائدن ایكی قارا پلنگی گؤرور. پلنگلرین بیر جایناغینی اونون بئلینه باتیریر. همن آدام نئچه آیدان سونرا قورخولو بیر خسته‌لیك توتور. بو خسته‌لیگین علامتی بئلی‌نین همن نوقطه‌سینده قارا خالین اولماسیدیر.

نظره گلیر یوخولار بعضاً مسأله‌لری تازا یوللا حلّ ائله‌مگه ایلهام منبعی اولورلار. مثلاً بنزین كاشیفی اولان «ككوله» یوخودا اؤز قویروقلارینی آغزیلارینا آلمیش ایلانلاری گؤرندن سونرا بنزینی كشف ائده بیلدی. بنزینین شیمیایی بیناسی خطی یوخ بلكه داییره‌ویدیر. روح عالیملری دئییر بوتون گؤردویوز یوخولارین گیزلی معناسی وار.

آشاغیدا روح علمی نظریندن نئچه یوخو تعبیری گلیر كی البته عمومی حؤكم ساییلا بیلمزلر و داها چوخ اینسانین عمللری و ذهنی آراسینداكی رابیطه‌نی نظرده آلیب.

پیلّه: یوخودا پیلّه‌لردن یوخاری گئمگیزی گؤرسز معمولاً گله‌جكده مووفقیّته چاتماغیزین علامتی ساییلیر. پیلّه‌دن آشاغی یئنمك‌ده مغلوبیّتدن قورخدوغوزو گؤستریر چونكی سون زمانلار ریسكلی ایش گؤروبسوز.

اوتوموبیل وساییلی: چوخ زمانلار بدن و مخصوصاً بئیین سمبولودور. یوخودا بیر ماشینین موختلیف حیصّه‌لرین آچدیغیزی گؤرسز، سیزین روحی بیر موشكولـله موباریزه ائله‌دیگیزی گؤستریر. یاغلانمیش و آخار ماشینی یوخودا گؤرمك، یاشاییشدا داها سهمانلی اولماغا رغبتیزی گؤرسدیر. پاسلانمیش و ایشدن دوشموش ماشین، روحی و جیسمی خسته‌لیك علامتی ساییلیر.

توك: آچیق و اوزون توك داها چوخ آزادلیغا مئییللی اولماق معناسیندادیر آما یوخودا اؤز توكوزو قیسالتماغی گؤرسز، یاشاییشیزین بیر بؤلومونده محدود اولدوغوزو دوشوندویوزو حیسّ ائیلیرسیز. توكلریزی داراماق، غلیظ موشكوللریزه حل یولونون تاپیلماسی علامتیدیر.

دلیك: بیر دلیكده گیره كئچدیگیزی یوخودا گؤرسز، یاشاییشیزین تكرارلی اولدوغونو دوشوندویوزون معناسیندادیر. پالتارداكی دلیك، یاخیندا مادّی مووفّقیّته ال تاپماغیزین معناسیندادیر.

اؤلوم: یوخودا اؤز اؤلوموزو گؤرسز، دونیانین بوتون موشكوللریندن قورتولماق ایستدیگیزین علامتی ساییلیر. یوخسا جدّیزین آدسیز-سانسیز بیر قبیرده اولماسینی یوخودا گؤرسز بو حالدا ایش و یا بیر حادیثه‌دن ناراحاتلیغیزین علامتی ساییلیر. آیریسی‌نین اؤلومونو یوخودا گؤرمك تعجوب یارادان خبرلرین ائشیتمه‌سی‌نین علامتی‌دیر. عزادارلیق و یا دفن مراسیمینی یوخودا گؤرسز آلت شعوروز سیزدن ایستیر افسوس ائتدیگیز شئیی اونوداسیز.

اوت علف: یاشاییش شرطلریزین اینعیكاسیدیر. یاشیل اوت هر شئیین یولوندا اولماسی معناسیندادیر. آما سارالمیش و قوروموش اوت سیزین خوشبخت اولمادیغیزین علامتیدیر. هابئله خسته‌لیك علامتی‌ده اولا بیلر.

اود: ائویزین اود توتماسینی یوخودا گؤرسز، بیری‌نین الیندن چوخ حیرصلی اولدوغوزون علامتیدیر. فقط اؤزوزو یانماقدا گؤسز، بیری باره‌ده كونترول اولنمایان حیسّلریز وار. اولا بیلر اونون الیندن حیرصلنمیسیز و اولا بیلر اونون فراقیندان فیشارداسیز.

دریا: بوش دریانین یوخودا گؤرولمه‌سی، رابطه‌سیز بیر یاشاییشیزین اولماسینی حیسّ ائدیرسیز. ساحیلی یوخودا گؤرمك سعادتیزین الدن گتئمكده اولدوغونو حیسّ ائدیرسیز.

ایسلامی دوشونجه‌ده صادیقه رؤیا: دینی دوشونجه‌لرده یوخو ایلاهی علامتلردن ساییلان، اؤزونده چوخلو دئییلمه‌میش حكایتلر گیزلدن وارلیقدیر. بیری نفسی‌نین اینحیصاریندان چیخیب یوخویا، بیزی او بیری طرفه هیدایت ائدن بیر شئی كیمی باخسا، چوخلو ایشاره‌لر، حكایتلر و هیدایتلر اونا آشكار اولاجاق. ائله بونا گؤره آللاه تعالا یوخونو اؤز آیه‌لریندن بیر كیمی ساییب. اوندا بیر سئری علامتلر و آیه‌لر ده قویوب كی بیزی اونلارا دیقّت یئتیرمگه چاغیریر. محی الدین عربی بن عربی، یوخونو حیكمت ایشیغی ساییب و اونو عینایت اهلی اوچون بیرینجی ایلاهی وحی تلقّیسی بیلیب.

صادیقه رؤیا گله‌جكده عئیناً ایتیفاق دوشه‌جك یوخودور. بو جور یوخولارین ساكیت و شفّاف روحی زمینه‌یه احیتاجی وار. مخصوصاً دال به دال گؤرولدوكلری شراییطده. آما هر حالدا بو جور یوخونون گؤرنی‌نین حتماً پاك و دیندار اینسان اولدوغونو دئمك اولماز. چونكی اولا بیلر رذاییل و پیسلیكلره موبتلا اولماسینا رغماً، خاص دلیللره گؤره گله‌جگین خبرلریله روحی رابیطه‌سی اولا.